| |
|
Trang Ngôn Ngữ
Tôi yêu tiếng nước tôi từ khi
mới ra đời, người ơi
Me hiền ru những câu xa vời
À à ơi ! Tiếng ru muôn đời
Tiếng nước tôi ! Bốn ngàn năm ṛng ră buồn vui
Khóc cười theo mệnh nước nổi trôi, nước ơi
Phạm Duy (T́nh ca, 1953
Có 3 trang về Ngôn
Ngữ
Các Trang
Tiểu Luận
Để xem tiếp các bài dưới đây xin nhấn chuột vào MŨI TÊN màu cam chớp
chớp
|
- Trân trọng giới thiệu BS Nguyễn Hy Vọng với bộ:
-
Tự Điển
Tự Điển Nguồn Gốc Tiếng Việt
Vietnamese Cognatic Dictionary.
- Tản Mạn về Tiếng Việt
-
1001 Cách Nói Tiếng Việt
200 tiếng thường nói
-
"4000 Năm Ṛng Ră Buồn Vui"
-
Anh Tam là ǵ ?
-
Bài toán cỦa tiẾng ViỆt
-
Bàn Cờ Ngôn Ngữ
-
B̀NH NGUYÊN LỘC, Nhà Văn
-
Cái chữ đă là cái nợ ba đời của cái tiếng
-
Cái giọng và cái âm ba miền
-
Cái hệ lụy Tàu Việt
-
Cái Ngạo Nghễ Của Tiếng Việt
-
Cái nguồn và cái ngọn
-
Cái nôi của tiếng Việt
-
Cái thắc mắc ngàn đời của chữ Việt
-
Cái thỰc tẾ không mẤy ǵ vui
cỦa phát âm ViỆt ba miỀn
-
CÁI TINH THẦN ĐẶC BIỆT CỦA TIẾNG VIỆT
-
CÁI ZỌNG, CÁI GIỌNG, CÁI YIỌNG
-
Câu Chuyện Việt Ngữ
-
CHỖ ĐỨNG
CỦA TIẾNG VIỆT TRONG THẾ GIỚI
-
Chuyển Âm Mà Không Đổi Nghĩa
Dấu Săng Trùng Với Dấu Nặng Không Đổi Nghĩa
Dấu Hỏi NGă biến Mất Trong Các Âm Có Dạng Này
Các Dấu /?/ VÀ /~/ Ḥan Toàn Không Có Giá Trị Tư Tưởng Để Phân Biệt Ư
Nghĩa /SEMANTIC VALUE/
-
Con Mèo Con Mẽo, Con Meo…
Con Rồng Con Rỗng Con Rông
-
Con Người Gọi Cha Là Ǵ ?
-
Dính Líu Giữa
Tiếng Việt và Tiếng Lào Thái
-
Đào Sâu Tiếng Việt
Trong Tiếng Việt
-
Đếm Tiếng Chàm và Tàu
Trong Tiếng Việt
-
Đồng Nguyên Nùng - Việt
-
Đồng Nguyên Mường - Việt
-
Đừng quá khen quá chê
Alexandro de Rhodes
-
Đừng Quá Xem Trọng
Cái Tiếng Cái Chữ
Của Người Khác
-
Hiểu Lầm Về Độc Âm
-
"Khúc Nhạc Đồng Quê"
-
Khi hai tiếng nói sống chung với nhau > 2000 năm
-
Một lời nhắn gởi tự ngàn xưa
-
Những cái bất ngờ lư thú trong khi t́m hiểu
tiếng Việt và nguồn gốc Nam-Á
-
Những cái lạ lùng về Tiếng Việt
Những Con Đường Đi Không Tới
-
NHẬN XÉT VỀ CÁC ÂM D, GI, V, GH
Những Nẻo Đường Tiếng Việt - 2013
(và thư độc giả)
So Sánh Giọng Việt - Mường
Tâm là con nuôi, Ḷng là con đẻ
-
Tết Là Ǵ
- Thế
nào là một từ điển nguyên ngữ?
Tiếng Việt anh em với tiếng Khmer
Tiếng đồng nguyên Khmer – Việt
Khmer – Viet cognatics
Tiếng Việt dồi dào
-
VÈ VẺ VÈ VE
NGHE VÈ TIẾNG VIỆT
-
Viết Lách Là Ǵ ?
Giới thiệu trang
Tiếng Việt Mến Yêu
Bồ Đào Nha là dân
tộc của những người đi biển. Hơn thế nữa, từ xưa, họ là những người
chịu bỏ xứ đi tha hường. Lisboa là cảng biển thiên nhiên duy nhất
của bán đảo Iberia, từ trước công nguyên đă là một trung tâm chính
trị và kinh tế. Lisboa nằm ngay trên cửa biển, ḥa nước ngọt của
sông Tejo vào nước mặn của Đại Tây Dương, mênh mông một màu nước,
khơi gợi ḷng viễn du của một dân tộc sẵn sàng lên đường. Thực vậy,
kể từ thế kỷ thứ 15, khi tài đi biển của người Bồ Đào Nha lên đến
đỉnh cao, quốc gia này bành trướng thành cường quốc số một ở Châu Âu,
chiếm lĩnh nhiều thuộc địa ở Brazil, Châu Phi, Ả-rập, Ấn Độ và Trung
Quốc.
. . .
|
Đôi điều
về chữ Nôm và giọng Quảng Nam (phần 1)
Nguyễn
Cung Thông* (Melbourne, Úc), Vân Hạc** (Hà Nội, Việt Nam)
Chữ Hán dịch
ra chữ Nôm
Vừa nghe
lại các bài ca Mưa Chiều Kỷ Niệm, Nỗi Buồn Hoa Phượng, T́nh Bơ
Vơ ... bằng giọng Quảng (Nam), xem trang YouTube này [www.youtube.com]
hay
http://www.youtube.com/watch?v=IM6dzrmTx8w
... càng nghe càng thấy thấm thía, nhân đây cũng ghi lại vài
nhận xét và các dữ kiện liên hệ.
(Xem tiếp)
Tự Điển Ca Dao Tục
Ngữ Nghệ Tĩnh
A
Ả em du như bù (bầu)
nác (nước) đấy
(đái)
Quan hệ giữa chị em dâu thường không được thắm
thiết như quan hệ giữa chị em gái. Khi đôi bên đối xử với nhau lạnh
nhạt, xem nhau như người dưng, dân gian thường ví: Ả em du như bù
(bầu) nác
(nước) lạnh. C̣n khi quan hệ giữa
đôi bên xấu hơn, không c̣n tôn trọng nhau, ganh ghét, dè bỉu nhau th́
thành ngữ này được dùng để chỉ mối quan hệ đó.
X. Ả em du như bù (bầu)
nác (nước)
lạnh (nước lă)
X. Ả em
du như bù (bầu) nác (nước)
nể (nước lă)
(Xem tiếp)
-
Từ điển Quảng trị (biên soạn
bởi các thành viên QTO)
-
Bản cũ: Chủ nhật, 04 Tháng
5 2008
Xem bản
mới có nhiều hiệu đính
tại: http://quangtrionline.net/forum/index.php?PHPSESSID=80df958d5c27507d76fb04c7c15bc786&board=164.0
- Đây là nơi
dùng để tra từ Quảng Trị cho
những ai không hiểu. Mọi
người hăy cùng nhau đóng góp
- Mọi đóng góp của thành
viên sau khi cập nhật sẽ
được chuyển sang Box góp ư,
đóng góp riêng; xoá ở đây -
chỉ lưu danh để dễ dàng cho
việc tra từ. Những từ phổ
thông có nhưng không phổ
biến mà Quảng Trị nói thông
dụng cũng đưa vào đây; Đương
nhiên có nhiều từ của miền
trung mà Quảng Trị dùng
nhiều.
-
Bản quyền thuộc
QTO. Mọi trích dẫn yêu cầu
xin nêu rơ Nguồn:
http://quangtri.us/forum/index.php
Hoặc :
http://quangtrionline.org
(Xem tiếp)
Thử xem qua một số từ vựng Quảng Trị
Nguyên Nguyên
12 tháng 07 năm 2007
Mô h́nh được dùng để giải mă truyền thuyết Hùng Vương [2] đă dựa vào một
quan sát rất thông thường và thực tiễn: “Hai cây đứng cạnh bên nhau
trong một khu vườn có thể do những chất bổ dưỡng giống nhau, nhưng phân
lượng tức số phần trăm của từng chất một do rễ cây thu hút từ ḷng đất
hoàn toàn và luôn luôn khác nhau”. Giống như tiếng nói của hai hoặc
nhiều dân tộc láng giềng, theo sắp xếp địa lư, có một số từ vựng và cấu
trúc giống nhau, và một phần lớn hơn lại khác nhau. Nhưng rất có thể
không có vấn đề vay mượn, nhất là trong một quá khứ xa xưa
(Xem tiếp)
Phương ngữ Quảng Nam
Tác-giả:
Vũ-Đức-Sao-Biển
Một cách khái quát, ngôn ngữ nói của người Quảng Nam có một số phương ngữ trùng hợp
với phương ngữ của nhiều tỉnh miền Trung như Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng. Đó là
các từ ngữ như ở mô (ở đâu), đằng tê (đằng kia), cái chi rứa (cái ǵ vậy), con khọn
(con khỉ),
xa ngái (xa lắm)… Xem
tiếp.
VÀI NÉT VỀ CÔNG TR̀NH CHỮ VIỆT
CỔ CỦA GIÁO SƯ LÊ TRỌNG KHÁNH
Trần
Vân Hạc
Ngày 11.6.2009 tại trụ sở Trung tâm Văn hóa người cao tuổi Việt Nam,
Giáo sư Lê Trọng Khánh đă thuyết tŕnh về những cứ liệu khoa học mới
nhất, chứng minh cho sự tồn tại và phát triển của chữ Việt cổ.
Đă có nhiều công tŕnh của các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước,
mỗi người đều t́m cho ḿnh một con đường để đi đến cái đích chung.
Với giáo sư Lê Trọng Khánh, là một nhà khoa học, nên giáo sư t́m cho
ḿnh con đường rất riêng, đó là: Ngoài thông qua các thư tịch cổ
trong và ngoài nước, th́ chủ yếu là thông qua những căn cứ khoa học
đă được kiểm chứng, trong một hệ thống phát triển từ thấp lên cao,
mang tính bản địa đặc thù và nhất quán.
NGƯỜI LẮNG THẦM T̀M CON CHỮ VIỆT CỔ
Trần Vân Hạc
Nhà nghiên cứu Đỗ Văn Xuyền (phường Tân Dân, Việt Tŕ, Phú Thọ), là
người từ bao năm nay đă lặng lẽ bỏ bao công sức đi t́m và giải mă chữ
Việt cổ.
Ông Đỗ Văn Xuyền khẳng định: “Buổi lập nước, triều đại Vua Hùng, chúng
ta có một nền giáo dục rực rỡ. Người Việt ta đă có chữ viết trước cả người
Hán”.
Nhà
nghiên cứu Đỗ Văn Xuyền
THƯ VIẾT TỪ HÀ NỘI
Trần Vân Hạc
Nguyễn Lê
...................
Thực ra người Việt từ
xa xưa đă có chữ viết riêng, trước khi có chữ Hán hàng ngàn năm
và hoàn toàn khác chữ Hán. Chữ Việt cổ là thứ chữ tượng thanh,
ghép những chữ cái thành từ. Các nhà nghiên cứu ngôn ngữ học của
ta lâu nay như: Trương Vĩnh Kư, Vương Duy Trinh, Hà Văn Tấn, Lê
Huy Nghiệm, Trần Trọng Thêm, Lê Trọng Khánh, Phạm Ngọc Liễn… đă
có những khám phá và c̣n tiếp tục ḍ t́m. Những nhà ngôn ngữ học
Pháp, Anh, Mỹ, Tiệp và nhất là Trung Hoa Từ: Lục Lưu, Hứa Thân,
Trịnh Tiểu… đều khẳng định người Việt ta đă có chữ viết riêng từ
rất sớm.
- TIẾNG VIỆT VỚI TRIẾT-LƯ ÂM DƯƠNG VÀ
ĐẠO SỐNG THÁI-H̉A
- tác giả: Đỗ Quang-Vinh
-
- Một ngàn năm Bắc-thuộc vẫn không đồng-hóa được Việt-tộc với Hán-tộc.
Những chiến-dịch thu gom trống đồng, sách vở cũng không thể tước-đoạt
được sở-hữu văn-hóa của giống ṇi Việt-Nam. Sở-hữu ấy bàng-bạc trong
ngôn-ngữ, trong văn- chương truyền miệng. Những chứng-tích khảo-cổ và
những khám phá ....
Tiếng Việt ba miền
Tiếng nào là ‘chuẩn’?
Trong tiến tŕnh nghiên cứu ngôn ngữ học về sự thay đổi của tiếng Việt (bằng
tiếng Anh) tôi thấy có đôi điều khá lư thú về ngôn ngữ của chúng ta, nên
viết ra đây để chia xẻ cùng quư độc giả. Bài nầy mang tinh thần của một
nghiên cứu khoa học về ngôn ngữ chớ không phải thuộc loại xă luận nên
hoàn toàn không có ư định phê b́nh.
Tiếng Việt Dễ Thương
LTS: Tiếng Việt đối ta th́ thật là dễ thương nhưng đối với người
ngoại quốc th́ thật là rắc rối:
Tiếng Việt Tiếng Mỹ rắc rối.
Ngay cả người Việt với người Việt dù hiểu nhau nhiều qua giao tiếp hàng
ngày nhưng lắm khi cũng có ít nhiều bế tắc. Do đó nhiều nhà khảo cứu đă
làm: Tự điển
Ca Dao Tục Ngữ Thanh Nghệ Tĩnh,
Tự Điển Tiếng Quảng Trị,
Tự Điển Tiếng Huế,
Từ Vựng Tiếng Phú Yên hoặc những bài tiểu luận về
thổ ngữ Huế,
phương ngữ Nam Bộ,
Phương Ngữ Thanh Hóa giúp
ta học hỏi để dễ bề cảm thông nhau hơn...(Xem tiếp)
|
Nghệ thuật ngôn từ
Việt Nam
GS-TS Trần Ngọc ThêmBản chất con người chỉ bộc lộ ra trong giao tiếp.
Chữ "nhân" với nghĩa là "tính người" bao gồm chữ "nhị" và bộ "nhân đứng"
- tính người bộc lộ trong quan hệ giữa hai người. .
|
|
TIẾNG VIỆT - TIẾNG MỸ RẮC RỐI...
Tôi t́nh cờ quen một anh bạn Mỹ, người Mỹ chính cống, mắt xanh mũi
lơ, tên Johnson William, quê ở bang Ohio của xứ Cờ Hoa nhưng Johnson đă
hơn 16 năm sinh sống ở Việt Nam,
|
Không biết trên
thế giới có dân tộc nào như người Việt Nam, dùng tiếng “nhà tôi” khi
vợ hoặc chồng nói về bạn đời của ḿnh với người thứ ba. “Nhà” gợi
h́nh ảnh lớn lao, vững chăi, dầu là nhà tranh vách đất.“Nhà” cũng là nơi đùm bọc, chở che,
lưu trữ bao nhiêu giá trị về mặt tinh thần cũng như cất giữ bao
nhiêu vốn liếng về mặt vật chất. Đó là khởi điểm để mỗi sáng mai con
người cất bước ra đi, vừa là tụ điểm để khi chiều xuống con người
quay gót trở về.
|
|
Phép Xưng Hô
Trần Thành Mỹ
Trên thế giới mỗi ngôn ngữ đều có sắc thái đặc thù riêng, Pháp hănh diện
về cách dùng "cách, th́" (mode, temps) đa dạng qui định thích nghi,
giống (genre), số (nombre) phân biệt rơ ràng, Anh tính thực dụng chẳng
hạn. Thử so với vài thứ tiếng thường dùng nhất trên thế giới hiện nay
như Anh Pháp Đức Tây ban Nha, tiếng ta cũng có nhiều điểm nổi bật, sáng
tạo, ..... |
|
|
Tiếng Anh qua lăng kính Việt:
Một “ca” cụ thể
TS Trịnh Nhật (19 tháng 06 năm 2009)
1. Mở đầu: Khi đến thăm một gia đ́nh người bà con tại Melbourne, khoảng
hai chục năm trước, trong lúc tṛ chuyện về học đường Úc, tôi được nghe
cô em làm phụ giáo tại một trường Trung học phát biểu:
“Em nói cho mấy người Úc biết là tiếng Việt dễ lắm, không có văn phạm,
cứ nói ra là đúng à!”
|
- Tiếng Việt của tôi ơi!
-
Phạm Xuân Nguyên
- Tôi là người miền trung, tiếng Việt của tôi là tiếng Việt miền trung
c̣n mang nhiều thổ ngữ có thể là gốc gác từ tiếng Việt cổ. Nhớ năm đóng
quân tại Sài G̣n đi dạy tiếng Việt cho bộ đội Cam-pu-chia, học tṛ hỏi
thầy dạy "phong b́", "cây bút", "quyển vở" nhưng ra đường dân gọi là "bao
thơ", "cây viết", "quyển tập", tôi phải bảo những người lính quốc tế là
tiếng Việt tôi dạy là tiếng phổ thông, c̣n những tiếng các bạn nghe thấy
là một dạng phương ngữ.
|
-
|
THÀNH NGỮ VÀ TỤC NGỮ TRONG THƠ
NÔM HỒ XUÂN HƯƠNG
Đặng Thanh Ḥa
Người ta thường bảo “Nôm na là cha mách qué”, thế nhưng
với thơ Hồ Xuân Hương thì đó lại là một ngoại lệ, bởi vì
người đọc nhớ Xuân Hương, yêu Xuân Hương lại chính từ cái sự
“mách qué” ấy. Nếu không có cái chất “nôm na”, “mách qué”, “xỏ
xiên” đầy tinh quái này thì có lẽ đã không có một Xuân Hương để
cho người đời chiêm ngưỡng và tôn vinh Bà thành Bà chúa thơ Nôm
|
Thổ
Ngữ Của Tiếng Huế
Phan
Thịnh
Tiếng Huế không phải chỉ
đơn giản tê mô răng rứa như thỉnh thoảng vẫn xuất hiện trong thơ,
nhạc và văn xuôi như những nét chấm phá rất dễ thương để nói về người và
xứ Huế; mà nhức đầu, phức tạp, nhiêu khê, đa dạng và phong phú hơn nhiều
.
|
-
|
Tiếng Việt, dễ mà khó
Nguyễn Hưng Quốc
Tiếng Việt vừa dễ vừa khó, đúng hơn, dễ mà lại khó. Dễ đến độ rất hiếm người
Việt Nam nào cảm thấy có nhu cầu phải sắm một cuốn Từ Điển Tiếng Việt trong nhà.
Dễ đến độ bất cứ người nào trưởng thành ở Việt Nam cũng đều có thể tưởng là ḿnh...
thông thái, và nếu muốn,...
|
- Tiếng Việt S.O.S.
Dương Tường
Trong một bài trả lời phỏng vấn của báo Thể thao-Văn hoá, Giáo sư Cao
Xuân Hạo nói nhiều về t́nh trạng đáng báo động hiện nay trong viết và
nói tiếng Việt. Đây là một vấn đề mà Cao Xuân Hạo luôn trở đi trở lại
trong những bài viết của ḿnh như một điều canh cánh bên ḷng.
|
-
|
- Về cách phát âm đại từ chỉ người
Cao Xuân Hạo
- Ở Sài G̣n cũng như ở các tỉnh Nam bộ nói chung, những đại từ chỉ
xuất hiện như anh ấy, chị ấy, ông ấy, bà ấy, trong ấy, ngoài ấy,
bên ấy
trong tiếng nói tự nhiên hàng ngày thường được phát âm "gộp lại"
thành 1 tiếng, nghe gần như ảnh, chỉ, ổng, bả, trỏng, ngoải, bển,
.....
|
Phương ngữ Thanh Hóa
Phương ngữ Thanh
Hóa hay thổ ngữ Thanh Hóa, tiếng Thanh Hóa, tiếng địa phương Thanh Hóa
là một phương ngữ tiếng Việt lưu hành chủ yếu trong phạm vi xứ Thanh,
ngày nay là tỉnh Thanh Hóa (trừ một số vùng nhỏ như phía đông huyện Nga
Sơn), với hạt nhân là đồng bằng sông Mă.
Hiện chưa có sự thống nhất khi sắp xếp phương ngữ Thanh Hóa vào các vùng
phương ngữ lớn của tiếng Việt. Phương ngữ Thanh Hóa nói chung được coi
là trung gian giữa vùng phương ngữ Bắc Bộ (phương ngữ Bắc) và vùng
phương ngữ Trung Bộ (hay phương ngữ Trung, phương ngữ Bắc Trung Bộ).
Xem tiếp.
|
|
Phương ngữ Nam Bộ trong ca dao về
t́nh yêu
« on: Oct 05, 2005, 10:48:57 AM »
Phương ngữ Nam Bộ là một dạng từ ngữ địa phương của
vùng đất Nam Bộ. Nó thể hiện cách nói, cách sử dụng từ ngữ, kiểu phát âm
riêng của con người Nam Bộ. Phương ngữ Nam Bộ c̣n là nơi chứa đựng các yếu
tố văn hóa, phong tục tập quán, sinh hoạt xă hội của con người và vùng đất
Nam Bộ. T́m hiểu phương ngữ Nam Bộ được thể hiện qua ca dao Nam Bộ là một
cách nhằm khẳng định thêm tính độc đáo, sắc sảo, phong phú và đa dạng của
con người Nam Bộ xưa trong việc sử dụng lời ăn tiếng nói của ḿnh.
Xem tiếp.
|
-
Thổ âm Thổ ngữ của người Thanh Hóa
Thanh
Hóa là một vùng văn hóa, trong đó ngôn ngữ người Việt, thành phần dân
tộc chủ thể rất giàu sắc thái địa phương, nhưng chưa có một công tŕnh
nghiên cứu khoa học đầy đủ và sâu sắc.
Sách “Địa chí văn hóa xă hội
Thanh Hóa” cũng chỉ dành cho “lời ăn tiếng nói” người xứ Thanh số trang
ít ỏi với nội dung sơ sài. Các sách Địa chí huyện Hà Trung,
Địa chí huyện Thọ Xuân, chú ư đề cập vấn đề “thổ âm -
thổ ngữ”, nêu rơ sắc thái địa phương, tuy nhiên chỉ giới hạn phạm vi
trong huyện.Xem tiếp.
|
-
|
- LUẬT HỎI NGĂ
Trong tiếng Việt chúng ta xử dụng tất cả 1270 âm tiết với dấu hỏi hoặc
với dấu ngă, trong đó có 793 âm tiết (chiếm 62%) viết dấu hỏi, 477 âm
tiết (38%) viết dấu ngă. Việc nắm được quy luật dấu hỏi và dấu ngă
của lớp từ láy và lớp từ Hán Việt sẽ giúp ta giảm được nhiều lỗi chính
tả.
-
PHÉP NÓI VÀ VIẾT
HỎI NGĂ
- Hồ Hữu Tường soạn
Phân nửa
người Việt Nam, từ Thanh Hóa trở ra, về phương diện hỏi, ngă, nói và viết
rất đúng, c̣n một phân nửa, từ Nghệ, Tịnh trở vào, nói không phân biệt hai
thanh này và viết rất lầm.
|
- Lịch sử các loại chữ viết Việt Nam
Chữ Hán:
Chữ Hán vào Việt Nam theo con đường giao
lưu văn hóa bắt đầu từ thiên niên kỷ thứ nhất trước công nguyên. Hiện
nay, ở Việt Nam c̣n lưu giữ được số hiện vật như đỉnh cổ có khắc chữ
tượng h́nh ...Xem
tiếp
|
-
|
Mấy
nhận xét về chữ quốc ngữ.
1. Trên
b́nh diện ngôn ngữ học lư thuyết, chữ quốc ngữ không phải là một
cách viết thích hợp với tiếng Việt. Nó sử dụng tự mẫu La Tinh, một
hệ thống văn tự phản ánh cấu trúc âm vị học của các ngôn ngữ biến
h́nh kiểu châu Âu, trong đó đơn vị cơ bản là "tiểu âm vị“, một đơn
vị được thể hiện bằng một "âm tố“, trong khi đơn vị cơ bản của hệ
thống âm vị học tiếng Việt là tiếng, hay ''h́nh tiết“
|
-
T́m Hiểu Tiếng Việt
- Trần Ngọc Dụng
- Giảng Viên Việt ngữ/UCR/CCC/SAC
- E-Mail:
tranngocdung@khoahoc.net
- 6
tháng 1 năm 2005
- Mục
đích của bài sưu tầm mang tính chất phiếm luận này là nêu lên sự khác
biệt giữa những từ ngữ gốc Hán của người Việt chính thống và từ-ngữ của
người Hán.
-
|
|
-
Khái
niệm âm vị học
- C̣n đối với tiếng
Việt, việc chọn lựa tài nguyên này lại theo một cách hoàn toàn khác.
Giữa /b/ và /m/ có một "mối liên hệ chị em" với nhau.
-
Xem thêm phần đầu
-
Khái Niệm
phần II
-
2. Biểu Diễn Âm Vị
Học
|
PHÉP BỎ DẤU
HỎI-NGĂ TRONG TIẾNG VIỆT &
VIỆT
NGỮ HỎI NGĂ TỰ VỊ
ĐINH SĨ TRANG
TÁI BẢN
NĂM 2003
Xem chi tiết
vần ac
vần di
vần km
vần nr
vần st
vần uy
|
|
Âm tiết và đặc điểm âm tiết tiếng
Việt
1. Âm tiết
Chuỗi lời nói mà con người phát ra gồm nhiều khúc đoạn dài ngắn khác nhau.
Đơn vị phát âm ngắn nhất là âm tiết (syllable).
Về phương diện phát âm, âm tiết có tính chất toàn vẹn, không thể phân chia
được là bởi nó được phát âm bằng một đợt căng của cơ thịt của bộ máy
phát âm. |
Âm tố và sự
phân loại âm tố
1. Âm tố. Phụ
âm và nguyên âm
Âm tố (sound) là đơn vị
ngữ âm nhỏ nhất, không thể phân chia được nữa.
|
|
Âm vị
và các hệ thống âm vị tiếng Việt
•
Âm đầu •
Âm chính •
Âm cuối •
Thanh điệu
1. Âm
vị
Âm vị là đơn vị tối thiểu....
|
Thú chơi câu đối
Câu
Đối Tết
Mỗi năm, khi Tết đến, từ thành
thị tới các làng quê, cùng với việc mua sắm hàng Tết, dựng cây
nêu, người ta không quên mua dăm quả cau, bao chè tới xin câu
đối cụ Nghè, cụ Cử.
|
|
Quá tŕnh h́nh thành
chữ quốc ngữ
04-03-2007 03:53:45 GMT +7
LTS: Sau khi Báo NLĐ Chủ nhật ngày 7-1-2007 đăng bài “Đi t́m
nguồn gốc chữ quốc ngữ” của GS-TS Phạm Văn Hường, ṭa soạn đă nhận được
nhiều ư kiến trao đổi rất khác nhau. Ṭa soạn chân thành cảm ơn những ư
kiến của các nhà nghiên cứu, bạn đọc khắp nơi gửi về.
|
Mấy
nhận xét về chữ quốc ngữ.
1 . Trên
b́nh diện ngôn ngữ học lư thuyết, chữ quốc ngữ không phải là một
cách viết thích hợp với tiếng Việt. Nó sử dụng tự mẫu La Tinh, một
hệ thống văn tự phản ánh cấu trúc âm vị học của các ngôn ngữ biến
h́nh kiểu châu Âu, trong đó đơn vị cơ bản là "tiểu âm vị“, một đơn
vị được thể hiện bằng một "âm tố“, trong khi đơn vị cơ bản của hệ
thống âm vị học tiếng Việt là tiếng, hay ''h́nh tiết“
(Xem
Tiếp)
|
|
Tiếng Việt Thời Internet
Ngôn ngữ Việt trong thế giới phẳng
Theo ḍng thời gian, đời sống ngôn ngữ lại nảy sinh một số từ mới, một
số thành ngữ, một số câu hát nhại theo câu hát chính thống, hoặc để châm
biếm hoặc tạo nên tiếng cười. Chúng chỉ sống một thời gian rồi tự biến
mất, nhường chỗ cho đoạn đời "tiếng lóng" khác. Nhưng giờ đây cách nói
chệch, nói lóng đang trở nên lan tràn và được sử dụng một cách bừa băi.
Xem tiếp. |
- NGÔN NGỮ “TỤC”
- Nguyễn Trọng Văn
- Trước Tết, trên diễn đàn
talawas (18.12.03) tôi được đọc một bài của anh Nguyễn Hưng Quốc
với cái tựa khá bắt mắt
“Con cặc”. Bài này đem lại cho tôi nhiều điều bất ngờ thú vị.Tôi
đang sưu tầm và so sánh ca dao “tục” ngữ
liên hệ tới vấn đề tính dục với hy vọng t́m ra sự khác biệt về triết
lư tính dục phương Đông và phương Tây. Bài của NHQ găi đúng chỗ ngứa.
.....
|
|
Tiếng Việt: Cọp và Chó
................ Trong phần “Ư kiến” cuối bài “Nhà vệ sinh và nhà cầm
quyền”, bạn Duy Phan (Sài G̣n) có góp ư là từ vựng tiếng Việt liên quan
đến vấn đề đi vệ sinh thật dồi dào: ở miền Nam gọi là đi cầu; miền Bắc
gọi là đi tiêu; miền Trung th́ gọi là đi đồng, đi cầu, ra băi, ra mía,
ra bụi, v.v… |
- Nguyễn Viết Sơn
Vào thế kỷ XVII, do việc
chúa Nguyễn Phước Nguyên (1613 - 1635) gả công nữ Ngọc Vạn cho vua Chân
Lạp Chư Chetta II năm 1620 và gả công nữ Ngọc Khoa cho vua Chiêm Thành
Pô Romê năm 1631 (1) mà lănh thổ Việt Nam thời bấy giờ mở rộng đến vùng
Bà Rịa, Đất Đỏ và người Việt Nam từ Đàng Trong đă vào đây sinh sống,
buôn bán, làm nghề thủ công kể hàng mấy ngàn người, định cư đến Bến Cá,
Cù Lao Phố, Mĩ Tho, Hà Tiên v.v...
Xem tiếp.
|
|
Một Vài Suy Nghĩ Về Hán Tự
Văn Tấn Trường -
12 tháng 11 năm 2004
Kể từ năm 1998 đến nay, tôi đă về Việt Nam vài lần. Tại Úc, tôi cũng có cơ
hội được tiếp xúc với nhiều sinh viên Việt Nam du học. Trong những dịp về nước
và giao lưu nầy tôi tiếp thu được nhiều tiếng Việt “mới” bao gồm cả tiếng Nôm và
tiếng Hán Việt. Những tiếng “mới” mà tôi được biết có nhiều từ rất hay, xúc tích
và chính xác nhất là những thuật ngữ khoa học. Tuy nhiên, cũng có những từ nghe
không thuận tai và ngượng ngịu làm sao.
Xem tiếp.
|
Nghệ thuật ngôn từ Việt Nam
GS-TS Trần Ngọc ThêmBản chất con người chỉ bộc lộ ra trong giao tiếp.
Chữ "nhân" với nghĩa là "tính người" bao gồm chữ "nhị" và bộ "nhân đứng" -
tính người bộc lộ trong quan hệ giữa hai người. Với tư cách là công cụ của
giao tiếp, ngôn ngữ nói chung và ngôn từ tiếng Việt nói riêng chịu sự chi
phối to lớn của văn hoá giao tiếp của người Việt, v́ thế một sự t́m hiểu
về nghệ thuật ngôn từ Việt Nam rất cần chú ư đến văn hoá giao tiếp.Xem tiếp.
|
|
Thử Đi t́m Cái tương đương Trong Phiên dịch
Góp ư với giáo sư Trịnh Nhật
Diệu Tần
Trên liên mạng, trang ViệtNgữ2020, ông Trịnh Nhật, nguyên giảng sư Đại
học Miền Tây Sydney (University of Western Sydney, Australia) có bài
viết bàn về phiên dịch"Thử đi t́m cái tương đương trong phiên dịch". |
|
|
ĐƠN VỊ CHÍNH TẢ VÀ CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA
TIẾNG VIỆT: CHỮ QUỐC NGỮ, HỆ LATINH, CHỮ NÔM, HỆ
BIỂU Ư,
VÀ UNICODE/ISO IEC 10646 ♣
Ngô Thanh Nhàn
Ban Chuẩn bị Sử dụng Bộ Mă chữ Việt
theo Unicode/ISO 10646
|
|
|
Xem tiếp. |
- Vàm Cỏ (Trích
từ Người Viễn Xứ)
Trong
cuộc chạy đua “head hunting” (tạm dịch là “săn đầu người”
tức t́m kiếm nhân tài) cho các công ty đa quốc gia tại VN,
về chất lượng của những người được gọi là có bằng cấp hiện
nay, giám đốc một công ty cung ứng nguồn nhân lực cho biết:
qua đánh giá những người được công ty ông phỏng vấn th́...
phần lớn là quá yếu. Nhiều người nói tiếng Anh "rôm rốp",
nhưng lại viết sai tiếng Việt, phổ biến nhất là viết câu
què, câu cụt! Và ông ta không hiểu v́ sao những người đó
tốt nghiệp được trung học, rồi đại học?
Xem Tiếp:
|
|
Nỗi buồn tiếng Việt
Chu Đậu
Ngôn ngữ thay đổi theo thời gian, theo sinh hoạt xă hội. Mỗi ngày, từ những
đổi mới của đời sống, từ những ảnh hưởng của văn minh ngoại quốc mà ngôn ngữ dần
dần chuyển biến.
Những chữ mới được tạo ra, những chữ gắn liền với hoàn cảnh sinh hoạt xưa cũ đă
quá thời, dần dần biến mất.
Xem
Tiếp:
|
Ngôn Ngữ
Xem thêm Trang Chữ Nôm
Lối chơi chữ trong
đối và thơ
Ngôn ngữ là cái vốn sẵn có ở mỗi người nhưng làm sao
sử dụng ngôn ngữ đó đạt hiệu quả cao nhất th́ phải “gia công” rất nhiều,
thành một lối chơi nghệ thuật gọi là chơi chữ.
Trong dân
gian, lối nói chữ “dân dă” dễ hiểu hơn và cũng có nhiều lối chơi bất ngờ,
đầy thú vị. Đây là một cách chơi chữ đồng âm:
CHỮ CÀ TRONG TIẾNG VIỆT
Không
biết có phải từ nguyên thủy tiếng cà được dùng để gọi loài cây quả không
mấy giá trị cho nên khi tiếng cà được ghép vào với những tiếng khác để
tạo thành những cụm từ nhằm diễn tả cách thế, h́nh thái, đặc tính của sự
vật và con người, th́ h́nh như tiếng ǵ kết hợp với tiếng cà cũng chỉ
nhằm diễn tả cái mặt xấu, dở, yếu kém, hay có nhiều khiếm khuyết của một
sự vật chứ không có tiếng cà nào nhằm diễn tả sự hay ho, sung măn hoặc
tốt đẹp cả.
Chơi chữ là ǵ?
Ngày xưa các cụ nhà ta thích dùng chữ để tả cảnh, tả t́nh, nhiều khi dùng
chữ lắc léo để " móc " nhau, hoặc mĩa mai. Có những câu đố đọc lên rất tục,
nhưng lúc giảng th́ thanh như :" Da trắng vỗ b́ bạch ". Hoặc nói lái nghe ra
tục tĩu nhưng giảng thanh tao. Dùng cùng một vần, âm điệu giống nhau:.(Xem
thêm
)
Từ chữ Nôm đến quốc ngữ (4): Châu Nhuận Phát đi
Trân Chu Cảng
Nguyên Nguyên
Trân Châu Cảng (Pearl Harbor), hải cảng thuộc quần đảo Hạ Uy Di (Hawaii), đi
vào lịch sử sau cuộc dội bom của quân đội Nhật vào các tàu chiến, máy bay và cơ
sở quân sự Mỹ tại Thái B́nh Dương, vào sáng ngày chủ nhật 7 Tháng Chạp 1941. .
-
NGỌT NGÀO LỜI QUÊ XỨ NẪU
-
Nẫu d́a xứ nẫu bỏ ḿnh bơ dơ
-
CA DAO PHÚ YÊN
-
hông biết từ bao giờ người Phú Yên – cũng như người B́nh Định −
được gọi là “dân xứ nẫu”. “Nẫu” là một đại từ xưng hô thông
dụng của người Phú Yên không chỉ có mặt trong lời ăn tiếng
nói hằng ngày mà còn đi vào những câu ca dao mộc mạc, hồn
nhiên trên cả một vùng đất yên bình Nam Trung Bộ (Bình Định,
Phú Yên).
Tản mạn về từ Hán Việt thời - th́
(phần 6.2)
Nguyễn Cung Thông - nguyencungthong@yahoo.com
Trong tiến tŕnh hội nhập với đà tiến hóa của văn
minh hiện đại, chúng ta cần phải nh́n lại một cách khác quan vài đặc
tính của tư duy người Việt Nam qua các tập tục từ ngàn xưa và phản ánh
qua ngôn ngữ cận đại, trọng tâm của loạt bài này. Có hiểu quá tŕnh cấu
tạo các khái niệm về
thời gian như chữ thời
th́ mới hy vọng phần nào hiểu được tại sao người Việt Nam thường đi đến
các buổi họp mặt (như làm việc, giỗ, tiệc trà, đám cưới ...) không theo
đúng thời hạn và sau đó là t́m ra các phương pháp cải cách lề lối suy
nghĩ không hợp thời như vậy.
-
Tản mạn về từ Hán Việt -
Phần 1
Nguyễn
Cung Thông
Phần 1: Các từ Hán-Nhật-Hán-Việt so với
Hán-Nhật-Nhật-Việt.
Từ Hán Việt (HV) là kết quả rất tự nhiên sau bao
nhiêu thế kỷ bị người Hán đô hộ cũng như sống
bên cạnh nhau: đây là những từ gốc Hán thâm nhập
vào và làm vốn từ Việt thêm phong phú. Tương tự
như thế, ta cũng có những từ Hán Nhật, Hán Hàn
... phản ánh quá tŕnh giao lưu văn hoá theo
ḍng thời gian giữa các dân tộc sống gần nhau từ
lâu. Thường th́ khi nói đến từ HV là ta nghĩ
ngay đến các từ gốc Hán nhập thẳng vào tiếng
Việt, nhưng thật ra vấn đề không đơn giản như
thế v́ các yếu tố thời gian (các lớp từ HV trước
và sau thời Đường Tống, thời hiện đại ...) và
không gian (Bắc bộ, Nam bộ), chính trị ...v.v...
-
Tản mạn về từ Hán Việt -
Phần 1
-
Tản mạn về từ Hán Việt -
Phần
2
-
Tản mạn về từ Hán Việt -
Phần
3
-
Tản mạn về từ Hán Việt -
Phần
4
-
Tản mạn về từ Hán Việt -
Phần
5
| |