|
|
Ḥ nàng Vung:
-
Ḥ nàng Vung được dựa theo một thiên t́nh sử nổi tiếng tại
Huế: Chuyện O Hiên, tṛ Siêu. Tṛ Siêu người làng Thanh
Lương, huyện Quảng Điền (Thừa Thiên - Huế) mồ côi cha từ
thuở nhỏ, được người mẹ tảo tần nuôi dưỡng, cho ăn học để
nên người có địa vị trong xă hội. Tṛ Siêu thành công trong
giai đoạn đầu của việc dùi mài kinh sử; nhưng cũng trong khi
đó, tṛ Siêu làm quen và yêu thương một cô gái làng Phú Bài,
huyện Hương Thủy tên là cô Hiên.
-
-
Nàng là con một gia đ́nh giàu có, địa vị. Siêu được cô Hiên
đáp t́nh lại, tuy nhiên gia đ́nh nàng lại khinh Siêu nghèo
khó, chưa đạt đến đường công danh họan lộ, nên cương quyết
cắt đức mối t́nh, và đem nàng gă cho một nơi môn đang, hộ
đối.
-
-
Câu chuyện tiếp tục dưới đây
-
Siêu và Hiên t́m cách để vượt qua khó khăn, bèn t́m kế.
Chàng về thưa với mẹ ḿnh, được chính thức hoá mối t́nh,
bằng cách đem trầu rượu sang nhà song thân cô Hiên để xinlàm
lễ hỏi. Cha mẹ Hiên thấy mẹ tṛ Siêu sang, đoán biết được
mọi chuyện, xua đàn chó dữ của ḿnh ra cắn. bà mẹ Siêu què
chân. thất vọng và xấu hổ, cam tội bất hiếu, tṛ Siêu đă t́m
nơi vắng vẻ thắt cổ chết.
-
-
Nàng Siêu nghe chuyện đau đớn vô cùng, t́m đến gặpxác người
yêu, chính nơi mà họ thường ḥ hẹn, rồi thắt cổ chết theo
chàng.
-
-
Chuyện O Hiên, tṛ Siêu trở thành đề tài sáng tác của nhiều
nghệ nhân ḥ hát. Trong các điêu ḥ nầy, tŕnh tự và nội
dung tương ứng trong từng đoạn của chuyện kể. Nổi tiếng nhất
là “ḥ nàng Vung” (cô Hiên).
-
-
Trên chiếu ḥ nàng Vung, nữ nghệ nhân đóng vai nàng Vung,
đồng thời cũng là O Hiên. C̣n vai tṛ Siêu th́ do những nam
thanh niên giỏi hát xướng trong vùng dự vào cuộc ḥ đảm
nhận.
-
Diễn viên nam vai tṛ Siêu cất tiếng hát:
-
-
Tại v́: thầy mẹ bên
em phụ khó, tham sang,
-
" Mẹ của anh không
vay lúa, nỏ (chẳng) tạm vàng,
-
" Hô vàng, hô vện, hô
đốm, hô khoang...
-
" Một
đàn chó dữ cắn mẹ anh què!
-
" Bận nầy hổ thẹn với
thế gian!"
-
Anh đi tự vẫn, bỏ
nghĩa tam cang không đền!"
-
-"Xin
chàng hăy dằn ḷng tự ái,
-
" Thiếp dang tay níu
lại, khoan, khoan!"
-
Chàng đưa ngực thiếp
vuốt, cho hạ chín lá gan,
-
" Nhất mẫu, nhất tử,
chàng đ̣i tự tử, bỏ mẫu từ ai nuôi?"
-
"Anh mong
nàng,
thấu t́nh, cạn lẽ,
-
" Sống dương trần,
anh không mất ḷng đứa trẻ,
-
" Lỡ thác rồi, em có
nhớ:"
-
T́nh chồng, nghĩa vợ,
th́ hăy nuôi lấy mẹ già thay anh!
-
-"Hỡi anh ơi!" Chẳng
thà ta thác có đôi,
-
" Không thà anh thác,
em ngồi chịu tang?"
-
Đây sơi dây mây, xin
vái Thiên Hoàng,
-
“
Cho tôi theo kịp gót
chàng thủy chung..."
-
Ngay khi đó, nàng Vung chuyển sang vai khác, để ḥ hát nỗi
ḷng uẩn khúc của ḿnh.Về phần những người tham dự bên
ngoài, cũng đă thâm nhập vào cuộc diện của hai người, hát
khẩn nài hồn linh thiêng của Nàng Vung như sau:
-
"Sai nàng Vung:"
-
Nàng Vung: đánh trống
lung tung
-
," Ba hồn, chín vía
nàng Vung hăy -về!"
-
- Dẫu mà đi chợ xa
quê,"
-
- Cũng xin nàng về mà
nhập vô Vung."
-
- Vung đất khác thể
Vung đồng,"
-
- Cơm cha, áo mẹ, xây
Vung cho tṛn."
-
-Một mẹ sinh đặng ba
con,"
-
- Lưng eo, vú xách,
hăy c̣n như xưa."
-
- Bà Ân, bà Quán cây
dừa,
-
" Ăn no, tắm mát,
ngồi chờ nàng Vung."
-
- Nàng Vung! Ơi hỡi
Nàng Vung!"
-
- Có thương, có nhớ,
th́ vùng mà lên!
-
" Lên trời, che đám
trăng lu,"
-
-Che lọng, che dù,
chớ để nghênh ngang.
-
"- Mặt trời đă xế mái
trang,"
-
- Hồn xiêu, phách
tán, Nàng Vung cũng về..."
-
Post ngày:
11/13/17 |
