Home T́m Ca Dao Diễn Đàn T́m Dân Ca Phổ Nhạc T́m Câu Đố T́m Chợ Quê Góp Ư Toàn Bộ Danh Mục e-Cadao English

Thư Mục

 
Lời Phi Lộ
Lời Giới Thiệu
Cách Sử Dụng
Dẫn Giải
Diêu Dụng
Cảm Nghĩ
 
Ẩm Thực
Chợ Quê
Cội Nguồn
Cổ Tích
Lễ Hội
Lịch Sử
Ngôn Ngữ
Nhân Vật Nữ
Nhạc Cụ Việt Nam
Phong Tục Tập Quán
Quê Ta
Tiền Tệ Việt Nam
Tiểu Luận
Văn Minh Cổ
Vui Ca Dao
 
Trang Nhạc Dân Ca
 
Trang Chủ
 

 
 

 

 

 

   
LÊ THỊ MINH
H̉ MIỀN NAM
NXB PHẠM VĂN TƯƠI, Sài G̣n, 1956
 
 
 
Đèn nào cao bằng đèn Châu Đốc
Đất nào dốc bằng đất Nam Vang
Một tiếng anh than,
Hai hàng lụy nhỏ,
Anh có một mẹ già biết bỏ ai nuôi.
Nước chảy xuôi, cá buôi lội ngược.
Anh muốn thương nàng,
Biết được hay chăng?...
 
2. Thiên cao đằng đẵng,
Nguyệt chiếu phát hiện hằng,
Một ngày gặp mặt cũng bằng ba thu.
Trên xuân thu, dưới cũng xuân thu.
Có ḥ th́ lựa, câu nhu bỏ ḿnh.
Đôi ta gá ngăi (nghĩa) th́nh ĺnh,
Phụ mẫu tôi chưa biết, phụ mẫu ḿnh chưa hay.
Ngó lên trời thấy chín tầng mây,
Ngó xuống sông đầy, thấy ba con chạch lội,
Tiếc công anh ch́m nổi lại đây,
Buồm căng gặp trận gió Tây khổ lèo.
 
3. Đá cheo leo, trâu trèo trâu trượt,
Ngựa trèo ngựa đổ .
Tiếc công lao khổ.
Tự cổ chí kim.
Mất em đi, anh khó kiếm khó t́m,
Cùng giả tỷ như cây kim mà ḷn sợi chỉ.
Sao em không biết nghĩ suy,
Em ham nơi quyền quư, em không có nghĩ ǵ tới anh.
Hoa kia gió thổi ĺa cành,
Mẹ cha ép gả, em đành chịu sao?
 
4. Thương ai ruột sắt, gan bào
Nghĩ ai tủi phận ba đào thở than.
Họa hổ họa b́ nan họa cốt,
Tri nhân tri diện bất tri tâm (l)
Thuở xưa kia, anh không biết anh lầm
Bây giờ anh đă biết,
Sao nàng cầm chẳng buông.
 
5. Con cá đối nằm trên cối đá,
Con chim đa đa đậu nhánh đa đa.
Anh bảo em đừng có lấy chồng xa,
Mai sau cha yếu mẹ già,
Chén cơm đôi bữa, khay trà ai dưng?
 
6. Con chim nho nhỏ,
Cái mỏ xanh xanh.
Nó đậu trên cành,
Nó kêu anh Sáu hỡi;
Công cha nghĩa mẹ sinh thành,
ơn non nợ nước t́nh anh thế nào?
Thuyền quyên phải sánh anh hào,
Phụng hoàng đây có sánh bao với điều.
Chậu kiểng kia ai để b́m leo,
Gái khôn ai gá ngăi theo người loàn.
(1) Họa hổ... tri tâm: Vẽ cọp chỉ vẽ da, khó vẽ được cái xương cốt: việc biết
người chỉ biết mặt đâu biết được ḷng dạ.
 
7. Con chim nho nhỏ,
Cái lông nó đỏ,
Cái mỏ nó vàng.
Nó kêu người ở trong làng,
Dừng ham lănh lụa phụ phàng vải bô.
 
8. Ngó vô nhà nhỏ,
Thấy đôi liễn  đỏ .
Thấy bốn chữ vàng,
Thành suy chưa biết, thấy nàng vội thương.
Ngọc c̣n ẩn sĩ chờ nàng lớn khôn.
 
9. Nguyệt lạc ô đề sương măn thiên,
Giang phong ngư hỏa đối sầu.miên.
Đêm khuya nghe tiếng khách thuyền quyên.
Hỏi thăm quân tử vượt miến đi đâu.
 
10. Em nghiêng tai trước gió,
Qua kể nhỏ cho em rành.
Đôi ta vướng sợi tơ mành,
Đó chẳng đành, đây anh cũng gắng.
Sóng ba đào mưa nắng chẳng nao.
 
11. Thủy để ngư, thiên biên nhạn,
Cao khả xạ đề, đê khả điếu.
Chỉ xích nhân tâm bất khả pḥng.
E sau ḷng lại đổi ḷng,
Nhiều tay tham bưởi chê ḅng lắm anh.
 
12. Gặp lúc trăng thanh gió mát,
Thú vui nào vui bằng thứ hát huê t́nh
Này bạn ḿnh ơi!
Trời xui hội ngộ, hai đứa ḿnh kết duyên.
 
13. Sông sâu sóng bủa láng c̣,
Thương anh v́ bởi câu ḥ có duyên.
Làm thơ chẳng biết cậy ai đem,
Cậy con chim nhạn nó đem cho ḿnh.
Ḿnh đau tương tư,
Tôi vái cho ḿnh,
Vái cho ḿnh mạnh, vô đ́nh cúng heo.
Ḿnh vái rồi tôi lại vái theo.
Vái cho lành mạnh mấy heo chẳng cần.
Phải gần năm ngoái th́ gần,
Năm nay vái miễu cúng thần cũng xa.
 
14. Đêm nằm day mặt trở ra,
Ngày nay mới biết cô ba thương ḿnh.
Ḿnh giữ chữ trung chữ hiếu,
C̣n thiếu chữ ân t́nh.
Đạo chồng nghĩa vợ sao ḿnh vội mong.
Làm thơ giấy trắng cẩn phong,
T́nh thương ngăi (nghĩa) nhớ ở trong thơ này.
 
15. Đôi ta chẳng đặng sum vầy.
Cũng như chim nhạn lạc bầy kêu sương.
Tôi xa ḿnh cô bác đều thương.
Trên trời vân vũ, bốn ngọn dương xây vần.
Dầu cho lạc Tấn qua Tần,
Thương ai cũng để dành phần thương em.
Phụng hoàng đậu nhánh vông nem,
Phải dè năm ngoái cưới em cho rồi.
Ngă tư Chợ Gạo (l) nước hồi,
Tôi chồng ḿnh vợ c̣n ngồi thương ai.
Phụng hoàng đậu nhánh cẩm lai,
Dặn ḷng người ngăi chớ sai lời thề.
Ghe lê n ghe xuống dầm dề ,
Sao em không gửi thư về thăm anh.
 
16. Trông mây thấy cặp rồng xanh,
Thương ḿnh thao thức năm canh khóc ṛng.
Thỏ giỡn trăng, thỏ lại mắc ṿng;
Ḿnh có lâm nơi sinh tử, chốn loan pḥng có tôi.
Sông Tiền Đường cá lội giao đuôi.
Kiều thương Kim Trọng giả như tôi thương ḿnh.
 
17. Năm Th́n trời băo th́nh ĺnh,
Kẻ trôi người nổi hai đứa ḿnh c̣n đây.
Tơ hồng nay đă về tay,
Bà Nguyệt ở lại xe dây hai đứa ḿnh.
Điệu (đạo) phu thê ḿnh giữ trọn t́nh.
Để phụ mẫu hay đặng đánh ḿnh đau tôi.
 
18. Nước Cửu Long sóng dồi cuồn cuộn;
Cửa Hàm Luông mây cuốn cánh buồm xuôi.
Bậu với qua hai mặt một lời.
Trên có trời, dưới có đất.
Ngăi trăm năm vương vứt sợ tơ mành.
Tử sanh sanh tử tận t́nh,
Dầu ai ngăn đón, tôi cứ ḿnh tôi thương.
Cách bấy lâu mới gặp lại ḿnh.
Khác chi vạn thọ gặp b́nh nước tiên,
Chưa chồng ở vậy cho nguyên..
Để anh dọn chiếc thuyền quyên rước về.
(1) chợ Gạo: Nay thuộc tỉnh Tiền Giang.
 
19. Chim bay về núi Biên Ḥa,
Chồng đây vợ đó ai mà muốn xa.
Sự này cũng bởi mẹ cha,
Cho nên đũa ngọc mới xa mâm vàng.
Phải chi lên đến Thiên đàng.
Tôi xem sổ bộ, coi duyên nàng ra sao.
 
20. Đũa vàng đầu bịt đầu sơn;
Mấy lời bạn nói cám ơn quá chừng.
Đó xa nhân ngăi đó mừng,
Đây xa nhân ngăi như gừng xát gan.
Ngồi buồn nhớ bạn thở than.
Kiểng xanh sao héo hỏi nàng tại ai?
Cá nằm trong chậu sè đuôi,
Ḿnh về ở bển cho tôi theo cùng.
 
21.Chợ Sài G̣n cẩn đá,
Chợ Rạch Giá cẩn xi môn (ciment)
Giă em ở lại vuông tṛn,
Anh về xứ sở không c̣n ra vô.
Sách có chữ họa phước vô do,
Ung không minh nói tôi lo cho rồi.
Công cha ngăi mẹ đền bồi,
C̣n lo một nỗi đứng ngồi với em.
Trăng rằm dọi xuống bên rèm.
Tường trăng là bậu bên thềm thướt tha.
Cây oằn là bởi tại hoa,
Qua thương nhớ bậu chẳng qua v́ t́nh.
Thương nhau, thương dạng thương h́nh,
Thương lời ăn nói thương t́nh ngăi nhân.
Phải duyên Hồ, Việt cũng gần,
Trái duyên Tần, Tấn dầu gần cũng xa.
 
22. Mồ cha ai đốn cây bần,
Chẳng cho ghe cá đậu gần ghe tôm.
Một đằng anh thêu nên nhạn,
Một đằng anh mạng nên bông,
Anh ngó lên mây bạc trời hồng.
Thương em, anh muốn hỏi có chồng hay chưa?
 
23. Phải chi anh chưa vợ,
Hăy c̣n nợ c̣n duyên.
Em cũng cậy yên như thuyền cậy lái,
Ai ngờ phận trái như lái nghịch chèo.
Thôi anh phải giữ lấy lèo.
Chớ ham thả lỏng hiểm nghèo có khi.
Nói ra mực viết c̣n ghi.
Mai sau trắc trở việc chi c̣n tờ.
Tui đang đau khổ,
Bảo ḿnh chờ bao năm.
Dù xa xa cách mấy năm,
Th́ tôi cũng gởi thơ thăm bạn vàng.
Trâm xa vàng, vàng lại xa trâm,
Tôi xa người nghĩa lá gan thâm tím bầm.
 
24. Ngọn lang trắng, ngọn vắn ngọn dài,
Rau tần ô, lá dọc lá ngang.
Trái dưa gang, sọc đen sọc trắng.
Ngọn rau đắng trong trắng ngoài xanh.
Chim quyên uốn lưỡi trên cành,
Bớ em ở bạc ông trời nào đành để em.
 
25. Lộ bất hành bất đáo.
Chung bất đả bất minh (l)
Bây giờ tôi mới rơ sự t́nh,
Tại ba với má ở độc, hai đứa ḿnh mới xa.
Ôm ḷng sầu, khuya sớm vào ra,
Tai nghe trống điểm canh ba nhớ ḿnh,
Phải chi phụ mẫu thuận t́nh,
Phụng loan sum hợp phỉ t́nh ước mơ.
Thương ḿnh chép đặng bài thơ,
Chẳng thương ḿnh giở từng tờ ḿnh coi.
 
26. Trường đồ tri mă lực;
Sự cửu kiến nhân tâm. (2)
sen trong đầm lá xanh bông trắng,
Sen ngoài đầm bông trắng lá xanh.
Chim khôn lót ổ lựa nhành,
Gái khôn t́m chỗ trai lành kết duyên.
Vô dược khả y khanh tướng bệnh,
Hữu tiền nan măi tử tôn hiền.
Bạc muôn khó chuộng bạn hiền sánh đôi.
Ở trên trời có ngôi sao Bắc Đẩu,
dưới hạ giới có con sông Giang hà,
Sông Giang hà chảy ra biển rộng
Bắc đẩu tinh quay ngơng chầu trời,
Tôi thương ḿnh lắm ḿnh ơi,
Biết sao kể nỗi khúc nhôi ớ ḿnh!
(1) Lộ bát... bất minh: Đường không đi không đến. chuông không đánh
không kêu.
(2) Trường đồ... 'thản tâm: Đường dài mới biết sức ngựa, gặp sự đớn đau
mới biết ḷng người.
 
27. Trời mưa nóng đất,
Cá cất lên đồng.
Thuở xuân xanh không gặp,
Để có chồng gặp anh.
Em ở nhà nền đúc đá xanh.
Lên xe xuống ngựa, chớ quên anh là chồng.
 
28. Tiền tài như phấn thổ,
Nhân ngăi trọng thiên kim.
Anh thương em anh kiếm anh t́m,
Phụng hoàng cắn bức thư đem,
Kêu em thúc dậy để xem thư nầy.
 
29. Tay chùi nước mắt ướt mem,
Tại anh chậm bước nên em có chồng.
Đêm năm canh luống những phập phồng,
Ruột gan nùi rối, nước mắt hồng tuôn rơi.
chàng quân tử kia ơi!
Cửa song lan sớm mở tối gài,
Em đứng trong than thở,
Anh đứng ngoài thở than.
Màn rồng một bức che ngang,
Nỗi ḷng kể mấy quan san hai đứa ḿnh.
 
30. Nhện sa trước mặt th́nh ĺnh,
Chiều nay phản bội gởi ḿnh lại đây;
Trăng tà trăng ngă về Tây,
Người buồn người ngă đêm nay gối sầu.
Trông sao Bắc đầu, Nam tào;
Hỏi coi duyên nợ ra sao hai đứa ḿnh.
 
31. Tay cắt tay sao nỡ,
Ruột cắt ruột sao đành.
Mấy khi mà gặp con bạn lành,
Trách trời vội sáng mới tan tành đôi ta.
Nhị nhân đối khẩu giao ḥa,
Ḥ chơi chồng vợ, tối về người dưng.
Đóm ḅ miệng chậu sáng trưng,
Thấy ḿnh có nghĩa ḷng ưng đă đành,
Hai đứa ḿnh đành, phụ mẫu cũng đành,
Phụ mẫu đâu nỡ dứt duyên lành của con.
Tai nghe trống điểm lầu son.
Sầu t́nh một bữa héo hon nỗi ḷng.
Ḿnh không thương hỏi việc bao đồng,
Lộ dương ông Chánh biểu dân trồng chớ ai.
 
32. Đèn treo cột đáy, ..
Nước chảy cột đèn rung. ' .. .
Anh thương em thảm thiết vô cùng,
Biết cha với mẹ có bằng ḷng hay không
 
33. Đèn treo trong quán,
Tỏ rạng bờ kinh.
Em có thương anh.
Em nói thật t́nh,
Kẻo anh lên xuống một ḿnh bơ vơ.
 
34. Lúc em bước chân ra,
Má ở nhà có dặn.
Công sanh thành là nặng,
Điều t́nh ái là khinh.
Hăy đừng tham sắc đắm t́nh,
Lánh xa tửu điếm trà đ́nh chớ vô.
 
35. Trái cau nho nhỏ,
Cái vỏ vân vân,
Nay anh học gần,
Mai anh học xa.
Anh hứa lời sao chẳng lại qua,
Trách ai đem dạ tây tà bỏ nhau.
Nhắc đến nhau ḷng lại càng đau,
Cùng nhau đan díu buổi đầu,
Giờ đây sao khiến phai màu nhụy tan.
Anh ra đi giọt lệ em hai hàng,
T́nh lang ơi!
Đêm đông lạnh lẽo pḥng loan em buồn.
Trách ai đặng cá quên nơm, '
Vô ơn đèn nọ gặp hôm sáng trời.
Sống mà chẳng đặng một nơi,
Cũng liều một thác cho rồi tấm thân.
Chẳng qua duyên phận số phần.
Căn duyên thiên đ́nh chẳng gần thời thôi.
Vắng tiếng tăm kêu chẳng thấu trời
Hỏi thăm duyên số đổi đời tại ai? ~
 
36. Trên rừng có cây bông kiểng,
Dưới biển có cá hóa long.
Anh đi lục tỉnh giáp ṿng,
Tới đây trời khiến đem ḷng thương em.
Nhớ em tưởng bóng ngày đêm,
Nhớ rằng em trắng má em đỏ hồng.
Nhớ em vắng vẻ cô pḥng,
Một ḿnh ṿ vơ đêm đông lạnh lùng.
Nhớ em lụy nhỏ ṛng ṛng,
Xe duyên thẳng đặng đau ḷng trời ơi.
Chỉ c̣n đêm nữa mà thôi,
Giă từ em ở lại, anh hồi cố hương.
 
37. Đoạn sầu ḿnh dễ thở than,
Sầu tôi khác thể nhang tàn đêm khuya,
Buồn rầu muốn bỏ ra đi,
Sợ em thết hiếu lỗi khi sanh thành.
Dứt đi th́ dạ không đành,
Mà xa nhân ngăi như chỉ mành thắt gan.
 
38. Tửu lăng hồng nhân diện,
Tài năng động nhân tâm.
Thế gian miệng nói không lầm,
Lụa tay vóc trắng vụng cầm cũng đen.
 
39. Nước có khi trong khi đục,
Người có kẻ đục kẻ thanh.
Hễ con cá khôn lựa vịnh, con chim khôn lựa cành.
Mặc ai nay dỗ mai dành,
Bền ḷng quân tử tánh lành chẳng xiêu.
 
40. Nhân tham tài tắc tử,
Điểu tham thực tắc vong.
Ban sơ ai dễ rơ ḷng,
Lửa kia dù nóng, vàng ṛng chẳng nao.
 
41. Lưỡi Trương Nghi dù bén,
Miệng TÔ Tần dù lanh.
Bây giờ em đă quyết với anh,
Dầu hai ông mà tái thế, dỗ dành cũng chẳng xiêu.
Ô thước kỳ h́nh nhi thiên lư,
Ai ai có trí bằng trí Khổng Minh.
Gương linh gá nghĩa mặc t́nh,
Chừng nào gá nghĩa cựu t́nh sẽ thương.
 
42. Phàn Lê Huê sa mê Thái tử,
Oán thù dữ c̣n đổi ra hiền.
Huống chi em là phận thuyền quyên,
Chẳng qua căn số định giận phiền uổng công.
 
43. Phú tắc cộng lạc,
Bần tắc cộng ưu.
Hoạn nạn tương cứu,
Sinh tử bất ly.
Bây giờ em đặng chữ vu quỉ.
Em ham nơi quyền quư,
Em xá ǵ nghĩa anh.
 
44. Lầu nào cao bằng lâu ông Chánh.
Bánh nào trắng bằng bánh ḅ bông.
Đạo nào sâu bằng đạo vợ chồng,
Đêm nằm nghĩ lại, nước mắt hồng tuôn rơi.
 
45. Tiết Nhân Quư lấy Ma Thiên Lănh,
Lấy bạch giáp, bạch bào.
Em gặp mặt anh,
Sao không hỏi không chào,
Hay là em đă có chốn sang giàu hơn anh.
 
46. Đêm thổn thức ngồi khêu đèn phụng,
Canh sang năm gần lục khúc rồng,
Trách ai ở chẳng hết ḷng.
Phụ t́nh gần gũi có chồng xa xôi.
 
47. Đêm thanh gió mát,
Nghe đó hát, tôi thương tấm ḷng. (l)
Gặp mặt em là bán lộ tŕnh,
Nếu chẳng gần nhau một phút lửa t́nh thiêu gan.
 
48. Dầu xa nhân ngăi,
Tôi cũng đợi quân tử trần.
Gối luông niệm trượng, chẳng đặng gần th́ thôi.
Liệu bề sánh chẳng đặng đôi,
Thời ra sông cái thả trôi như bè.
(1) Dị bản... Nghe đó hát. đây thỏa tấm ḷng.
 
49. Rồng chầu ngoài Huế,
Ngựa tế Đồng Nai.
Nước sông trong sao lại chảy hoài,
Thương người xa xứ lạc loài tới đây. (l)
 
50. Nhập sơn cầm hổ dị,
Khai khẩu cố nhân nan (2)
Đến đây anh mở miệng ngỡ ngàng,
Lạ người, lạ mặt, lạ làng khó phân.

 

 

Sưu Tầm Tài Liệu và Web Design

  Hà Phương Hoài

Kỹ Thuật Truy Tầm

Hoàng Vân

Sưu tầm Nhạc Dân Ca

Julia Nguyễn
Xin vui ḷng liên lạc với  haphuonghoai@gmail.com về tất cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
Copyright © 2003 Trang Ca Dao và Tục Ngữ
Last modified: 03/24/16