Làng Phường
Nền
văn hoá truyền thống Việt Nam được h́nh thành trên cơ sở của
nền văn minh nông nghiệp. Cuộc sống của mỗi người Việt Nam
đều gắn bó mật thiết với xóm làng, quê hương.
Trong xă
hội Việt Nam, dân cư tụ hội thành làng xă ở nơi đồng
ruộng và phường, hội ở nơi thành thị. Làng và
phường đă ra đời ngay từ những buổi đầu trứng nước
của dân tộc. Dần dà, các tổ chức này ngày càng ổn định và chặt
chẽ hơn.
Trên cơ
sở đồng ḷng nhất trí, ở làng có luật của
làng, gọi là hương ước, thợ thủ công ở các xóm
nghề, phố nghề th́ có phường ước.
Tinh
thần then chốt của những hương ước, phường ước xuất
phát từ thuần phong mỹ tục của làng, phường, là những cụ thể
hoá phong phú sinh động nằm trong khuôn khổ của luật pháp
quốc gia.
Bảo tàng
Hán - Nôm ở Hà Nội và ở các địa phương hiện c̣n lưu giữ hàng
vạn bản hương ước, phường ước như vậy.
Giao thiệp
Theo phong tục Việt Nam, "miếng
trầu là đầu câu chuyện", miếng
trầu tuy rẻ tiền nhưng chứa đựng nhiều t́nh cảm ư
nghĩa, giầu nghèo ai cũng có thể có, vùng nào cũng
có. Miếng trầu đi đôi với lời chào, người lịch sự
không "ăn trầu cách mặt" nghĩa là đă tiếp th́ tiếp
cho khắp. V́ trầu cau là "Đầu tṛ tiếp khách" lại là
biểu tượng cho sự tôn kính, phổ biến trong các lễ tế
thần, tế gia tiên, lễ tang, lễ cưới, lễ thọ, lễ mừng...
*
Tục ăn trầu
Tương truyền có từ thời Hùng Vương và gắn liền với
một chuyện cổ tích nổi tiếng "chuyện trầu cau".
Miếng trầu gồm 4 thứ nguyên liệu: cau (vị
ngọt), lá trầu không (vị cay), rễ (vị
đắng) và vôi (vị nồng). ¡n trầu thể hiện nếp
sinh hoạt mang đậm tính dân tộc độc đáo của Việt
Nam. Sách xưa ghi rằng "ăn trầu làm thơm miệng,
hạ khí, tiêu cơm".
Miếng trầu, làm cho người ta gần gũi, cởi mở với
nhau hơn. Miếng trầu nhân lên niềm vui, khách đến
được mời trầu; tiệc cưới có đĩa trầu để chia vui;
ngày lễ, tết, ngày hội miếng trầu với người lạ để
làm quen, kết bạn; với người quen miếng trầu là tri
ân tri kỷ. Miếng trầu cũng làm người ta ấm lên trong
những ngày đông lạnh giá, làm nguôi vợi bớt nỗi buồn
khi nhà có tang, có buồn được sẻ chia cảm thông bởi
họ hàng bạn bè làng xóm. Miếng trầu c̣n là sự thể
hiện ḷng thành kính của thế hệ sau với các thế hệ
trước cho nên trên mâm cỗ thờ cúng gia tiên của
người Việt có trầu cau.
*
Hút thuốc lào
Sẽ là thiếu nếu nhắc đến trầu mà không nhắc đến
thuốc lào. Đa số giới nữ ăn trầu và miếng trầu là
đầu câu chuyện c̣n đàn ông, thuốc lào gắn bó với
họ lúc vui, buồn thậm trí suốt cả cuộc đời. Thuốc
lào được hút bằng điếu ống, điếu bát,
để cho tiện dụng khi xa nhà lại hút bằng điếu cày
(điếu để hút thuốc trong lúc cày bừa ở đồng ruộng
nên gọi là điếu cày). |
|
-
Sắc
Thái
Tết
-
Lễ Chùa Đêm 30
Bánh Chưng Bánh Dầy
Về Với Cội Nguồn
Phong TụcNgày Tết
Xông Đất
-
Tết Miệt Vườn
Tết M'Nong
-
Giá Trị Tâm Linh
-
Câu Đối Tết
Tṛ Chơi Xuân
-
Xuân Và Tết
-
Tết Đoan Ngọ
2004
|