Thế giới không phẳng
Số hóa kho tàng ca dao
Cái cảm giác tṛ chuyện với chủ nhân của website
http://e-cadao.com Hà Phương Hoài rất lạ. Đôi lúc là một ông Việt kiều
xa xứ không thạo ngôn ngữ tiếng Việt hiện đại. Đôi lúc là một ông đồ xứ
Huế hơi hoài cổ. Đôi khi lại là một người bạn trên net rất đáng yêu. Và
vượt trên tất cả, như lời ông kể, “phải trông cậy vào sự thông cảm của
bà xă để làm cho xong dự án của riêng ḿnh”. Hơn hai mươi năm nay, một
ḿnh ông lặng lẽ cày sâu cuốc bẫm trên net lẫn ngoài đời cho một giấc mơ
đem ca dao tục ngữ của Việt Nam trở lại với giới trẻ - đặc biệt những
người thuộc thế hệ mới toanh.
Đă có rất nhiều người
làm việc sưu tầm, tuyển chọn tục ngữ, ca dao để in thành sách, làm thành
luận văn tham khảo rất có giá trị rồi, sao ông c̣n làm lại công việc này
cho nó cực vậy?
Những người đi trước là bậc thầy của chúng tôi.
Chúng tôi không có tham vọng làm những công việc như họ. Chúng tôi chỉ
muốn đem kiến thức của những vị thầy đó và áp dụng khoa học thực dụng
vào công việc phổ biến Ca Dao và Tục Ngữ đến đại chúng và giúp các nhà
khảo cứu có đủ chứng liệu hơn trong công việc tham khảo.
Hiện nay, những con
cháu, người thân xung quanh ông ở thế hệ nhỏ hơn th́ có quan tâm giúp đỡ
công việc này của ông không?
Trang e-Cadao ngoài việc nhằm phổ biến Văn
Chương B́nh Dân đến Người Việt ở Hải ngoại, hầu giúp thêm tài liệu cho
các nhà giáo dục ở các trường dạy Việt ngữ cho con em Việt Nam, mà c̣n
là tài liệu tiện dụng cho học sinh ở quốc nội. Hiện nay theo thống kê
th́ 65% người sử dụng e-Cadao th́ ở Việt Nam chỉ 24% là ở Mỹ.
e-Cadao trong thời kỳ phôi thai cũng đă nhận được sự giúp đỡ về kỹ
thuật từ phía người Việt ở Hải ngoại cũng như quốc nội. Sự giúp đỡ nầy
phải kể đến bà Hoàng Vân, anh Kenny Đỗ, (ở Mỹ) Ca sĩ Julia Thủy (ở Đức),
Vovisoft (ở Úc) và anh Thanh Tuấn của Công Ty Top Traffic Whole Saler (ở
Việt Nam). Riêng về nhu cầu tài chánh th́ chúng tôi phải trông cậy vào
sự cảm thông của bà xă trong lúc tuổi về già không sinh lợi.
Thời khắc chán nản
không muốn làm tiếp nữa, th́ ông nghĩ ǵ để có thể vượt qua những phút
nản ḷng đó của ḿnh?
Những lúc chán nản từ lúc khởi thủy th́ cũng
tưởng là bỏ cuộc nhưng nhờ bạn bè thấy được sự tiện dụng mà khuyến khích
chúng tôi tiếp tục. Nếu không có họ chắc e-Cadao chưa được lớn mạnh như
bây giờ. Nhưng động cơ thúc đẩy mạnh nhất phải nói là qua những lúc tiếp
xúc với cộng đồng thấy con em Việt nam nói tiếng Việt dở ngô dở ngọng mà
chúng tôi quyết tâm t́m ṭi học hỏi để vượt qua những trở ngại về kỹ
thuật
Sinh viên văn chương
Việt Nam nhiều lắm, sao ông không nhờ các bạn bên nhà trợ giúp mà cứ cắc
ca cắc củm làm hoài một ḿnh vậy ông?
Chúng tôi cắc ca cắc củm làm hoài một ḿnh trong
giai đoạn đầu là muốn tạo được một cái sườn rồi từ đây nếu được tiếp tay
từ mọi hướng sẽ tiến dễ dàng, trót lọt hơn
Tôi cũng đă kêu gọi mọi người tiếp tay nhưng cho
tới nay vẫn chưa được đáp ứng. Hy vọng trong một ngày nào đó, về thăm
quê nhà chúng tôi sẽ vận động sự tiếp tay của những người hằng tâm và
hằng sản. Nhất là t́m được những vị rỗi rănh đi t́m Tục Ngữ Ca Dao mới,
chưa có trong thư khố để đưa vào databases rồi gửi cho chúng tôi để
chúng tôi gạn lọc cho khỏi trùng.
Ông h́nh dung công
việc này của ông c̣n kéo dài bao lâu nữa ạ?
Thật khó mà h́nh dung được dự án nầy kéo dài bao
lâu trong khi kho tàng văn chương b́nh dân th́ vô tận. Chúng tôi ước ao
có đủ ca dao của từng miền đất nước và cũng mong phân loại ca dao thành
nhiều chủ đề chi tiết. Công việc phân loại cũng rất khó khăn và nhiêu
khê rất cần nhiều nhân lực và kiến thức sâu rộng.
Chúng tôi muốn hỏi
một câu hơi… tệ, ngộ nhỡ mai này ông qua đời, ai ngồi đó làm tiếp cái
trang web này nữa hở ông?
Đă nhiều lần chúng tôi kêu gọi sự tiếp tay của
mọi giới và cũng mong một thực thể văn hóa có khả năng về nhân lực và
kiến thức để chúng tôi dâng tặng cho họ tiếp tục
Trong giấc mơ hoang
đường nhất của một nhà văn, th́ ông mơ về e-cadao của ông sẽ như thế nào?
Nói là giấc mơ hoang đường th́ chắc chúng tôi
không có mà chỉ mơ rằng e-Cadao sẽ trường tồn và e-Cadao sẽ là cuốn sách
điện tử cho mọi giới mọi thời
Ông sẽ nói ǵ với một
bạn trẻ Việt Nam khi bạn đó nói rằng: “Trời đất, ba cái câu vè đó mà
ngồi đọc chi cho cực thân!!!”?
Chúng tôi sẽ nói rằng: Chừng nào trẻ thơ không
c̣n bú không c̣n ngủ th́ không c̣n người mẹ ru con, nếu c̣n người mẹ ru
con th́ c̣n ca dao, và sẽ c̣n người đi t́m ca dao để ru con. Cao và xa
hơn thế nữa Ca Dao Tục Ngữ chính là tim óc là nếp sống toàn diện của dân
Việt kể cả mọi sắc tộc.
Xin cám ơn ông về cuộc tṛ chuyện này!
TRẦN NGUYÊN thực hiện
BOX:
Hà Phương Hoài đă chắt chiu ấp ủ ca dao như một phần gia tài văn
hoá Việt Nam. Anh gom góp, sàng lọc, hệ thống, hơn 30 ngàn câu ca dao để
đem lên lưới là điều thiên kinh địa nghĩa. Điều khó khăn tưởng như không
làm nổi. Vậy mà anh đă. Từng bước hoàn thành. Một kỳ công quư hiếm. Bằng
nỗ lực phi thường, anh cần cù gơ máy c̣ mổ, suốt hơn ba năm dài, liên
tục. Bằng t́m ṭi tự học cách hệ thống hoá (database) để đem cho được ca
dao, tục ngữ vào khuôn. Tôi xin được ngả nón chào anh Hà Phương Hoài.
Chào một công tŕnh nghiêm chỉnh, lớn lao anh đă đóng góp cho văn hóa
Việt Nam. Chào lá đại kỳ ca dao mà anh đă ngạo nghễ thượng lên đỉnh
tháp bút văn chương. Hà Huyền Chi
|