|
Chợ
quê ngày hội - Cầu Ngói Thanh Toàn
Hoà trong không khí lễ hội Festival Huế
2004, sáng ngày 13-6, Lễ hội Chợ quê ngày hội dưới chân cầu ngói
Thanh Toàn đă được khai trương. Đây là lần thứ hai, Lễ hội Chợ
quê được tổ chức trong chương tŕnh Festival Huế.
Chợ quê ngày hội lần này có 4 dăy lều
tranh (mỗi dăy dài 12 m) dùng để mua bán các mặt hàng lưu niệm,
các món ăn đậm chất dân giă xứ Huế như bánh canh cá lóc Thuỷ
Dương, cơm hến Vỹ Dạ… và 22 cḥi tranh dùng để du khách chơi bài
cḥi.
Đặc biệt, trong những ngày diễn ra
Festival Huế 2004, tại chợ quê lần này sẽ tŕnh diễn các thao
tác sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp; tŕnh diễn các
nông lâm ngư cụ có mặt trong đời sống của người thôn quê; tŕnh
diễn các hoạt động sản xuất như chằm nón, đan lát, giả gạo;
tŕnh diễn các tṛ chơi dân gian như bịt mắt đập om, chọi gà,
vượt cầu khỉ… Ngoài ra, vào các đêm diễn ra phiên chợ quê c̣n có
các buổi giao lưu văn nghệ, thơ ca, ḥ vè đậm chất dân gian…T.V
(tin trang Thuathienhue)
Lễ hội chợ quê đậm chất xưa (VN Express)
Từ 12 đến 20/6,
lễ hội chợ quê sẽ diễn ra tại làng Thủy Thanh, xă Thuỷ
Phương, huyện Hương Thuỷ - nơi từng thu hút hơn 10 ngh́n lượt
khách trong dịp Festival 2002. Chất xưa dân dă, mộc mạc của chợ
quê sẽ một lần nữa được tái hiện, song mang tính chuyên nghiệp
và hấp dẫn hơn.
Điều cốt lơi nhất mà Ban tổ chức Festival muốn
hướng đến là tái hiện chất xưa cần có của chợ, thể hiện nét
truyền thống của các hoạt động mua bán vùng nông thôn. Không chỉ
thu hẹp dưới chân cầu Ngói Thanh Toàn, không gian của chợ quê
c̣n được mở rộng nối dài từ cầu Chùa đến trụ sở UBND xă Thủy
Thanh, từ đầu làng đến cuối làng - nơi có cả một hệ thống nhà
thờ họ tộc, phủ đệ, đ́nh làng.
Khu vực phía bắc và nam của cầu Ngói là trung
tâm của chợ, nơi sẽ diễn ra các hoạt động chính như: hội thi
chằm nón, gói bánh, nặn đất sét, các chương tŕnh văn nghệ quần
chúng như: ḥ giă gạo, vè đối đáp. Rút kinh nghiệm từ Festival
2002, hoạt động buôn bán và trưng bày ngư cụ không chỉ bó hẹp ở
đ́nh chợ mới mà được mở rộng hơn. Theo đó, những hộ buôn bán
hàng tươi sống sẽ chuyển về phía sau để dành toàn bộ diện tích
trong khu vực đ́nh làm nơi trưng bày sản phẩm nông, ngư cụ như:
xe đạp nước, cày, bừa, liềm, chẹp. Sự thay đổi này sẽ góp phần
tạo ra được nét động cho hoạt động mua bán, trưng bày chứ không
tĩnh lặng như ở Festival lần trước.
Bên cạnh đ́nh chợ mới, ở đ́nh chợ cũ sẽ là nơi
tái hiện đời sống sinh hoạt nông thôn như xay thóc, giă gạo, dần
sàng, gói bánh...; những thao tác sản xuất như chằm nón lá, đan
lát. Tại đây cũng sẽ diễn ra hội nhạc tế lễ, đ́nh đám vào ban
đêm. Điểm nhấn trong phần hội nhạc là ḥ bài cḥi, được bố trí
thành hai dăy với 22 cḥi tranh dàn dựng công phu.
Góp phần làm phong phú thêm cho chợ quê, ban
tổ chức sẽ bố trí cḥi cất rớ, cḥi câu cá ở dọc 2 bờ sông Như
Ư; xe đạp nước, tát gầu ṣng phía trên cầu Ngói Thanh Toàn. Du
khách không chỉ được t́m hiểu về những đặc trưng của nông thôn
Việt Nam mà c̣n có thể tham gia trực tiếp vào nhiều hoạt động
sản xuất như: đạp nước trên đồng ruộng, cất vó, câu cá khi bóng
chiều đang ngả xuống trên sông.
Ẩm thực là một món không thể thiếu của lễ hội
chợ quê. Ngoài các loại chè bánh truyền thống như bánh tày, bánh
ú, bánh gai, bánh phu thê, chè bắp, chè hạt sen, chè bắp, chè
khoai tía, chè bông cau..., Festival năm nay sẽ có sự góp mặt
của những món ăn mà chỉ Huế mới có như: cơm hến Vỹ Dạ, khoai
luộc Thủy Thanh, bánh canh cá lóc Thủy Dương... Những món ăn ở
trong chợ đều được bày bán trên chơng tre, khách ngồi trên các
ghế tre dân dă để thưởng thức hương vị của làng quê mộc mạc.
Chất quê của ngày hội sẽ được thể hiện ngay cả
trên trang phục của người tham gia lễ hội. Từ người bán hàng mặc
áo bà ba trắng, đen, nâu ṣng, áo dài tay nối đến các o, các
thím, các mệ đi chợ với nón lá, quần rộng sẽ đem đến cho ngày
hội chợ quê không khí mang đậm hồn Việt.
Ông Trần Duy Thao, Chủ tịch UBND xă Thủy Thanh,
Phó ban tổ chức Chợ quê ngày hội, khẳng định, chợ quê
là hấp lực lớn cho du khách, v́ thế sẽ không chỉ diễn ra trong
Festival mà được tiến hành định kỳ hằng tháng. Hiện ban tổ chức
đẩy nhanh tiến độ tu bổ, chỉnh trang cầu Ngói Thanh Toàn, nạo
vét ḍng sông Như Ư, san lấp mặt bằng cho khu vực chợ trung tâm
thông thoáng. Nhân dân đang tích cực làm sạch đường làng, ngơ
xóm để bức tranh vùng quê thêm yên b́nh, thoáng đăng.
Thế Nam
Phiên chợ quê xưa
Đối với người nông dân, có thể nói phiên chợ quê
đă trở thành một địa chỉ giao lưu văn hóa. Chợ thường chỉ họp từ sớm
tinh mơ cho đến 9-10 giờ sáng, nhộn nhịp kẻ mua người bán. Phiên chợ họp
giữa sân đ́nh, cạnh một cái quán, cái cầu hoặc trên mặt đê, bên gốc cây
bàng, cây đa, cây đề cổ thụ… với vài cái mái tre, nứa, lá. Chợ quê có
phiên chính, phiên phụ, vài ngày lại có một phiên. Các chợ phiên gần
nhau thường được sắp xếp không trùng ngày để bà con thuận tiện giao lưu,
buôn bán.
Chợ
quê mang tính tự cung tự cấp. Dân thôn đem bán mớ tôm,
mớ tép, mớ rau vườn nhà, con gà, con vịt mới nuôi, các
loại hoa, quả, cũng có khi thêm ít hàng xén. Hàng hóa
lúc ít lúc nhiều nhưng hàng quà th́ không bao giờ thiếu.
Những bánh khúc, bánh gị, bánh cuốn, bún cuộn… vừa túi
tiền mọi người, ai cũng thấy dễ mua làm quà, dễ sà xuống
ngồi ăn. Mua chịu cũng có.
Chợ
phiên chỉ chừng vài trăm người, kể cả kẻ mua, người bán
mà sao thấy vui lạ. Đi từ đầu chợ đến cuối chợ toàn là
người quen, tạo cho phiên chợ không khí ấm áp, hiền lành.
Nhiều người coi đi chợ phiên là đi chơi, đi thưởng thức
chợ. Người dân quê dường như ai cũng thích đi chợ. Không
mua sắm th́ đi ngắm, đi chơi, đi b́nh phẩm. Đến chợ th́
biết đủ mọi chuyện trong họ ngoài làng. Vừa mua bán vừa
thông tin cho nhau về cuộc sống riêng tư, cuộc sống đời
thường. Phiên chợ quê tuy giản đơn nhưng không như chợ
cóc nay đây, mai đó, chợ như ḥa với thiên nhiên, không
thể thiếu trong đời sống của mỗi người. Chợ c̣n là
điểm sinh hoạt văn hóa, là chốn hẹn ḥ, không hiếm những
đôi trai gái nên vợ, nên chồng cũng bắt đầu từ những
phiên chợ. Chợ quê vùng đồng bằng Bắc Bộ có hát xẩm độc
đáo và hấp dẫn chẳng khác ǵ với phiên chợ ở các tỉnh
miền núi có biểu diễn nhạc cụ dân tộc. Chợ quê hàng năm
có phiên áp Tết để mọi người có thể đi sắm hàng Tết, từ
mớ lạt, ống giang, bó lá dong làm bánh chưng cho đến các
loại thịt, cá, quần áo, tranh dân gian… Tất cả đều mang
đậm sắc hương, mùi vị của hương đồng gió nội được kết
tinh từ hồn quê, hồn đất và để rồi như cất lên lời mời
thưởng thức…
Ai
cũng có một miền quê sinh ra và do đó ai cũng có h́nh
ảnh phiên chợ quê trong ḷng. Ai cũng có tuổi ấu thơ đă
từng mong bà, mong mẹ, chị đi chợ về để có quà, dù đó
chỉ là gói xôi, gói bánh cuốn, củ khoai, khúc sắn luộc,
bắp ngô nướng… mà sao ta mong, ta nhớ, có khi c̣n hơn cả
các món ăn đặc sản đắt tiền. Bây giờ chợ quê đă khác xưa
nhiều. Những dăy nhà lợp ngói đỏ au, những khu chợ thênh
thang đang dần thay thế cho những mái lá đơn sơ, cọc tre
mộc mạc. Nhưng trong tôi, chợ quê vẫn măi là chợ quê của
một thời để nhớ.
HNM |