Home T́m Ca Dao Diễn Đàn T́m Dân Ca Phổ Nhạc T́m Câu Đố T́m Chợ Quê Góp Ư Toàn Bộ Danh Mục e-Cadao English

Thư Mục

 
Lời Phi Lộ
Lời Giới Thiệu
Cách Sử Dụng
Dẫn Giải
Diêu Dụng
Cảm Nghĩ
 
Ẩm Thực
Chợ Quê
Cội Nguồn
Cổ Tích
Lễ Hội
Lịch Sử
Ngôn Ngữ
Nhân Vật Nữ
Nhạc Cụ Việt Nam
Phong Tục Tập Quán
Quê Ta
Tiền Tệ Việt Nam
Tiểu Luận
Văn Minh Cổ
Vui Ca Dao
 
Trang Nhạc Dân Ca
 
Trang Chủ
 

 
 

 

 

 

   

Hội làng Bát Tràng
(Báo Hà Nội Mới)

 

Sẩn phẩm làng Bát Tràng
ngày nay

Bát Tràng là một làng cổ nằm ở bờ bắc sông Hồng, nay thuộc xă Bát Tràng huyện Gia Lâm. Hơn 600 năm trước, có người họ Nguyễn từ Vĩnh Ninh (Thanh Hóa) đến đây lập nghiệp. Tiếp đó, 5 cụ họ Lê, Trần, Vương, Phạm, Nguyễn đem gia đ́nh đến vùng 72 g̣ đất trắng lập phường sản xuất gốm gọi là Bạch Thổ phường. Trải theo năm tháng, nghề gốm ngày càng phát đạt và những người ở Bồ Bát (Ninh B́nh) kéo ra ngày càng đông.
 

Vào thời cuối Lê, làng Bát Tràng đă có 20 họ. Cùng với sản xuất gốm sứ, làm ruộng, buôn bán, việc học ở làng cũng được người dân hết sức coi trọng. Trong hơn 5 thế kỷ, dưới thời học chữ Nho, Bát Tràng có 364 người đỗ đạt, trong đó có Trạng nguyên Giáp Hải (1506-1586), 8 người đậu tiến sĩ cùng nhiều quan vơ.

Ban đầu, làng chỉ có một ngôi miếu nhỏ làm bằng tranh tre ở ngoài băi sông. Năm 1720, đ́nh được làm với quy mô lớn. Đ́nh xây kiểu chữ nhị, phía trong là ṭa hậu cung 3 gian; phía ngoài là ṭa đại bái 5 gian 2 chái. Cột đ́nh bằng gỗ lim người ôm không hết ṿng tay. Gian giữa thấp bày hương án. Các gian bên đều lát  gỗ thành bục cao. Mặt đ́nh hướng ra sông Hồng. Trong kháng chiến, đ́nh đă bị bom Mỹ phá hủy. Năm 1993, dân làng đă góp tiền của dựng lại đ́nh theo kiến trúc truyền thống. Tại đ́nh c̣n giữ được một số đồ tế khí như ngai thờ, bát bửu, chuông đồng, kiệu bát cống, hai biển gỗ tạo vào thời Minh Mạng, cùng nhiều hoành phi, câu đối cỡ lớn, mỗi chữ có thể coi là một tác phẩm thư pháp độc đáo. Đ́nh Bát Tràng c̣n giữ được 50 đạo sắc phong thần có niên đại thời Lê, thời Tây Sơn, thời Nguyễn.

Bát Tràng là một điểm tụ cư, v́ thế ngoài Thành hoàng bản địa, nhân dân nơi khác đến cũng rước thành hoàng cũ của ḿnh đến thờ. Đó là thần Bạch Mă Đại vương; Trang Thuận Nghi Dung; Phan Đại tướng…

Trước đây, Bát Tràng vào đám từ ngày 15 đến ngày 22 tháng hai âm lịch. Trước Tết, vào ngày 25 tháng Chạp, làng đem lễ vật đến làng Đuốc (làng kết chạ với Bát Tràng) xin chặt tre làm cây nêu. Ngày 7 tháng Giêng làm lễ hạ nêu. Cây tre làm nêu được dùng để chẻ tăm, vót đũa. Trước khi vào đám độ 10 ngày, làng tổ chức lễ rước nước từ sông Hồng để bao sái bài vị thần ở ngôi miếu bên sông. Sau đó dân làng rước bài vị thần ra đ́nh tế lễ. Khi tế, các họ được rước Tổ của ḿnh ra phối hưởng. Họ Nguyễn Ninh Tràng (họ đầu tiên đến làng Bát Tràng) được rước bát hương có lọng che vàng đi ở giữa. Các họ khác rước bát hương có lọng che xanh đi né sang hai bên. Khi tế, chỉ có các vị khoa mục (những người đỗ đạt) mới được vào đ́nh, c̣n các hào mục (những chức dịch trong làng) đứng ngoài hầu lễ. Bát Tràng c̣n lệ giữ nghiêm ngôi thứ. Tại đ́nh trải 4 chiếu cạp điều. Có chiếu dành cho các vị đậu tiến sĩ, có chiếu dành cho vơ quan được phong tước công, có chiếu dành cho các cụ thọ từ 100 tuổi trở lên. Có năm không đủ người,  chiếu nào trống th́ làng đặt một cây đèn, chai rượu, đĩa trầu cau vào giữa chiếu để thờ vọng. Hằng năm vào ngày Rằm tháng hai, ngày đầu tiên vào đám, làng biện lễ cúng Thành hoàng gồm một con trâu tơ thật béo, thui vàng rồi đặt lên một chiếc bàn lớn sơn son, kèm theo 6 mâm cỗ và 4 mâm xôi. Tế xong, các quan viên chức sắc, đại diện 20 ḍng họ cùng thụ lộc.

Hội Bát Tràng có nhiều tṛ diễn, độc đáo nhất là tṛ chơi cờ người và hát thờ. Theo lệ, trước hội, làng chọn lấy 2 bà tướng cờ là những người phẩm hạnh, giàu có nhất trong làng. Mỗi bà tướng nhận 16 thiếu nữ tuổi từ 10 đến 15 xinh đẹp, nết na nuôi ăn uống và may cho áo quần thật đẹp. Các cô được rèn tập làm quân cờ trong một tháng mới được ra biểu diễn thi đấu ở sân đ́nh.

Công việc chuẩn bị cho hát thờ cũng công phu không kém. Làng tổ chức 3 chầu thi và 4 chầu cầm để chọn bài và người vào hát thờ, sau đó mời các đội đàn hát ở các làng xung quanh đến tập để kén giọng. Đội nào vượt lên nhất qua “4 chầu cầm” sẽ được hát thờ trong lễ hội năm đó.

Hội làng năm Giáp Thân diễn ra trong 2 ngày 15 và 16 tháng hai âm lịch. Cùng với nghi lễ rước nước, tế lễ và các tṛ chơi dân gian, làng nghề sẽ trưng bày những sản phẩm gốm đặc sắc nhất của ḿnh tại “Chợ gốm Bát Tràng” nằm ở vị trí trung tâm của làng.

HNM

Lễ Hội Miền Bắc

 
Hội Đền Hai Bà Trưng
Hội Rằm Trung Thu
Hội làng Đăm
Hội Tết Âm lịch
Hội Quang Trung
Hội Lệ Mật
Hội Đền An D. Vương
Hội Thánh Gióng
Hội Triều Khúc
Hội đền Trèm (Chèm)
Hội Đền Bà Tấm
Hội Làng Bát Tràng
Hội Hồ Ba Bể
Hội Chùa Hương
Hội Chùa Keo
Hội Chùa Thầy
Hội đền Kiếp Bạc
Hội Đền Cổ Loa
Hội đền Chử Đồng Tử
Hội Đền Cửa Ông
Hội Đền Đô
Hội Đền Hùng
Hội Đền Thương
Hội Đống Đa
Hội Đền Đồng Nhân
Hội chọi trâu Đồ Sơn
Hội Lim
Hội đền Đồng Nhân
Hội vơ vật Liễu Đôi
Hội Lồng Tồng
Hội Phủ Giầy
Hội Trường Yên
Hội Yên Tử
 
Trở Về Trang Lễ Hội

 

Sưu Tầm Tài Liệu và Web Design

  Hà Phương Hoài

Kỹ Thuật Truy Tầm

Hoàng Vân

Sưu tầm Nhạc Dân Ca

Julia Nguyễn
Xin vui ḷng liên lạc với  haphuonghoai@gmail.com về tất cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
Copyright © 2003 Trang Ca Dao và Tục Ngữ
Last modified: 03/24/16