|
Chuyện
Đá Gà
THANH VĂN
Trước
khi kể chuyện gà tôi xin rao trước là những ǵ qúy vị đọc sau đây
không bảo đảm đúng
100% bởi lẽ tôi vốn không phải là dân “trong nghề” chơi gà đá nên
những ǵ viết ra chỉ là những hiểu biết mà tôi “nghe được” từ những
“thầy gà” từ hồi cách nay đă trên 30 năm. Trí nhớ nay đă hao ṃn
theo tuổi tác mỗi ngày mỗi tàn lụi nên có thể những điều ghi ra đây
đúng, có thể sai hay thiếu sót. Dù sao năm nay cũng là năm gà, dù
bây giờ đă qua Trung Thu nhưng kể chuyện về gà cũng c̣n hợp “thời
trang” không đến nỗi “lạc điệu” ǵ. Bây giờ xin mời qúy vị đọc những
ǵ tôi c̣n nhớ về gà trước là giải trí ít phút, sau là để biết về
một môn “chơi” khá phổ biến của dân miền
Nam
xưa.
Số là hồi năm 1969 tôi được
lệnh đi làm việc tại quận Hương Mỹ tỉnh Kiến ḥa, nay là Bến Tre.
Quận này vốn là quận tân lập được tạo thành từ 3 Tổng: 2 cắt ra từ
quân Mỏ Cày ở phía Bắc, 1 cắt ra từ quận Thạnh Phú ở phía Nam . Hương Mỹ nằm giữa Mỏ Cày và
Thanh Phú. Hương Mỹ có 12 xă tất cả. Quận này vốn là vùng đất bị
Việt cộng kiểm soát đă nhiều năm nên rất bất an ninh. Cuối năm 1969
một chiến dịch b́nh định quân được thi hành và sau hơn 1 năm th́
chiến dịch thành công, an ninh của toàn quận được cải thiện đáng kể
đến độ trước kia quận đứng hạng chót trong tổng số 9 quận của Tỉnh,
sau chiến dịch b́nh định nó leo lên hạng thứ 3 về mặt an ninh trong
tỉnh. Chính nhờ an ninh tốt mà các sinh hoạt khác cũng phát triển
khá theo. Khu chợ quận trở nên phồn thịnh, các chợ xă cũng nhờ thế
mà phồn thịnh theo. Phía Bắc có chợ An Định, tên nôm là cái quao,
phía Nam có
chợ Đại Điền. Chính giữa là chợ quận tức chợ Hương Mỹ. Khi kinh tế
phát triển dân chúng làm ăn khá giả th́ đời sống mọi người cũng
thoải mái luôn. Nhất là sau khi chiến dịch hoàn tất th́ con lộ liên
tỉnh từ Thạnh Phú qua Hưong Mỹ, Mỏ Cày lên Đôn Nhơn thẳng qua Chợ
Lách thuộc Tỉnh Vĩnh Long được tái lăp sau hơn 10 năm khúc đường lộ
trong phạm vi từ xă Hương Mỹ đến gần Mỏ Cày đă bị đào phá rồi trồng
chuối để mất dấu vết. Nhờ hàng ngày có xe đ̣ chạy thẳng từ Thạnh Phú
lên Mỏ cày nên hàng hóa lưu thông, dân chúng di chuyển nhanh chóng
đỡ phải đi đường đ̣ từ Thạnh Phú hay Thanh Tân thuộc Đại Diền về
tỉnh mất khoảng 8-10 giờ một chuyến.
Khi dân chúng làm ăn phát
đạt th́ mọi sinh hoạt xă hội cũng phát triển theo một trong những
sinh hoạt cổ truyền của dân địa phương vùng này là đá gà nhờ đó mà
phục hồi nhanh chóng.
Khi mới đến Hương Mỹ, tôi
được biết ở đây có ông Trưởng Pḥng Tài Chánh quận được dân ở quanh
vùng tôn là đệ nhất “thầy gà”. Tôi chưa được chứng kiến tài nghệ của
ông này ra sao nhưng có nghe ông từng được Tướng Tầu Bay Nguyễn Cao
Kỳ cho trực thăng xuống rước về tận Tân Sơn Nhất để xem gà của ông
Tướng và cố vấn cho ông Tướng về gà. Ông này nổi tiếng là dân “cậu”
ở Hương Mỹ bởi ông có chức lớn trong quận lại là “thầy gà” danh
tiếng nên xài rất sang. Nghe nói quần áo của ông hàng ngày thay ra
ông bỏ vô một cái rương bằng gỗ rồi cuối tuần gửi đ̣ máy qua Trà
Vinh, Tỉnh Lỵ của Tỉnh Vĩnh B́nh nằm ngang với Hương Mỷ chỉ cách có
con sông Cổ Chiên để mướn tiệm giặt ủi bên Trà Vinh giặt ủi xong lại
gửi đ̣ máy về cho ông xài trong tuần kế. Sở dĩ ông phải cầu kỳ như
thế v́ ngoài lư do nêu trên về mùa nước ṛng của sông Cửu Long nước
biển theo cửa sông tràn vào sông ngược lên đến tận Tỉnh lỵ nên toàn
khu vực quận Hương Mỹ không khúc sông nào c̣n nước ngọt nữa, toàn
thể là nước lợ, quần áo trắng mà giặt loại nước này sẽ thâm đen hết
chưa kể là khi mặc rít rịt v́ c̣n dính muối trong các sợi vải. Bên
Trà Vinh có nước máy nên quần áo giặt không bị cái nạn trên.
Đệ tử của ông Trưởng Pḥng
Tài Chánh là Chín y-tế, anh này thứ chín tướng nhỏ con thấp bé nhưng
mồm miệng và tay chân th́ rất nhanh nhẹn, làm nghề y-tá hương thôn
vừa là nhân viên của chi y-tế quận vừa hành nghề chích dạo cho đồng
bào trong xă nên dân chúng gọi anh là Chín Y-tế. Chín y-tế là thầy
gà, chuyên viên “cho nước” gà. Chủ gà nào cũng muốn nhờ Chín o cho
gà của ḿnh.
Hồi đó ông Trưởng Chi Y-Tế
quận lại vốn là bạn học cũ của tôi nên tôi hay ghé ngang Chi Y-Tế
nói chuyện với ông Trưởng Chi, v́ thế Chín Y-Tế cũng hay đeo theo
tôi để kể chuyện đá gà và giảng giải về gà cho tôi nghe.
Gà đá hay c̣n gọi là gà
chọi hoặc gà ṇi là loại gà được nuôi và săn sóc đặc biệt đề chọi ăn
tiền. Người ta phân loại gà theo mầu sắc lông của gà. Có 5 loại
chính: Điều (c̣n gọi là Tía) Ô (c̣n có khi gọi là ó), Vàng, Chuối
(c̣n gọi là nhạn), Xám.
Theo “kinh kê diễn
nghĩa” th́ : Ô ăn Tía, Tía ăn Nhạn, Nhạn ăn Xám, Xám ăn Ô và Vàng
cũng ăn Ô.
Tuy “sách” ghi như thế
không phải là cứ theo sắc lông của gà là đủ để biết gà nào tốt sẽ
thắng độ cá. Người ta c̣n xem tướng mặt, dáng đi, tiếng gáy, cánh,
mỏ và nhất là chân, cựa và những vảy trên chân gà để có thể xác định
con gà nào là hay, cáp độ là sẽ thắng. Xem tướng mặt tức là người ta
xem cặp mắt gà, nếu cặp mắt hơi sâu và mí mắt hơi dầy th́ gà không
chớp nháy nhanh được. Gà mắt có mí mỏng, mặt đẹp và lanh lợi th́ là
gà khôn. Muốn cho gà có mí mắt dầy biến đi th́ người ta phải cho
trải qua hai ba đời th́ mắt mí dầy mới biến mất, tức là người ta lựa
con gà mái cũng thuộc giống gà ṇi có mắt mí mỏng và nhanh nhẹn cho
con gà ṇi có mắt mí dầy đạp, gà con sinh ra lại cho con gà trống
khác lựa giống tốt cho đạp th́ đời gà cháu này sinh ra sẽ mất mí
dầy. Bởi có câu chó giống cha, gà giống mẹ.
Về cánh khi con gà lớn bắt đầu cất
tiếng gáy th́ người ta dang đôi cánh của nó ra xem và đếm các lông
cánh có cuống lông cứng, gà hay phải có từ 19 cái lông cánh trở lên
mỗi cánh mới tốt, bởi có nhiều lông loại này cánh con gà sẽ mạnh
giúp nó dễ dàng vỗ cánh bay cao khỏi đầu địch thủ mà đá vô đầu địch
thủ. Con nào có 17 lông trở xuống mỗi bên cánh là loại dở.
Về dáng đi con gà có dáng đi hùng dũng
oai nghiêm như ông tướng ra trận th́ nhất định là gà hay; tướng đi
củ rủ như gà bệnh th́ chỉ có nước đem cà ri mà thôi.
Mỏ gà ngắn và cứng th́ con gà dễ mở
rộng mỏ để cắn địch thủ trong trường đấu.
Chân gà th́ phải có hàng vẩy đều, tốt
nhất là lớp vẩy hai bên xếp như h́nh chữ nhân (chữ Hán) th́ tốt. Cựa
dài là cựa sào, cựa gốc mập nhưng thân cựa ngắn gọi là cựa chốt. Có
con gà có tới 6 cựa, thực sự ra th́ không phải là 6 cựa mà phía trên
cựa có thêm 3 cục u như hạt đậu xanh lồi ra, phía dưới cựa nằm giữa
cựa và ngón thính (tức là ngón chân sau của gà, con gà chân có 4
ngón 3 ngón phía trước, 1 ngón phía sau gọi là thính) có thêm một
cục u nhỏ như 3 cục u trên th́ trường hợp này người ta gọi là gà có
6 cựa, gà 6 cựa thuộc loại linh kê, đá đâu thắng đó.
Ngoài ra
tiếng gáy cũng quan trọng vô cùng, gà
có tiếng gáy lớn và trong là có sức mạnh. Gà có tiếng gáy đục và
ngắn là gà có tiềm lực yếu. Ra trường nếu hết độ nhang đầu mà không
thắng đối phương th́ thế nào nó cũng rót. Gà rót là gà bỏ chạy.
Nếu gà sinh đôi (tức
là một trứng nở ra 2 con một lượt) th́ là loại “thần kê” thứ này đá
mười trận thắng cả mười. Dân chơi đá gà mà biết con nào thuộc loại
này th́ họ không chịu cáp độ bởi nắm chắc phần thua, nhiều khi chủ
gà phải t́m cách nhuộm lông để hóa trang cho gà thành khác đi mới
cáp độ được. Nhưng nhiều nơi có “luật lệ” nghiêm minh không chấp
nhận trường hợp trên kể là không thành thật không cho cáp độ. Đây là
trường hợp của vùng quận Hàm Long Bến Tre, gà bất cứ từ xứ nào đến
Hàm Long đá mà chủ gà chơi không thành thật sẽ bị trừng phạt, nếu ăn
th́ phải trả lại toàn bộ số tiền thắng và dù thắng dù thua, con gà
cũng bị bắt xác cho làm thịt. Về tiếng gáy c̣n có loại
gà ban đêm gáy ra lửa, tức là khi nó
gáy từ mỏ nước miếng của nó có lẫn chất lân tinh nên ban đêm nh́n
thấy thỉnh thoảng có đốm sáng từ mỏ gà bắn ra, đây cũng là giống
linh kê rất hiếm, gà này cất tiếng gáy th́ gà khác chung quanh sợ
cụp đuôi xuống hết sau hết gà ban đêm ngủ trên mặt đất chân duỗi,
đầu lật ngang trên mặt đất, hai cánh x̣e ra như con gà chết th́ đây
là gà “tử mị”, loại này cực hiếm và qúy, bảo đảm đá trận nào thắng
trận đó.
Gà ṇi nuôi rất tốn công
phu, ngay từ khi con gà c̣n nhỏ lông cánh chỉ mới lú người ta đă bắt
đầu tẩm nghệ vào hai đùi và đôi chân gà. Ngoài nghệ nhiều chủ gà c̣n
cho tẩm thuốc, nói đến thuốc th́ mỗi thầy gà có một món “gia truyền”
không bao giờ ai chỉ cho ai hết. Cha truyền cho con, con truyền cho
cháu chứ người ngoài đừng ḥng biết đến. Khi con gà đă lớn hơn người
chủ gà thường dùng cơm nếp nóng vo lại như cái hột gà chườm cho cặp
đùi gà và cũng để nhổ hết các lông măng trên đùi gà.
Cái đầu con gà ṇi có một
cái mồng và hai dái tai tḥng xuống hai bên trông rất đẹp gọi là
tích, nhưng ngay khi con gà c̣n nhỏ chủ gà đă phải cắt bớt mồng cho
nhỏ đi và cắt bỏ hai dái tai gà gọi là lắt tích và nhổ lông đầu gà
cho đầu thành trọc lóc, bởi những bộ phận này là nơi khi ra trường
đấu địch thủ sẽ cắn và ghịt đầu gà xuống để đá cho mù mắt lũng cổ.
Do đó người ta phải “trim” mào và cắt dái tai, nhổ lông đầu cho gà
địch thù hết đường “làm ăn”.
Những tay chơi gà chuyên
nghiệp thường gây giống lấy để có gà có nhiều khả năng hay. Thí dụ
như gà c̣n được phân loại làm hai thứ là gà cựa và gà đ̣n. Gà cựa là
gà có cựa dài và bén, lâm trận thường đá địch thủ rách dĩa (tức là
cái bầu diêu), lũng cổ, mù mắt, xệ cánh. Gà đ̣n là loại gà có cặp
đùi lớn, mập như vơ sĩ Sumo, chịu đ̣n rất giỏi nhưng chậm chạp. Chủ
kê nhiều người t́m cách cho lai giống bằng cách cho con gà trống đ̣n
đạp gà mái, rồi con sinh ra lớn lên lại cho gà cựa đạp dể gà cháu
sinh ra có đủ đức tính của cả gà đ̣n và gà cựa.
Chuyện vỗ gà như trên đă
viết sơ là nào dùng cơm nếp nóng lăn quanh đùi gà, tẩm nghệ đùi và
chân gà. Nghệ để tẩm phải là loại củ nghệ thật ǵa, được mài trong
cái nắp mái (tức cái nắp đậy chum lớn dùng chứa nước mưa ở thôn quê
miền Nam) lật ngửa, kê nghiêng qua một bên, trong nắp mái có đổ một
chai nước, 1 phần tám xị rượu, một cục phèn chua bằng ngón chân cái
tán nhỏ, một chút nước tiểu của thanh niên chưa vợ và một nhúm muối.
Nghệ mài cho đến khi dung dịch thành xền xệt như hồ lỏng mới được.
Dung dịch này thầy gà c̣n phải nếm để biết có cần gia giảm phèn chua
hay không cho thích hợp với từng loại gà. Dung dịch nghệ này được
tẩm vào đùi và chân gà và phải đủ ba lần, mỗi lần cách nhau chừng 3
ngày đến một tuần lễ mới thôi.
Tóm lại là
nuôi, tuyển lựa giống, gây giống gà rồi vỗ gà
là việc làm tốn rất nhiều công phu và thời giờ, do đó ngày xưa chủ
gà thường là những người có máu mặt ở thôn quê mới có điều kiện thực
hiện c̣n đại đa số dân thường làm ǵ có tiền mướn thầy gà săn sóc
gà, ngày giờ c̣n lo kiếm ăn đâu rảnh mà lo o bế gà.
Khi gà đă sẵn sàng ra
trường th́ người ta thường nhốt riêng những con sẽ đem đi đá, nhiều
chủ gà cẩn thận c̣n dùng hai lớp bội lồng vào nhau để con gà không
thể tḥ mỏ qua bội mổ bất cứ vật ǵ ở ngoài vừa bảo vệ mỏ gà vừa
ngừa kẻ nào lén thuốc gà liệng trùng có thẩm thuốc cho gà ăn trước
lúc ra trường đấu. Ngoài ra người ta c̣n dùng vải mầu xậm che kín
bội gà không cho con gà nh́n thấy bên ngoài và cũng không cho ai
quan sát được gà của ḿnh trước khi cáp độ.
Trường gà là một khu đất
trống bằng phẳng có thể chứa được số người vừa tham gia vừa xem, tùy
trường lớn hay nhỏ khu đất có khi chứa được cả vài trăm người,
thường th́ trường cỡ trung trung cũng có thể chứa khoảng trăm người.
Ở giữa khu đất người ta dùng một tấm cót mỏng bề cao chừng 5 tấc dài
đủ để quây thành ṿng tṛn có đường kính chừng 5-6 thước. Tấm cót đó
được buộc chặt vào những cọc tre hay gỗ đóng cứng xuống đất ở phía
ngoài.
Người tham gia trận
đấu (gồm hai loại: 1 là loại chủ gà và 1 là loại không làm chủ gà
nhưng chuyên bắt cá theo gà gọi là dân hàng xáo) và người xem ngồi,
đứng chung quanh ṿng cót. Người đă đến trường gà thi ai cũng như
ai, không phân biệt quan quyền thứ dân giầu nghèo hay chức tước.
Giầu th́ bắt cá nhiều tiền, năm bẩy mười ngàn một độ, nghèo th́ 5
mười đồng cũng được.
Ớ một phía ngoài
ṿng cót có một bàn nhỏ trên để một chiếc ghế đẩu nhỏ, trên mặt ghế
có một khúc thân chuối hay móp để cắm cây nhang, cây nhang được cắm
ngang với mặt đất, ngay phía dưới cây nhang là một chiếc đĩa bằng
nhôm sâu ḷng dùng để hứng đồng xu. Đồng xu này được một sợi chỉ
luồn qua lỗ làm thành cái ṿng rồi treo ṭng teng trên cây nhang
cách đầu cây nhang chừng 5cm. Khi bắt đầu độ đá gà người trọng tài
cũng là chủ trường gà ngồi bên cạnh cái bàn sẽ dùng hộp quẹt đốt cây
nhang, cây nhang cháy đến chỗ có sợi chỉ buộc đồng xu sẽ đốt cháy
sợi chỉ là đồng xu rớt xuống chiếc đĩa nhôm ở dưới là dứt một hiệp
đấu. Thường một hiệp như thế lâu chừng 5 phút mà thôi.
Hai con gà được hai tay
chuyên môn cho nước gà săn sóc trước khi thả vào trường, cho nước gà
là dùng nước phun vào mặt vào thân vào cổ gà cho con gà tỉnh táo,
đôi khi c̣n vạch đít gà phun cả vào đít cho nó vươn thẳng người
trước đối thủ.
Hết một hiệp hai con gà
được hai người cho nước bắt ra vỗ về xem xét, nếu bị thương th́ dùng
khăn lau sạch vết máu, đôi khi c̣n phải may vết thương bằng kim và
chỉ lại và dịt một chút thuốc rê. Nhiều khi sợ vết thương đọng máu
đóng cục bên trong làm cho gà đau đớn người cho nước phải ghé miệng
vào vết thương của gà mà hút máu bầm ra, hút vào miệng rồi nhổ ra
đất trước khi may vết thuơng lại. Trận đấu chưa phân thắng bại th́
sau 5-10 phút săn sóc gà lại được thả vô trường đấu để đá tiếp tục.
Gà ṇi là giống rất anh hùng, thường nhiều con thà chết tại trường
chứ không chịu chạy. Bên nào có gà bị chết là thua. hoặc gà bỏ chạy
ṿng quanh trường đấu 1 ṿng và kêu lên là kể như thua, hai bên cùng
bắt gà ra và độ đá thế là kết thúc.
Trong khi hai con gà đang
say máu mổ, cắn, đá nhau th́ người coi và chủ gà cũng như những tay
cá
độ vây quanh bắt cá với nhau về thắng thua của hai con gà. Người
đứng bên này dơ tay hướng về người đứng phía bên kia ṿng cót ra dấu
ngón tay trỏ khoằm lại như móc câu, người bên kia bắt th́ cũng đưa
tay với ngón trỏ y vậy đối lại. Người ta bắt cá có thề 10 ăn 9, mười
ăn 8 thậm chí có khi chắc ăn qúa dám hạ xuống 10 ăn 1 hay năm phân.
Tức lá 10 đồng ăn 9 đồng, 10 đồng ăn 8 đồng, 10 đồng ăn 1 đồng hay
10 dồng chỉ ăn năm phân là 50xu, tức năm hào là nửa đồng mà thôi.
Ngày xưa thời c̣n Tây ở Việt Nam nghe nói các đại điền chủ c̣n
dùng lúa ruộng hay cả chính điền đất nhà cửa để đánh cá các độ gà.
Sau này thời nay người ta chỉ cá bằng tiền mặt mà thôi. Có đến
trường gà mới thấy nhiều ông già trông bề ngoài những tưởng là nông
dân chân lấm tay bùn, ăn mặc xập xệ, quần sắn móng lợn, đầu quấn
khăn đầu ŕu hay khăn rằn nhưng lưng lận từng bó giấy bặc 500 từng
cuộn ràng giây thung chặt chẽ.
Luật chơi ở trường gà không
có ǵ là nghiêm khắc hết, đôi bên không cần biết tên nhau, cũng
chẳng cần giao kèo giấy tờ ǵ cho ḷng ṿng, ưng bắt cá th́ chỉ cần
dơ tay móc dá dá về phía đối thủ, đối thủ chấp nhận cũng đáp lại như
thế là xong giao kèo rồi. Lát nữa xong độ đá gà là người thua chung
đầy đủ. Hồi nào chưa hề thấy trường hợp nào người thua bỏ chạy bao
giờ. Thua th́ tự động t́m đến người thắng để chung đủ, thắng th́ đợi
người thua đến chung tiền chứ không có màn kêu réo hay đ̣i hỏi. Cũng
không có cảnh thua rồi đổ quặu gây lộn lẫn nhau. Tuy nhiên nếu có
màn “gian lận” như cố t́nh lừa cho đối thủ cáp độ với gà ḿnh đă
được ngụy trang như đă tŕnh bày ở trên th́ lập tức trọng tài ra
lệnh bắt gà và bắt người có lỗi phải trả lại tiền người thua, kể cả
những người ăn theo trong độ gà đó cũng phải thi hành nghiêm chỉnh.
Tóm lại đá gà là một
môn chơi cổ truyền của người dân miền
Nam
nước ta, tuy ngày nay nh́n cảnh hai con gà đá nhau th́ hội
bảo vệ xúc vật chắc sẽ khiếu nại ngay. Luật lệ ở các nước Tây Phương
hầu hết đều cấm đá gà. Riêng ở Phi Luật Tân người ta c̣n chắp cựa là
lưỡi dao rất bén cho gà đá mau chấm dứt. Gà đá kiểu Phi Luật Tân chỉ
chừng vài phút là có con chết ngay trong trường đấu, gà có tháp cựa
dao nhiều khi chỉ nhẩy đá một cú là đứt đầu gà đối thù chấm dứt trận
đấu trong chớp nháy.
Dân nuôi gà chọi ở
nước ta và chơi gà thường dùng tên các nhân vật trong truyện cổ bên
Tầu để đặt tên cho gà của ḿnh như gà Đơn Hùng Tín, gà Tiết Nhân Qúy,
gà Tŕnh Giảo Kim v..v..
Tuy đây là một môn
chơi có từ lâu đời, trong sử có kể là Đức Trần Hưng Đạo cũng
là người rành về gà chọi, trong bài “Hịch Tướng Sĩ” ngài có viết:
Cựa gà sắc không đâm thủng được giáp giặc,
Mẹo cờ bạc bàn nổi việc quân mưu?
Tả quân Lê Văn
Duyệt là tay rất mê đá gà. Ông đă từng tâu với vua Gia Long rằng
chính nhờ xem đá gà mà ông suy ra cách đánh thắng quân Tây Sơn khi
hai bên giao chiến với nhau. Rồi chính vua Khải Định cũng đă
từng từ kinh đô Huế vào tận Mỹ Tho để đá gà đấy.
Chuyện xưa kể như
vậy, cũng đă lâu nay nhớ thuật lại để độc gỉa đọc cho vui ít phút,
tôi hoàn toàn không nhằm khuyến khích môn chơi này cũng không đả phá
v́ nếu so sánh chuyện đá gà với các vơ sĩ đấu quyền anh th́ tôi nghĩ
là đấu quyền anh c̣n dă man hơn đá gà vậy.
Ở
Việt Nam trước kia những vùng có gà ṇi danh tiếng là Cao Lănh (Kiến
Phong), Sầm Giang (Mỹ Tho), Hàm Long, Mỏ Cày (Bến Tre), G̣ Công, Bến
Lức, Cần Đước (Long An), Sa Đéc, Long Xuyên, Sóc Trăng. Thời VNCH
th́ ngoại trừ khi ông tướng tầu bay làm Thủ Tướng v́ thích chơi đá
gà nên lờ đi không cấm đoán triệt để, nhưng tựu trung môn chơi này
bị xếp vào hạng cờ bạc nên có luật cấm hẳn hoi. Ngày nay th́ không
biết môn chơi này có phát triển hơn không, tôi tin là dưới chế độ
CHXHCN hiện nay th́ chắc là họ không những không xếp đá gà vào loại
cờ bạc mà c̣n khuyến khích chơi để người dân bớt nghĩ đến chuyện
chống đối nhà nước là
Thanh
Văn |
Trò chơi dân gian
)
)
