| |
Diệu dụng của (Bộ Tự Điển
Ca Dao Tục Ngữ) (Database)
(Những dữ kiện t́m được do việc truy tầm dưới đây phản ảnh
thư khố thiết lập năm 2003)
Với một cuốn tự điển thường, ta chỉ có thể t́m mỗi lần được
chữ đầu của một câu/bài ca dao. Bộ tự điển ca dao nầy có thể cho ta khả năng
t́m bất cứ chữ nào trong câu/bài ca dao.Thí dụ ta t́m chữ "đục" trong câu dù
trong dù đuc. Nói như thế có nghĩa là khi ta đánh chữ "đục" th́ nguyên câu "Dù
trong dù đục ao nhà vẫn hơn" sẽ xuất hiện trên màn ảnh. Mạnh hơn nữa là tất
cả những câu nào trong bộ tự điển có chữ "đục" đều xuất hiện.
Ta có thể áp dụng khả năng nầy để t́m những câu ca dao/tục
ngữ nào liên quan đế đề tài ta muốn biết.
Thí dụ khi viết một bài liên quan đến cổ tục "Cưới hỏi" th́
ta nghĩ đến 1. Trầu cau, 2. Rượu hồng 3. Gừng, 4. Tơ hồng, Chỉ hồng, Ông Tơ,
Bà Nguyệt 5. Lễ, 6. Mai mối 7. Thách cưới 8. dâu, rể v.v. Vậy trước hết ta
phải viết xuống một tờ giấy những yếu tố hay dữ kiện mà ta thấy cần thiết
cho bài viết.
Sau khi có một danh sách những chi tiết cần có ta bắt đầu
vào trang ca dao để kiếm th́ ta sẽ có những câu ca dao liên hệ để viết bài
Ngoài ra cũng có thể kiếm thêm ở trong Tục Ngữ. Nhờ những câu Ca Dao Tục Ngữ
kiếm được mà ta có một bài viết đầy đủ sắc thái
Trước tiên là chữ "Trầu
cau" ta t́m được
| Ḥ ơ Thấy ai lo lắng cho ḿnh ḿnh nghe tràn ngập... (ờ) Ḥ ơ... ḿnh
nghe tràn ngập chuyện t́nh trầu cau 3201 ) |
| Thoạt tiên giải chiếu ra ngồi Trầu cau ăn đoạn hỏi người thủy chung. Em
hỏi chàng có yêu cùng Tiếng tăm em chịu thẹn thùng em mang Ví dù chàng có
ḷng thương Th́ em chẳng quản ǵ đường xa xôi. Chàng về chàng cứ cho tươi
Chàng đừng héo ủ người cười đến ta. 6289 ) |
| Trên trời có đám mây xanh Ở giữa mây trắng chung quanh mây vàng Ước ǵ
ta lấy được nàng Hà Nội, nam Định dọn đàng đưa dâu Tỉnh Thanh cung đốn trầu
cau Nghệ An th́ phải thui trâu mổ ḅ Hưng Yên quạt nước hỏa ḷ Thái b́nh th́
phải giă gị gói nem Ninh B́nh trải chiếu bưng mâm Hải Dương vót đũa, Phủ
Đông đúc nồi Sơn tây gánh đá nung vôi Bắc Cạn thời phải thổi xôi nấu chè Gia
Định hầu điếu hàng xe Phủ Đ́nh thời phải chém tre bắc cầu Anh mời mười tám
nước chư hầu Nước Tây, nước Tàu anh gởi tận nơi (Con tiep) 6904 ) |
| Trên trời có đám mây xanh(3) Ở giữa mây trắng chung quanh mây vàng, Ước
ǵ anh lấy được nàng Hà Nội, Nam Định dọn đàng đưa dâu. Tỉnh Thanh cũng dọn
trầu cau Nghệ An thời phải thui trâu mổ ḅ. Hưng Yên quạt nước hỏa ḷ Thái
b́nh làm gạo giă gị gói nem. Ninh b́nh trải chiếu bưng mâm Hải Dương vót
đũa, Cầu Nôm đúc nồi. Sơn Tây gánh đá nung vôi Bắc Cạn thời phải thổi xôi
nấu chè. 6909 ) |
2. Rượu hồng
| Đất Quảng Nam chưa mưa đă thấm Rượu hồng đào chưa thấm đă say 2000 ) |
| Rượu hồng đào trút nhào vô nhạo Kiếm nơi nào nhơn đạo hơn anh 5955 ) |
3. Gừng, (Khi
kiếm chữ gừng quá nhiều câu xuất hiện) có lẽ câu "Gừng cay" sẽ hợp với đề
tài cần viết, chữ "Gừng cay" cho ta:
| Muối mặn ba năm muối c̣n mặn Gừng cay chín tháng gừng c̣n cay. Đạo nghĩa
cương thường chớ đổi đừng thay Dẫu có làm nên danh vọng hay rủi có ăn mày
cũng th 4503 ) |
| Tay bưng dĩa muối chấm gừng (*) Gừng cay muối mặn xin đừng bỏ (quên)
nhau (bỏ em) 6022 ) |
| Tay nâng chén muối đĩa gừng Gừng cay muối mặn xin đừng bỏ nhau 6049 ) |
| Trai tân vợ con chưa có Gái thanh nhàn chờ đợi lấy nhau. Đôi ta cầm đôi
dao cau Chỉ trời vạch đất lấy nhau phen này. Chẳng tin đi hỏi ông thầy Chàng
th́ tuổi ngọ, em nay tuổi mùi. Em th́ mười tám đôi mươi Chàng nay hăm mốt,
tốt đôi chăng là. Chàng về hỏi mẹ cùng cha Có cho anh lấy vợ xa hay đừng.
Tay em cầm gói muối gừng Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau. Quên nhau em
chẳng cho quên Có nhớ th́ nhớ mới nên vợ chồng. 6736 ) |
4. Tơ hồng,
| Ai đi đợi với tôi cùng Tôi c̣n dở mối tơ hồng chưa xe Có nghe nín lặng
mà nghe Những lời em nói như xe vào ḷng 32 ) |
| Anh nghĩ rằng em có chồng rồi Sao em chửa có đứng ngồi vân vi Ới thầy mẹ
ơi, cấm đoán em chi Mười lăm, mười sáu sao chưa cho đi lấy chồng ? Ới ông
Trời ơi, sao ông ở bất (không) công Duyên em đă lỡ, em trách ông Tơ hồng sao
khéo trêu Cứ đêm đêm tôi nằm tôi vuốt bụng, tôi gọi Trời Xin ông thí bỏ cho
tôi chút chồng Tôi về làm lễ tế ông Mổ con ḅ béo, ông cho tôi lấy anh chồng
cho nó to Bơ công tôi đi thuê chú lái mổ ḅ… 389 ) |
| Chữ t́nh ai bứt cho rời Tơ hồng đă định đổi dời được (đặng) đâu? 721 ) |
| Có chồng th́ mặc có chồng (2) Ở đây vắng vẻ, tơ hồng cứ xe 799 ) |
| Cớ ǵ mà nắm giữa đường Nợ chàng không nơ, vay chàng không vay. Em van
chớ nắm cổ tay Buông ra em nói lời này thở than. Xin chàng chớ vội nắm ngang
Xa xôi cách mấy dặm đàng cũng nên. Tơ hồng chỉ thắm là duyên Bao giờ em
thuận th́ nên bấy giờ. 829 ) |
| Cổ tay em vừa trắng vừa tṛn Mó vào mát lạnh như ḥn tuyết đông. Đôi ta
đă xứng vợ chồng Duyên trời đă định tơ hồng đă xe. 874 ) |
| Bắc thang lên đến tận (lên hỏi) Trời Bắt ông Nguyệt Lăo đánh mười cẳng
tay Đánh rồi lại trói vào cây Hỏi ông Nguyệt lăo: đâu dây tơ hồng ? Nào dây
xe bắc xe đông Nào dây xe vợ, xe chồng người ta Ông vụng xe tôi lấy phải vợ
già Tôi th́ đốt cửa, đốt nhà ông đi 1280 ) |
| Cầm tay lại nắm lấy tay Ai bóc nên trắng, ai day nên tṛn. Tay em vừa
trắng vừa tṛn, Anh cầm mát lạnh như ḥn đá xanh. Tay em nắm lấy tay anh, Dù
ai nói quẩn nói quanh mặc ḷng. Tay ấy đáng vợ đáng chồng, Duyên trời đă
định tơ hồng đă xe. 1603 ) |
| Đấy với đây chẳng duyên th́ nợ Đây với đấy chẳng vợ th́ chồng Dây tơ
hồng chưa se đă mắc Rượu Quỳnh Tương chưa nhắp đă say Chẳng thương chẳng nhớ
sao hay đi t́m T́m em như thể t́m chim Chim bay bể Bắc đi t́m bể Đông 2045 ) |
| Đôi ta như vợ với chồng Chỉ hiềm một nỗi tơ hồng chưa xe 2579 ) |
| Em đi hái dâulá dâu xanh xanh Nuôi tằm dệt áo dâng anh chờ ngày Trúc mai
có đó có đây Có tay Nguyệt Lăo buộc dây tơ hồng 2742 ) |
| Gặp đây anh nắm cổ tay (5) Buông ra em nói lời này thở than. Châu Trần
chớ vội bắc ngang Xa xôi vượt mấy ngày đàng nên quen. Tơ hồng chỉ thắm là
duyên Dầu bao giờ gặp th́ nên bấy giờ. 2906 ) |
| Lỗ mủi em th́ tám gánh lông Chồng yêu chồng bảo tơ hồng trời cho Đêm nằm
th́ ngáy o o Chồng yêu chồng bảo ngáy cho vui nhà Đi chợ th́ hay ăn quà
Chồng yêu chồng bảo về nhà đỡ cơm Trên đầu những rác cùng rơm Chồng yêu
chồng bảo hoa thơm rắc đầu 3823 ) |
| Lời nguyền chứng cớ có ông Tơ Hồng Thác thời mới dứt, sống không bỏ
chàng 3831 ) |
| Mặt trời đă xế về tây (2) Cô c̣n cắt cỏ bên đầy bên vơi. Cô kia cắt nữa
hay thôi Để tôi cắt đỡ làm đôi vợ chồng. Hỡi cô cắt cỏ dưới đồng Lên đây làm
lễ tơ hồng với anh. 3998 ) |
| Miệng c̣n hôi sữa nực nồng Muốn chơi trống giấy tơ hồng chưa xe 4148 ) |
| Mấy khi gặp hội Long Vân Mấy khi kẻ Tấn người Tần gặp nhau. Bởi v́ em
khó anh giàu Cho nên chẳng lấy được nhau thế này. Bây giờ họp mặt nhau đây
Như tiên gặp hội như mây gặp rồng. Nữa mai em đi lấy chồng Chàng đừng tưởng
trúc, nhớ thông đôi đường. Cái mối tơ vương Tần kia Tấn nọ Cái dây tơ hồng
xe hết cho ai Đào kia dễ thắm nên phai Thoang thoảng hoa nhài mà lại thơm
lâu. 4022 ) |
| Mẹ già như chuối chín cây (3) Sao đấy chẳng liệu cho đây liệu cùng. Khế
với sung, khế chua sung chát Mật với gừng, mật ngọt gừng cay. Đấy với đây
chẳng duyên th́ nợ Đấy với đây chẳng vợ th́ chồng. Dây tơ hồng chẳng xe đă
mắc Rượu quỳnh tương chưa nhắp đă say. Lo đêm rồi lại lo ngày, Ở sao hiếu
thảo cho tày phận con. 4090 ) |
| Miếng trầu têm để trên cươi Nắp vàng đậy lại đợi người tri âm. Miếng
trầu kèm bức thư cầm Chờ cho khách thấy, khách tri âm sẽ chào. Miếng trầu
têm để trên cao Chờ cho thấy khách má đào mới cam. Miếng trầu têm ở bên Nam
Mang sang bên Bắc mời chàng hôm nay. Miếng trầu xanh rơ như mây Hạt cau đỏ
ối như rau tơ hồng. Miếng trầu như trúc như thông Như hoa mới nở như rồng
mới thêu. 4180 ) |
| Miếng trầu thật tay em têm Trầu phú, trầu quư, trầu nên vợ chồng Trầu
nầy khấn nguyện tơ hồng Trầu nầy kết nghĩa loan pḥng từ đây! 4181 ) |
| Một t́nh thiếp giữ lời thề Hai t́nh chờ đợi đêm khuya lạnh lùng. Ba t́nh
gánh cát bể đông Bốn t́nh chờ đợi tơ hồng khéo xe. Năm t́nh mọi hội mọi hè
Sáu t́nh chỉ quyết xe tơ đá vàng. Bảy t́nh bia tạc chữ vàng Tám t́nh em
quyết lấy chàng chàng ơi! Chín t́nh nhớ măi không nguôi Mười t́nh tính chẳng
sang chơi với t́nh. T́nh c̣n vương nợ ba sinh T́nh ơi! có gỡ cho t́nh mấy
không. Chăn t́nh t́nh đắp mùa đông Áo t́nh t́nhmặc cho xong mùa hè. Tay t́nh
t́nh vốn ngồi kề Chân t́nh t́nh vẫn đi về sớm trưa. (C̣n tiếp) 4417 ) |
| Mừng anh đôi chữ xướng tùy Phận em là gái nữ nhi liền ḿnh. Thiếu ǵ
người ngọc kẻ thanh Đây em chỉ tiếc công tŕnh mà thôi. Sao anh lúc đứng lúc
ngồi Dầu sao kết bạn một lời cho nên. Bây giờ anh bảo rằng quên Làm chi tráo
trở cho phiền ḷng nhau. Gió đánh, gió đập tàu cau Ai về đằng ấy cho ta gửi
lời. Liệu thương nhau măi hay thôi Tơ hồng xe mỏng biết nơi nào tṛn. 4484 ) |
| Ngồi tựa vườn đào (4) Thấy người thục nữ ra vào, ḷng những vấn vương,
Nửa chăn để đó, nửa giường, em để chờ ai. So chữ sắc tài So chữ sắc tài Có
công gắn bó, ai người phụ nghĩa quên công Nên chăng đấy vợ, đây chồng, Bơ
công cầu khẩn tơ hồng xe duyên. 4923 ) |
| Nhớ chàng như vợ nhớ chồng Như chim nhớ tổ như rồng nhớ mây. Dây tơ hồng
chưa xe đă mắc Rượu quỳnh tương chưa nhắp đă cay. Chẳng chè chẳng chén sao
say Chẳng thương chẳng nhớ sao hay đi t́m? T́m ai như thể t́m chim Chim ăn
bể Bắc đi t́m bể Đông. 5251 ) |
| Núi Ngự B́nh trước tṛn sau méo Sông An Cựu nắng đục mưa trong Đôi ta
như chỉ lộn ṿng Đẹp duyên th́ù đẹp nhưng tơ hồng không xe. 5436 ) |
| Nước mắt láng lai chùi hoài vẫn ướt Trời hỡi trời, sao chẳng bớt nhớ
thương Sợi tơ hồng em lỡ vấn vương Gặp anh một bữa nhớ thương ngàn ngày 5496
) |
| Nước trong xanh lơ lửng con cá vàng Cây ngô cành bích con chim phượng
hoàng nó đậu cao Anh tiếc cho em cái phận má đào Tham đồng bạc trắng để gán
vào cho chú tây đen Cái sợi tơ hồng ai khéo xe duyên Bức tranh tố nữ đứng
bên ông tượng đồng Chị em ơi, ba bảy đường chồng 5555 ) |
| Ông Tơ Hồng nói nhỏ anh nghe Để xong mùa cấy ổng sẽ xe cho hai đứa ḿnh
5641 ) |
| Thương nhau chỉ những khóc thầm Đôi ḍng nước mắt đầm đầm như mưa. Anh
về đón khách đ̣ đưa Đây chưa có vợ, đấy chưa có chồng. Anh về nhắn nhủ tơ
hồng Xe dây cho kịp kẻo ḷng nhớ thương. Cầm lược lại nhớ đến gương Cầm khăn
nhớ túi đi đường nhớ nhau. 6415 ) |
| Trăm năm trăm tuổi trăm chồng (7) Phải (Đẹp) duyên th́ lấy tơ hồng nào
xe 6778 ) |
| Trăm năm trăm tuổi trăm chồng (3) Lấy ai th́ lấy, tơ hồng nào xe ? 6780
) |
| Trăm năm trăm tuổi trăm chồng (6) Phải duyên th́ lấy, chẳng ông tơ hồng
nào xe. 6783 ) |
| Trăng lu v́ bởi áng mây Đôi ta cách trở v́ dây tơ hồng. 6812 ) |
| Ước ǵ chàng được làm chồng Em được làm vợ tơ hồng cùng xe 7135 ) |
| Đâu là thấp, đâu là cao? (Hỏi) (Tiếp theo) Một mối tơ hồng là mấy trăm
dây? Một cây là mấy trăm cành? Một cành là mấy trăm hoa? Yêu cầu em giảng
cho ra Th́ anh kết nghĩa giao ḥa cùng em 7346 ) |
Ông Tơ,
| Ai về Bà Điểm Hốc Môn Hỏi thăm người ấy có c̣n hay không Để tôi kiếm sợi
chỉ hồng Nhờ ông Tơ bà Nguyệt kết vợ chồng đôi ta 142 ) |
| Ai xinh th́ mặc ai xinh Ông Tơ chỉ quyết xe ḿnh với ta 188 ) |
| Anh nghĩ rằng em có chồng rồi Sao em chửa có đứng ngồi vân vi Ới thầy mẹ
ơi, cấm đoán em chi Mười lăm, mười sáu sao chưa cho đi lấy chồng ? Ới ông
Trời ơi, sao ông ở bất (không) công Duyên em đă lỡ, em trách ông Tơ hồng sao
khéo trêu Cứ đêm đêm tôi nằm tôi vuốt bụng, tôi gọi Trời Xin ông thí bỏ cho
tôi chút chồng Tôi về làm lễ tế ông Mổ con ḅ béo, ông cho tôi lấy anh chồng
cho nó to Bơ công tôi đi thuê chú lái mổ ḅ… 389 ) |
| Bắt ông Tơ đánh ba hèo Duyên người xe cả, phận em đói nghèo không xe
1398 ) |
| Bắt ông Tơ đánh sơ ít chục Mối chỉ sậm sờ, ông ngủ gục không xe 1399 ) |
| Bắt ông Tơ mà bơ mà bớp Bắt lấy bà Nguyệt mà cột gốc cau Cứ xe thiên hạ
đâu đâu Bỏ hai đứa ḿnh lựng đựng, ruột héo gan rầu không 1400 ) |
| Bắt ông Tơ mà cho ba đấm Bắt bà nguyệt đánh bốn mươi hèo Duyên người ta
xe buổi sớm, Duyên em buổi chiều mới xe 1401 ) |
| Ba năm chẳng xứng duyên hài Nằm lăn xuống bệ lạy dài ông Tơ 1248 ) |
| Đầu làng có con chim xanh (2) Ăn no tắm mát đậu cành dâu gia. Đường về
bên ấy bao xa Mượn ḿnh làm mối cho ta một người Một người mười tám đôi mươi
Một người vừa đẹp vừa tươi như ḿnh. Ai xinh th́ mặc ai xinh Ông tơ chỉ
quyết xe ḿnh với ta. 2023 ) |
| Kẻ về người ở trông theo Ngựa Hồ chim Việt đôi điều ái ân. Một ḿnh tựa
án tần ngần Năm canh khúc ruột như dần cả năm. Vắng ḿnh ta vẫn hỏi thăm Nơi
ăn đă vậy chốn nằm ra sao. Bấy lâu nay vẫn khát khao Mong chưa thấy mặt ḷng
nào đă quên. Nghĩ rằng chung bạn thiếu niên V́ ai xui giục cho nên nỗi này?
Trách ông tơ ra tay hờ hững Lúc xe dây sao chẳng lựa ngày. Bây giờ hai ngả
đông tây Trước sao xe mối tơ này làm chi. Chưa biết nhau sao không nói trước
Biết nhau rồi kẻ ngược người xuôi. (C̣n tiếp) 3388 ) |
| Lời nguyền chứng cớ có ông Tơ Hồng Thác thời mới dứt, sống không bỏ
chàng 3831 ) |
| Một t́nh thiếp giữ lời thề (Tiếp theo) Nón t́nh t́nh đội cũng vừa Ông Tơ
bà Nguyệt khéo lừa đôi ta. 4418 ) |
| Năm voi anh đúc năm chuông Năm cô anh đóng năm giường b́nh phong C̣n một
cô bé chửa chồng Lại đây anh kén cho bằng ḷng cô Một là ông Cống, ông Đồ
Hai là ông Bát, ông Đô cũng vừa Giả tên bà Nguyệt, ông Tơ Sớm đi cầu Thước,
tối môw mộng Hùng Rồi ra, cửa lại treo cung Để cho cô đẻ, cô bồng cô ru Ru
rằng: con bú, con nô Con lẫy, con ḅ, con chững, con đi Ngày sau con lớn kịp
th́, Con học, con viết, con thi cùng người 4642 ) |
| Nhác trông tấm áo vá vai Thầy mẹ anh vá hay tài vá nên? Nhác trông tấm
áo có duyên Miệng cười hoa nở càng nh́n càng ưa. Áo anh em mặc cũng vừa Ông
Tơ bà Nguyệt khéo lừa đôi ta. 5144 ) |
| Ở đây lắm kẻ gièm pha Nói vào th́ ít nói ra th́ nhiều. Thương anh thương
đủ mọi điều Gió quanh em sẽ liệu chiều em che. Ai nói chi chàng chớ có nghe
Ông Tơ bà Nguyệt đă xe ta rồi. Dù ai khuyên đứng dỗ ngồi Th́ chàng cũng cứ
đăi bôi qua lần. 5579 ) |
| Ông Tơ chết tiệt bà Nguyệt chết đâm Sao ông xe nhầm làm dở dang tôi ? Ai
làm cho dở dang Trời Mà Trời làm dở dang tôi thế này ? 5639 ) |
| Ông Tơ đành vấn bà Nguyệt đành vương Phụ mẫu đành gả, hỏi nàng thương
không nàng? 5640 ) |
| Ông Tơ Hồng nói nhỏ anh nghe Để xong mùa cấy ổng sẽ xe cho hai đứa ḿnh
5641 ) |
| Rau răm cắt ngọn c̣n tươi Những nơi phải lứa th́ Trời không xe Những nơi
bạc ác gớm ghê Tôi không lấy nó Trời xe tôi vào Tiếc thay cái sợi chỉ đào Áo
rách chẳng vá, vá vào áo tơi Bực ḿnh tôi lắm trời ơi Muốn chôn bà Nguyệt,
muốn vùi ông Tơ Giận người làm mối vẩn vơ Duyên tôi đă lỗi ông Tơ lại lầm
5876 ) |
| Rau răm ngắt ngọn c̣n tươi Những nơi phải lứa th́ trời không xe. Những
nơi bạc ác gớm ghê Tôi không lấy nó, trời xe tôi vào. Tiếc thay cái sợi chỉ
đào Áo rách chẳng vá, vá vào áo tơi. Bực ḿnh tôi lắm trời ơi! Muốn chôn bà
Nguyệt, muốn vùi ông Tơ. Giận người làm mối vẩn vơ Duyên tôi đă lỡ, ông Tơ
lại lầm. 5884 ) |
| Rồi đây ta trách (kiện) ông Tơ (*) Nơi thương không vấn, vấn vơ nơi nào
5894 ) |
| Thân em như quả xoài trên cây Gió đông, gió nam, gió tây, gió bắc. Nó
đánh lúc la lúc lắc trên cành. Một mai rụng xuống biết nhằm tay ai. Ḱa cành
trúc nọ cành mai Ông Tơ bà Nguyệt xe hoài chẳng thương. Một lần chờ hai lần
đợi Anh thương em nhưng bác mẹ họ hàng chẳng thương. 6121 ) |
| Trách ông Tơ cùng bà Nguyệt Lăo Xe dây vào lại đảo dây ra 6700 ) |
| Trai ba mươi tuổi đang xoan (3) Gái ba mươi tuổi c̣n toàn nữ nhi Bốn
mươi tuổi chưa đến th́ Năm mươi chửa đến, đă vội chi lấy chồng Sáu mươi vác
cuốc ra đồng Hỏi ông Tơ, bà Nguyệt đă lấy chồng được chưa 6712 ) |
| Trăm năm trăm tuổi trăm chồng (6) Phải duyên th́ lấy, chẳng ông tơ hồng
nào xe. 6783 ) |
| Từ ngày ăn phải miếng trầu Miệng ăn môi đỏ dạ sầu đăm chiêu Biết rằng
thuốc dấu hay là bùa yêu Làm cho ăn phải nhiều điều xót xa Làm cho quên mẹ
quên cha quên cửa quên nhà Làm cho quên cả đường ra lối vào Làm cho quên cá
dưới ao Quên sông tắm mát quên sao trên trời Đất bụt mà ném chim trời Ông Tơ
bà Nguyệt xe dây, xe nhợ nửa vời ra đâu 7068 ) |
| Vái ông Tơ năm ba chầu hát Vái bà Nguyệt năm bảy cuốn kinh Cho đó với
đây có nghĩa chung t́nh Dù ăn cơm quán ngủ đ́nh cũng ưng 7167 ) |
| Vợ chồng cũng muốn vợ chồng đời Trách ông Tơ bà Nguyệt xe rời mối dây
7287 ) |
Chỉ hồng,
| Ai về Bà Điểm Hốc Môn Hỏi thăm người ấy có c̣n hay không Để tôi
kiếm sợi chỉ hồng Nhờ ông Tơ bà Nguyệt kết vợ chồng đôi ta 142 ) |
| Anh cũng đă hay người ngay không quấy Gái chính chuyên em chẳng
lấy hai chồng Biết em buông mối chỉ hồng Tiếc cho anh đi chậm nên
đứng ngoài pḥng bơ vơ 273 ) |
| Biết đâu anh buông mối chỉ hồng Bởi anh tới chậm, đứng ngoài
pḥng bơ vơ 1505 ) |
| Cái bống mặc sống ngang chân Lấy chồng Kẻ Chợ cho gần, xem voi
Trèo lên trái núi mà coi Thấy ông quản tượng cơi voi đánh cồng Túi
vóc mà thêu chỉ hồng Têm trầu cánh phượng cho chồng đi thi Một mai
chồng đỗ, vinh quy Vơng anh đi trước, em th́ vơng sau Tàn quạt,
hương án theo hầu Vinh quy bái tổ, giết trâu ăn mừng! 1077 ) |
| Bắc thang lên hỏi trời già Chỉ hồng đâu tá, mượn và bốn dây. Để
ta xe kết đấy đây, Xe chim loan phượng với cây ngô đồng. Xe tố nữ
với anh hùng, Xe trang thục nữ bạn cùng thi nhân. 1289 ) |
| Khuyên ai giữ phận cho đồng Chọn nơi phải đạo chỉ hồng sẽ xe
3555 ) |
| Nước mắt láng lai chùi hoài không ngớt Trời hỡi trời sao chẳng
bớt nhớ thương? Sợi chỉ hồng em lỡ vấn vơng Gặp anh một bữa nhớ
thương muôn ngày. 5495 ) |
| Nước sao nước chảy tràn đồng Tơ duyên c̣n đó chỉ hồng chưa xe
5511 ) |
| Rau răm hái ngọn héo rầu Những lời em nói mà đau đớn ḷng. Bấy
lâu xe sợi chỉ hồng Nghĩ em lấy được con tông gà ṇi. Bây giờ em đă
hai mươi Sao em không nhớ những lời ngày xưa? 5881 ) |
| Thân em như thể trăng rằm Mây đen có phủ khôn lần giá trong.
Duyên kia đứt mối chỉ hồng Để anh nối lại thỏa ḷng ước mơ. 6131 ) |
| Trăm năm se sợi chỉ hồng Bắt người tài sắc buộc trong khuôn trời
Bao giờ tài sắc có lời th́ ta lại cởi khuôn trời cho ra, 6771 ) |
| Trăm năm xe sợi chỉ hồng Bắt (Buộc) người tài sắc buộc trong
khuôn trời Bao giờ tài sắc (từ tạ) có lời Th́ ta (Thời anh) lại cởi
khuôn trời cho ra 6786 ) |
|
Xin vui ḷng liên lạc với
Webmaster về tất
cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
|
Bà Nguyệt (Nếu muốn có thêm vài câu nữa th́ kiếm bà Nguyệt)
5. Lễ,
| Anh mong tát biển cấy kê Tát sông Bồ Đề nhổ mạ cấy chơi Bẻ que đo Trời
Đan lồng nhốt kiến Thầy mẹ thương đến Bắt voi coi gị Thầy mẹ gả cho Rước
voi làm lễ Anh đi làm rể Che hai lọng vàng Nhà anh th́ ở giữa làng Lấy vàng
làm cột Giạt bạc làm tranh Cưa gỗ lim làm thành Chẻ ngà voi làm lạt Anh đặt
chuyện hát (con tiep) Nói láp em nghe, Nhà anh cột nứa, kèo tre.. 382 ) |
| Anh nghĩ rằng em có chồng rồi Sao em chửa có đứng ngồi vân vi Ới thầy mẹ
ơi, cấm đoán em chi Mười lăm, mười sáu sao chưa cho đi lấy chồng ? Ới ông
Trời ơi, sao ông ở bất (không) công Duyên em đă lỡ, em trách ông Tơ hồng sao
khéo trêu Cứ đêm đêm tôi nằm tôi vuốt bụng, tôi gọi Trời Xin ông thí bỏ cho
tôi chút chồng Tôi về làm lễ tế ông Mổ con ḅ béo, ông cho tôi lấy anh chồng
cho nó to Bơ công tôi đi thuê chú lái mổ ḅ… 389 ) |
| Anh về thưa mẹ cùng cha Sắm sanh đủ lễ giao ḥa cùng em 506 ) |
| Dạy con từ thuở tiểu sinh Gần thầy gần bạn tập tành lễ nghi Học cho cách
vật trí tri Văn chương chữ nghĩa nghề ǵ cũng thông 2038 ) |
| Đường lên Mường Lễ bao xa Trăm bẩy mươi thác, trăm ba mươi ghềnh 2696 ) |
| Gái này là gái kén chồng Kén từ tỉnh Bắc, tỉnh Đông, tỉnh Đoài Kén từ
mười tám ông cai Mười lăm ông đội, trăm hai ông đồn Kén từ con cháu nhà vua
Bước chân xuống chùa lễ Phật ăn chay 2851 ) |
| Hai vai chồng chất nặng oằn Nỗi nhà, nỗi nước lễ hằng khó xa 3101 ) |
| Lên chùa thấy tiểu mười ba Thấy sư mười bốn, văi già mười lăm Muốn cho
một tháng đôi tuần Trước là lễ Phật, sau thăm văi già. 3769 ) |
| Lượng trên ví chẳng hững hờ Giao bôi lễ ấy thiếp chờ đợi chăng 3888 ) |
| Mặt trời đă xế về tây (2) Cô c̣n cắt cỏ bên đầy bên vơi. Cô kia cắt nữa
hay thôi Để tôi cắt đỡ làm đôi vợ chồng. Hỡi cô cắt cỏ dưới đồng Lên đây làm
lễ tơ hồng với anh. 3998 ) |
| Mẹ ḿnh khéo đẻ ḿnh ra (Tiếùp theo) Kén từ mười tám ông cai Mười lăm
ông đội, mười hai ông đồn. Kén từ con cháu nhà vua Bước chân xuống chùa lễ
Phật ăn chay. 4099 ) |
| Một năm là mấy tháng xuân (3) Một ngày là mấy giờ dần hỡi ai (sớm mai)?
Em đừng cậy sắc khoe tài Biết bao nồi thủng vào tay thợ hàn Trời kia Khôn
cũng thờ Càn Nước kia Tấn cũng hợp Tần mới xong Ngồi trong cửa sổ chạm rồng
Chăn loan, gối phượng không chồng ra chi! Thơ đào nghĩ chữ vu quy, Hôn nhân
lễ đạt, gặp th́ đào yêu. 4371 ) |
| Nhà em cao hàng rào em kín Nhà em tám, chín, mười từng Con ong bay vô
không lọt Biểu con bướm đừng xôn xao Anh về sắm lễ cho cao Cậy mai dong cho
giỏi Mới bước vào nhà em 5099 ) |
| Nhất th́ bộ lại bộ binh (2) Nh́ th́ bộ hộ, bộ h́nh cũng xong Thứ ba th́
đến bộ công Nhược bằng bộ lễ, lạy ông xin về 5194 ) |
| Phải duyên th́ dính như keo Trái duyên lễnh lăng (trái kiếp) như kèo đục
vênh 5667 ) |
| Trên chùa có tiểu mười ba Sư ông mười bốn, văi già mười lăm Muốn cho một
tháng đôi rằm Trước là lễ Phật, sau thăm văi già 6873 ) |
| Trời sinh ra đă làm người Hay ăn, hay nói, hay cười, hay chơi Khi ăn th́
phải lựa nồi Khi nói, th́ phải lựa lời chớ sai Cả vui chớ có vội cười Nơi
không lễ phép chớ chơi làm ǵ 6978 ) |
6. Mai mối
| Con cá tróc vi hiềm v́ nước chảy Cần câu gẫy v́ bụi gốc vướng cong Bởi
v́ mai mối không xong Duyên |
Bà mai
| Bà mai giọng thấp giọng cao Một tay cột mở, nói vào nói ra 1243 ) |
| Ghe em rẽ vô ngọn anh chẳng đón chẳng chờ, Ghe anh tách bến tách bờ, Em
buồn cho trăng mờ sao Ḿnh lấy nhau chẳng đặng Bởi bà mai lưỡi vắn ít lời
Mật đường dù chẳng đi đôi Chút hương rớt lại, Một đời chưa quên 2946 ) |
| Ghe em rẽ vô ngọn anh chẳng đón chẳng chờ Ghe anh tách bến tách bờ, em
buồn cho trăng mờ sao Ḿnh lấy nhau chẳng đặng bởi bà mai lưỡi vắn ít lờ Mật
đường dù chẳng đi đôi Chút hương rớt lại, một đời chưa quên 2947 ) |
7. Thách cưới
| Có xa dịch lại cho gần Nhà em thách cưới có ngần ấy thôi. Hay là nặng
lắm anh ơi! Để em bớt lại một môi rau cần. Cưới nàng anh toan dẫn voi Anh sợ
quốc cấm nên voi không bàn. Dẫn trâu sợ họ máu hàn Dẫn ḅ sợ họ nhà nàng co
gân. Miễn là có thú bốn chân Dẫn con chuột béo mời dân mời làng. 622 ) |
| Có xa dịch lại cho gần (2) Chàng dẫn thế em lấy làm sang Nỡ nào em lại
phá ngang như là… Người ta thách lợn thách gà Nhà em thách cưới một nhà
khoai lang Củ to th́ để mời làng C̣n như củ nhỏ họ hàng ăn chơi. Bao nhiêu
củ mẻ chàng ơi! Để cho con trẻ ăn chơi giữ nhà. Bao nhiêu củ rím củ hà Để
cho con lợn con gà nó ăn. 623 ) |
| Cưới em có cánh con gà Có dăm sợi bún, có và hạt xôi Cưới em c̣n nửa anh
ơi Có một dĩa đậu, hai môi rau cần Có xa dịch lại cho gần Nhà em thách cưới
có ngần ấy thôi Hay là nặng lắm anh ơi Để em bớt lại một môi rau cần 1894 ) |
| Cưới nàng anh toan dẫn voi Anh sợ quốc cấm nên voi không bàn Dẫn trâu sợ
họ máu hàn Dẫn ḅ sợ họ nhà nàng co gân Miễn là có thú bốn chân Dẫn con
chuột béo mời dân mời làng - Chàng dẫn thế em lấy làm sang Nỡ nào em lại phá
ngang như là… Người ta thách lợn, thách gà Nhà em thách cưới một nhà khoai
lang Củ to th́ để mời làng C̣n như củ nhỏ họ hàng ăn chơi Bao nhiêu củ mẻ
chàng ơi Để cho con trẻ ăn chơi giữ nhà Bao nhiêu củ rím, củ hà Để cho con
lợn, con gà nó ăn 1896 ) |
| Em là con gái nhà giàu Mẹ cha thách cưới ra màu sinh sao Cưới em trăm
tấm gấm đào Một trăm ḥn ngọc, hai mươi tám ông sao trên trời Tráp tṛn dẫn
đủ trăm đôi Ống thuốc bằng bạc, ống vôi bằng vàng Sắm xe tứ mă đem sang Để
quan viên họ nhà nàng đưa dâu Ba trăm nón Nghệ đội đầu Một người một cái
quạt Tàu thật xinh Anh về sắm nhiễu Nghi Đ́nh May chăn cho rộng ta ḿnh đắp
chung Cưới em chín chĩnh mật ong Mười cót xôi trắng, mười nong xôi ṿ Cưới
em tám vạn trâu ḅ Bảy vạn dê lợn, chín ṿ rượu tăm (Con tiep) Lá đa mặt
nguyệt hôm rằm Răng nanh thằng Cuội, râu hàm Thiên Lôi Gan ruồi mỡ muỗi cho
tươi Xin chàng chín chục con dơi góa chồng (Con tiep) 2758 ) |
| Mẹ em muốn ăn cá thu Bắt anh ra biển mịt mù tít tăm. Bắt em thách cưới
một trăm Anh đi chín chục mười lăm quan ngoài. 4070 ) |
| Mẹ ḿnh khéo đẻ ḿnh ra Đẻ nàng mười bốn, đẻ ta hôm rằm. Ḿnh đen ta
cũng ngăm ngăm Mẹ ta thách cưới một trăm quan tiền. Ḿnh về bán tổ bán tiên
Bán ruộng tư điền chẳng lấy được ta. Ḿnh về bán cửa bán nhà Bán kèo bán cột
bán xà đ̣n tay. Ḿnh về bán mẹ đêm nay Lấy được quân này đất lở trời long.
Bao giờ bạc đổ ra nong Tiền quây, thóc cót lấy xong quân này. Quân này quân
ăn quân chơi Quân đánh trống bỏi, quân bơi thuyền rồng. Gái này là gái kén
chồng Kén từ tỉnh Bắc, tỉnh Đông, tỉnh Đoài. (C̣n tiếp) 4098 ) |
| Trèo lên cây gạo con con Muốn lấy vợ gịn phải nặng tiền cheo Nặng là
bao nhiêu? Ba mươi quan quư. Mẹ anh có ư mới lấy được nàng Mai mẹ anh sang,
Mẹ nàng thách cưới Bạc th́ trăm rưỡi, Tiền chín mươi chum Lụa th́ chín tấm
cho dày Trâu ḅ chín chục đuổi ngay vào làng. Anh sắm được anh mới hỏi nàng
Nếu không sắm đủ chớ vào làng làm chi! 6926 ) |
8. dâu, (Nếu muốn đi sâu vào hệ thống gia đ́nh ngày xưa th́
nên kiếm thêm với chữ dâu con, làm dâu, làm rể, mẹ chồng v.v.)
Đại khái là như vây. Chỉ cần một chút suy nghĩ th́ ta có đủ
dữ kiện để viết bài
Chúc quư vị may mắn
Trang chủ
Riêng với Google Search Engine quư vị cũng có thể t́m được
dễ dàng và đỡ phải đúng thứ tự chữ:
____________________________________________________________
Muốn t́m
bài đọc bài liên quan đến câu ca dao nào đó, có thể t́m bằng
cách đánh một vài chữ có ư nghĩa. Thí dụ: muốn t́m bài viết
về Nhạc Cung Đ́nh th́ đánh chữ cung đ́nh vào Ô dưới.
Ngoài ra ta cũng có thể t́m Ca Dao Tục Ngữ với Google. Chú ư:
Nhớ phải cho dấu chữ Việt th́ mới có kết quả.
|
