Home T́m Ca Dao Trang Chủ Toàn Bộ Danh Mục e-Cadao English

Thư Mục

 
Lời Phi Lộ
Lời Giới Thiệu
Cách Sử Dụng
Dẫn Giải
Diêu Dụng
Cảm Nghĩ
 
Ẩm Thực
Chợ Quê
Cội Nguồn
Cổ Tích
Lễ Hội
Lịch Sử
Ngôn Ngữ
Nhân Vật Nữ
Nhạc Cụ Việt Nam
Phong Tục Tập Quán
Quê Ta
Tiền Tệ Việt Nam
Tiểu Luận
Văn Minh Cổ
Vui Ca Dao
 
Trang Nhạc Dân Ca
 
Trang Chủ
 

 
 

 

 
  Phân Tích Bài Ca Dao "Đêm Qua Ra Đứng Bờ Ao"

Đă là người Vn th́ hẳn chẳng ai xa lạ ǵ với những câu ca dao tuy giản dị, mộc mạc mà chan chứa t́nh người.Đó có thể là những lời dân ca t́nh tứ,lắng đọng; có thể là những câu hát ru sâu nặng nghĩa t́nh; hoặc cũng rất có thể là những lời đối đáp trao duyên. Ca dao tựa như một viên kim cương đa diện, mà ở mơi góc cạnh của nó ta lại thấy ánh lện một mặt của tâm trạng con người, lung linh và sáng măi.Vui có. buồn có, đợi chờ có, nhớ mong có...mọi cung bậc sắc thái t́nh cảm của con người đềui được diễn tả 1 cách hết sức tinh tế, chân thực, sinh động qua những lời ca dao.tooi nhớ có một bài ca dao thế này:

Đêm qua ra đứng bờ ao,
Trông cá cá lặn, trông sao sao mờ.
Buồn trông con nhện giăng tơ
Nhện ơi, nhện hỡi nhện chờ mối ai?
Buồn trông chênh chếch sao Mai
Sao ơi, sao hỡi nhớ ai sao mờ?

Một bài ca dao thật hay, thật đẹp với ngôn từ mộc mác, chân chất mà đă lột tả hết tâm trạng của nhân vật trữ t́nh.Nhân vật trưx t́nh ở đây là một cô gái-một nàng thiếu nữ với trái tim " bồi hồi trong ngực trẻ" đang tha thiết mong nhớ ng yêu.Trong đêm đen tĩnh mịch-thời điểm của những cuộc hẹn ḥ đôi lứa-cũng là lúc cô gái cảm thấy ḷng ḿnh cô đơn trống trải.V́ sao ư? V́ trong khoảng thời gian của t́nh yêu, của ḥ hẹn mà lại trống vắng 1 ḿnh, thử hỏi sao không buiồn cho được! Quá mong ng yêu, cô gái đă giăi bày tấm ḷng ḿnh với cảnh vật xung quanh.Thế nhưng " trông cá cá lặn trông sao sao mờ". Dường như cảnh vật đă vô cùng lănh đạm với tâm trạng người thiếu nữ.Cô chẳng biết chia sẻ cùng ai và ta cảm tưởng như cũng chẳng có ai muốn chia sẻ với nàng.T́m cá bầu bạn th́ mặt nước lặng thinh, gửi t́nh cảm lên v́ sao th́ chỉ thấy một màu đen êm dịu, rộng lớn mênh mông.Nó làm cho nỗi buồn bị cô lập và càng " gặm nhấm" cói ḷng hiu hắt của cô gái trẻ.Cô càng thêm cô đơn quạnh vắng với nỗi mong nhớ xot xa đang dâng trào.Và lúc này đây ta lại bắt gặp một thứ thật quen thuộc, rất " ca dao" và cũng rất " Việt Nam":
Buồn trông con nhện giăng tơ
...

Sao ơi, sao hỡi nhớ ai sao mờ?

Đó chính là " buồn trông"- 1 điệp từ rất đỗi gần gũi trong ca dao.Nó là mở đầu cho những lời than thân trong ca dao xưa.Điệp từ " buồn trông " xuất hiện ở đây nhằm nhấn mạnh nỗi buồn cô đơn giữa cảnh vật của người con gái.Đó là bút pháp tả cảnh ngụ t́nh.Ngoại cảnh mà như tâm cảnh.Càng buồn th́ càng trông vào cảnh vật, mong t́m chút vui nơi khung cảnh thơ mộng mà nào có được! Càng trông th́ chỉ thấy ḷng càng thêm trĩu nặng.Bởi:

Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu,
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ?

Và liên tiếp sau đó là hai h́nh ảnh ẩn dụ cho tâm trạng của cô thiếu nữ: nhện giăng tơ và sao Mai. Từ những sự vật trong thiên nhiên, cô đă gửi tiếng ḷng của ḿnh-1 tiếng ḷng thổn thức ngóng trông."Nhện giăng tơ" là 1 h́nh ảnh thật đẹp và giàu sức biểu cảm cao.Tơ nhện hay chính là sợi tơ hồng duyên phận, sợi tơ t́nh yêu đă se duyên cho đôi trẻ để giờ đây " trăm mối tơ ṿ".Chiếc màng nhện mỏng mang phải chăng như chính người con gái: yếu đuối, mong manh.Tơ nhện có độ kết dính cao, dù có đứt cũng vẫn bền chặt-liệu có là ám chỉ t́nh yêu?Nhện chăng tơ xong mà vẫn 1 ḿnh, cô đơn, chờ đợi một mối tơ ḷng.Tiếp đó cô gái nh́n " chênh chếch" lên ngôi sao Mai.Một ánh nh́n hơi chéo chứ không phài nh́n thẳng.Phải chăng cô gái không dám đối diện thẳng với ḷng ḿnh-rằng cô đang quá trống trải, đơn côi.Ngôi sao Mai mờ dần trong ánh b́nh minh như chính tâm trạng ngày một hiu quạnh, héo hon của cô gái.Cô lẻ loi quá!Tựa như ánh sao giữa bầu trời rộng lớn. Đó là sự trống trải một ḿnh, một sự nhớ thương đén hiu hắt, 1 nỗi buồn trải ra theo cả không gian và thời gian.Từ " bờ ao" tới " bầu trời" là 1 không gian rộng lớn, nó làm cho niềm nhớ thương càng thêm mênh mang, dâng trào.Từ "đêm qua" tới " sao Mai" là sự trải dần theo thời gian, nỗi buồn ngày một lớn lên và chỉ chực trào ra trong tâm trạng thổn thức, trằn trọc suốt cả đêm dài của cô gái.

Như vậy, với những ca từ sâu lắng, mênh mang, tâm trạng của cô gái đă được bộc lộ theo nhiều cấp bậc, nhiều góc cạnh khác nhau.Đó là vẻ đẹp bín của ca dao-một vẻ đẹp tiềm tàng mà không dễ ǵ có được.

trích tu vatgia. com
Ngày gửi: 02/12/2008

 

Sưu Tầm Tài Liệu và Web Design

  Hà Phương Hoài

Hỗ Trợ Kỹ Thuật

Hoàng Vân, Julia Nguyễn

Web Database

Nguyễn Hoàng Dũng
Xin vui ḷng liên lạc với  haphuonghoai@gmail.com về tất cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
Copyright © 2003 Trang Ca Dao và Tục Ngữ
Last modified: 10/19/17