Lên Tây
Nguyên dự hội đua voi
[22/04/2009, 11:42]
(DulichNet) - Tháng ba
âm lịch là một trong những tháng
đẹp nhất của năm để đến Tây
Nguyên. Lúc này, Tây Nguyên vẫn
đang xuân, thời tiết dễ chịu
trước khi oi nồng chuyển sang hè...
Các dân tộc ở Tây Nguyên có rất nhiều lễ
hội, tập trung vào thời điểm
tháng Chạp năm trước đến tháng
ba năm sau. Hội đua voi truyền
thống của người M’nông ở Buôn Mê
Thuột thường diễn ra vào tháng 3
âm lịch trước khi vào mùa vụ mới.
Lễ hội này nhằm tôn vinh tinh
thần thượng vơ và tài nghệ thuần
dưỡng voi của người dân bản địa.
Tuy nhiên, lễ hội không được
quảng bá rộng răi như lễ hội
cồng chiêng nên rất ít du khách
đến đây đúng vào thời điểm này.
Điều đặc biệt của lễ hội là mang
tính truyền thống cao, chưa bị
thương mại hóa.
Trước giờ xuất phát cuộc đua.
Lễ
hội đua voi được tổ chức tại một
khu đất trống, khá bằng phẳng,
ít cây của vườn Quốc gia Yok Đôn
hoặc một cánh rừng thưa ven sông
Sê-rê-pốk. Voi dàn hàng ngang
khoảng 10 con hoặc nhiều hơn.
Trong sự reo ḥ, cổ vũ của khán
giả, đàn voi đua như hăng hái
hơn. Chúng đưa ṿi lên cao rồi
hạ xuống chào mọi người. Sau một
hồi tù và vang lên báo lệnh xuất
phát, đàn voi bật dậy chạy thẳng
về phía trước. Đường đua thường
khoảng 400-500 mét, đua đường
dài khoảng 1-2km. Hai anh nài
voi, tiếng địa phương gọi là
mơ-gát, ngồi trước và sau điều
khiển voi chạy đúng đường và giữ
sức bền, tăng tốc... Khán giả
phần đông là người bản địa ăn
mặc thổ cẩm sặc sỡ hoa văn đứng
hai bên đường ḥ hét tạo nên một
không khí náo nhiệt. Theo người
dân địa phương, trước khi vào
cuộc đua, voi được đưa đến những
đồng cỏ xanh tốt và tẩm bổ thêm
bằng các loại củ. Trong thời
gian này, voi không làm nặng để
dưỡng sức. V́ vậy, khi vào đấu
trường, con voi nào cũng rất
khỏe mạnh, sung sức.
Mộ “Vua săn voi” N’Thu K’Nul.
Người M’nông và một số dân
tộc ở Tây Nguyên rất quư voi
như người Khmer ở Nam bộ quư
con ḅ. Theo truyền thống,
con voi thể hiện sức mạnh
của bộ tộc, sự sung túc của
gia đ́nh. Chỉ có những gia
đ́nh giàu có mới có voi được
thuần dưỡng từ voi rừng.
Hiện nay, chỉ có Tây Nguyên
mới c̣n voi, nhưng số lượng
cá thể đang bị giảm sút đáng
kể. Giới trẻ ở đây trở nên
xa lạ với phương thức thuần
voi của cha ông ngày xưa mà
chủ yếu là chăm sóc và điều
khiển voi. Những người thuần
voi v́ thế càng trở nên hiếm
hoi theo thời gian. Hiện
nay, công việc này chủ yếu
là người lớn tuổi, có vài
chục năm kinh nghiệm.
Huyền thoại về thuần dưỡng voi
rừng là N’Thu K’Nul, ông sinh
năm 1828, mất khi đă thọ được
110 tuổi, ông có danh hiệu là
“Vua săn voi” (khun-ju-nốp) do
Hoàng gia Thái Lan ban tặng. Ông
được xem là người khai sinh nghề
săn bắt và thuần dưỡng voi ở
Buôn Đôn, một người tù trưởng
đầy quyền lực và được nhiều dân
tộc kính phục lúc bấy giờ. Theo
người dân địa phương, trong đời
ông đă thuần dưỡng khoảng 170
con voi rừng, có người lại nói
ông thuần dưỡng đến hàng trăm
con; trong đó, có một con bạch
tượng-loài vật hiếm có. Hiện
nay, khu mộ của ông được giữ ǵn
kỹ lưỡng. Mộ được kết hợp giữa
kiến trúc của người M’Nông và
người Lào-hai dân tộc chính ở
địa phương vào thời điểm đó. Đó
như một biểu tượng của truyền
thống sức mạnh đoàn kết các dân
tộc anh em. Phần mộ là những chi
tiết h́nh khối đơn giản, trang
trí búp sen ở bốn góc và đỉnh.
Cạnh mộ Vua săn voi là ngôi mộ
h́nh tháp, có mái nhọn cách điệu
nhà rông. Ngôi mộ này do vua Bảo
Đại xây dựng cho hậu duệ của
N’Thu K’Nul là R’Leo K’Nul, gọi
ông bằng cậu. Người ta hay nhầm
tưởng ngôi mộ h́nh tháp là của
N’Thu K’Nul. Khu lăng mộ này
được nhiều du khách đến chiêm
ngưỡng để hiểu rơ hơn về những
con người xuất chúng. Về sau, có
một số hậu duệ khác của N’Thu
K’Nul nối nghiệp, nhưng số lượng
voi thuần dưỡng ít hơn và tay
nghề kém hơn.
Quần thể du lịch Buôn Đôn là một
không gian đặc trưng, là cái hồn
của Tây Nguyên với những cánh
rừng già, những con sông cuồn
cuộn chảy và những hồ nước lưng
chừng trời, lưu giữ nhiều chứng
tích lịch sử h́nh thành vùng đất
này. Buôn Đôn thuộc xă Krông Na,
huyện Buôn Đôn, cách TP Buôn Mê
Thuột khoảng 42km. Đến đây, du
khách có dịp thưởng thức cồng
chiêng, cưỡi voi. Cá trên sông
Sê-rê-pốk và hồ Lắk là những đặc
sản quư của vùng này. Ai đến đây
cũng phải t́m cho bằng được các
loại cá bản địa để thưởng thức
v́ vị ngon và lạ bởi vị trí hiểm
trở của nơi chúng sinh trưởng đă
tạo sự khác biệt giữa cá sông,
hồ Tây Nguyên với cá sông, hồ ở
đồng bằng...
Hiện nay, tại TPHCM có nhiều
xe chất lượng cao loại 40-50
chỗ ngồi đi Buôn Mê Thuột
dạng “open tour”. V́ vậy,
những ai thích du lịch bụi
để khám phá có thể đi theo
những chuyến xe này thay v́
đi tour của doanh nghiệp lữ
hành. Một chuyến khám phá
Tây Nguyên kết hợp dừng chân
cao nguyên hoa Đà Lạt trong
5 ngày đủ thời gian để khám
phá vẻ hoang sơ quyến rũ của
vùng đất văn hóa đa sắc tộc
này. Rượu cần, những điệu
múa và tiếng cồng chiêng,
không khí náo nức của hội
đua voi... sẽ là những dấu
ấn đẹp trong ḷng du khách.
Theo báo Cần Thơ
Hội đua
voi ở Tây Nguyên
Hội
đua voi diễn ra vào mùa xuân (khoảng tháng 3 âm lịch). Hội đua voi thường
diễn ra ở Buôn Đôn hoặc cánh rừng thưa ven sông Sêrêpốc (Đăk Lăk).
Băi đua là một dải
đất tương đối bằng phẳng (thường là khu rừng ít cây to) đủ để 10 con voi
giăng hàng đi cùng một lúc, bề dài từ 1-2 km.
Một hồi tù và rúc
lên, theo lệnh điều khiển, từng tốp voi đứng vào vị trí xuất phát. Khi có
lệnh xuất phát th́ những chu voi bật lên như chiếc ḷ xo, phóng về phía
trước, tiếng chiêng, trống, tiếng ḥ reo cổ vũ ầm vang cả núi rừng.
Cuộc đua kết thúc,
những chú voi được giải, giơ cao chiếc ṿi vẫy chào mọi người rồi ngoan
ngoăn bước đi ung dung, đôi tai phe phẩy, mắt lim dim đón nhận những ống
đường hoặc khúc mía của những người dự hội.
Ngày hội đua voi là
ngày vui lớn ở Tây Nguyên, nó phản ánh tinh thần thượng vơ của người M'Nông,
một dân tộc giàu đức tính dũng cảm, có kinh nghiệm trong những cuộc săn bắt
voi rừng.
Ngày hội đua voi là ngày vui lớn ở Tây
Nguyên, nó phản ánh tinh thần thượng vơ của người M’Nông, một dân tộc giàu
đức tính dũng cảm, từng đối mặt với những t́nh huống hiểm nguy, căng thẳng
trong những cuộc săn bắt voi rừng. Khung cảnh hùng vĩ của thiên nhiên Tây
Nguyên - nơi diễn ra cuộc đua voi đặc sắc - đă làm tăng lên bội phần chất
hùng tráng trong ngày hội cổ truyền của họ.
|