|
| |
Gái Ngoan
Dạy Chồng
Trích từ http://VietMedia.com
Ngày xưa có một người đàn ông giàu, vợ
chết sớm, chỉ có độc một người con trai . -Đứa con vốn người xấu nết, đần độn,
lại là tay chơi bời lêu lổng không chịu học hành hay làm ăn ǵ cả.
Thấy con không lo nối nghiệp nhà, người nhà giàu rất buồn phiền, biết rằng của
cải của ḿnh sẽ có một ngày đội nón ra đi mà thôị Bởi vậy, ông bèn tính chuyện
kiếm cho con một người vợ khôn ngoan đảm đang, để may ra nó sẽ ngăn chặn tay
chồng, bảo vệ một phần nào cơ nghiệp.
Nghĩ vậy, ông cất công đi khắp nơi t́m kiếm, nhưng đi đă nhiều nơi mà vẫn chưa
thấy một người nào vừa ư.
Một hôm, đến một vùng kia, nhân mỏi chân, ông nghỉ lại một gốc đa bên đường. Ông
bỗng thấy ở một cây táo gần đấy có một bọn trẻ đang tranh nhau trẩy ăn . Một
chốc sau, một cô gái tuổi chừng đôi tám, cũng đến trẩy táọ Ông mới lân la lại
gần hỏi xin ăn .
Lúc này, táo chín đă bị bọn người trước trẩy hết, chỉ c̣n những quả xanh, nhưng
cô gái cũng cố chọn lấy những quả ương ương đưa cho khách.
Thấy cô gái tốt bụng, ông ta nghĩ : "Sởi lởi, trời gởi của cho, quăn co, trời g̣
của lạị Chỉ có người nào tốt bụng với mọi người mới xứng đáng được hưởng giàu có
sung sướng".
Bởi vậy, ông mới t́m đến nhà cô gái, giả làm một người lỡ độ đường, xin nghỉ trọ
một tốị Và rồi ông được gia đ́nh cô gái ân cần tiếp đăị
Để thử xem cô gái có khôn ngoan không, ông lân la làm quen với nàng. Khi biết cô
sắp đi chợ, ông đưa ra một quan tiền nhờ mua hộ cho ḿnh "một nắm gió, một bó
lửa". Cô gái chẳng nói chẳng rằng, mua về cho ông một cái quạt và một con dao
đánh lửạ Thấy thế, ông thầm khen ngợi, nhưng vẫn định thử thêm cho biết.
Qua ngày hôm sau, ông dậy sớm, giở tay nải đưa cho cô mấy bát gạo nếp, nhờ nàng
thổi giúp cho ḿnh một nồi vừa cơm vừa bánh để ăn và đem đi ăn đường. Cô gái
không từ chối, vội lấy gạo ra vo . Trước khi cho vào nồi, nàng bớt lại một ít
giă làm bột vắt bánh rồi hấp luôn vào cơm . Khi nàng bưng ra, ông già lấy làm
vừa ư, cho là con người đó đủ cả đức hạnh, khôn ngoan, đảm đang ít có. Bèn quyết
định trở về sửa soạn lễ hỏi cho con trai làm vợ.
Đứa con trai của ông từ ngày có vợ lại càng lêu lổng ; hắn thường bỏ nhà đi đánh
đàn, đánh đúm với bọn vô lại, làm cho ông hết sức buồn. Và điều làm ông lo lắng
nhất là hắn thỉnh thoảng lại trộm tiền của ông, khi dăm bảy quan, khi một vài
vác, tung vào cuộc đỏ đen . Mặc dù ông đánh đập, mặc dù vợ hắn khuyên lơn, nhưng
hắn chứng nào vẫn tật ấỵ Dần dần ông buồn phiền thành bệnh. Một hôm, biết ḿnh
sắp chết, ông gọi con dâu đến bên giường dặn nhỏ :
- Này cha đă gần đất xa trờị Chồng con là một thằng "Phá gia chi tử", cơ nghiệp
này chỉ c̣n một sớm một chiều mà thôi . Cha rất thương con xấu số. Từ lâu cha
làm ăn dành dụm, có để được một hũ vàng chôn ở sau vườn. Vậy cha cho riêng con
hũ vàng đó, đừng cho chồng con biết. Sau này chồng con có thật sự ăn năn hẵng
giúp cho nó làm lại cuộc đờị
Đứa con trai ông sau khi người cha qua đời, lại càng chơi bời mặc sức. Vợ hết
khuyên lơn đến cầu khẩn, hắn chẳng những đă không nghe lại c̣n phũ phàng với vợ.
Mỗi lần thua bạc, hai người lại càng xô xát. Nhiều lần v́ vợ cản trở, hắn đánh
đập vợ không tiếc tay và làm nhục nàng trước mặt mọi ngườị Một hôm để khỏi vướng,
hắn viết giấy cho vợ đi lấy chồng khác rồi đuổi nàng ra khỏi cửạ
Từ đó, hắn phỉ chí tung hoành không một ai dám cản. Quả như lời đoán của bố hắn,
mấy chục mẫu ruộng đều lần lượt "nướng" vào ṣng bạc. Hết ruộng vườn tới nhà ở,
chẳng bao lâu tất cả cơ nghiệp mấy đời lưu truyền lại đều sạch sành sanh . Cuối
cùng không một đồng dính túi, không một nghề cầm tay, hắn đành bỏ làng mạc quê
quán, đi lang thang khắp đầu đường xó chợ, ngửa tay xin ăn qua ngàỵ
C̣n về người đàn bà sau khi bị chồng đuổi, mới đổi tên, t́m đến trấn thành mở
một ngôi hàng nước. Sau ít lâu, kiếm được một số nhỏ, nàng bắt đầu buôn hàng tấm.
Số vốn của nàng ngày một lớn dần. Một hôm, gặp hai em bé gái mồ côi đi ăn xin,
nàng thương t́nh đưa về nuôi làm con, coi như ruột thịt. Cuộc đời dần dần nở hoa
trước mắt nàng. Trong một dịp đi t́m kiếm củi, hai con nàng nhặt được một khúc
gỗ mục, về chẻ ra thấy có mấy thoi vàng. Có vốn lớn lại có tài kinh doanh, nên
chẳng bao lâu, nàng trở nên giàu có, nổi tiếng trong trấn. Tiền bạc tuôn về như
nước. Tuy sống sung sướng nhưng nàng vẫn ở một thân một ḿnh. Thấy nàng giàu có,
nhiều kẻ ngấp nghé muốn "gá nghĩa Châu Trần", nhưng người đàn bà ấy nhất thiết
từ chối mọi lời đường mật. Mặc dù người chồng bạc bẽo và mặc dầu mười lăm năm xa
cách, nàng vẫn không quên được t́nh xưa nghĩa cũ. Đă nhiều lần nàng thuê người
lần đi các chợ búa phố phường ḍ hỏi nhưng tin tức của chồng càng hỏi, càng bặt
tăm .
Năm ấy, sau mấy tháng hạn, lúa khoai chết ṃn trên những cánh đồng nứt nẻ. Giá
gạo cứ lên vùn vụt. Ngoài đường, người đi xin ăn kéo từng đoàn. Người đàn bà lúc
này đă là bà chủ hiệụ Bà xin phép quan trên cho ḿnh đem tiền gạo ra phát chẩn
cho kẻ khó. Làm như thế, nàng c̣n mong một khi thấy yết thị dán khắp thôn xóm
th́ chồng ḿnh tất sẽ lần ṃ về, nếu hắn c̣n sống. Y như thế thật, ngày bắt đầu
phát, nàng đă thấy bóng dáng của chồng ngồi ở hàng cuối đội quân lĩnh chẩn. Đúng
là hắn. Từ ngày bắt đầu cầm bị gậy đến nay, hắn vẫn chưa có cách ǵ để sống khá
hơn và đỡ hèn hạ hơn trước. Bây giờ nghe nói có phát chẩn, hắn vội ṃ đến đây và
ngồi đầu hàng về phía tả. Thế nhưng khi phát, những người giúp việc cho bà chủ
hiệu lại được lệnh phát từ phía hữu lạị Khi sắp sửa đến lượt hắn th́ bọn họ tự
nhiên nói lớn :
-- Hôm nay đă hết gạo, mời bà con về đợi đến ngày mai !
Hắn buồn bực trở ra . Qua ngày sau, hắn cố t́m đến thật sớm, ngồi vào đầu hàng
bên hữụ Nhưng hắn không ngờ, những người phát chẩn hôm nay lại bắt đầu phát từ
phía bên kia . Lúc sắp phát đến hắn th́ chúng lại giơ thúng không lên :
-- Hôm nay thế là lại hết gạọ Bà con hăy đợi đến mai .
Hắn thở than cho số đen đủi, lần trở ra về. Qua hôm sau, lại ṃ đến thật sớm.
Lần này hắn len vào ngồi đúng chính giữa đội quân lĩnh chẩn. Trong bụng hắn nghĩ
lần nầy th́ không để mất phần được. Nhưng đến giờ phát, hắn không ngờ người nhà
của bà chủ hiệu hôm nay lại phát hai đầu phát lại và cuối cùng người không được
ǵ cả, vẫn lại là hắn. Ba lần hỏng cả ba, hắn rất ngao ngán, bèn đánh liều t́m
đến dinh cơ bà chủ để xin ăn . Gặp hai đứa con gái nuôi của vợ, hắn ngả nón kêu
van hết lờị Ở trong nhà ; người đàn bà nh́n ra biết là chồng, đă do mưu của ḿnh
mà đến đây, bèn sai người hầu ra hỏi, xem hắn có biết làm việc ǵ không để thuê
mượn. Nghe hỏi thế, hắn vội trả lời :
-- Xin ông bẩm với bà lớn rủ ḷng thương, cho tôi được ở hầu bà, rửa bát, quét
nhà, mọi việc tôi đều xin hết sức. Chỉ cho tôi ăn ba miếng là đủ rồi !
Người nhà trở ra cho hắn biết bà chủ nhận lờị Từ đó, hắn chăm chỉ làm lụng, cố
làm vừa ḷng chủ. Nhưng chung quy hắn vẫn không biết chủ chính là vợ cũ của ḿnh.
Về phần người vợ cũng không hề để lộ một tí cho hắn biết, chỉ dặn hai con và
người nhà đối đăi tử tế mà thôi . Sau một thời gian, thấy hắn chịu khó làm ăn,
người đàn bà mừng lắm. Một hôm nàng cho gọi hắn lên nhà hỏi xem có biết chữ
nghĩa ǵ không ! Hắn đáp :
- Tôi lúc nhỏ được đi học có biết ít nhiềụ
- Vậy từ mai trở đi, anh không hầu hạ nữa, cho anh ở gian nhà khách dạy đám trẻ
học tôi sẽ trả mỗi năm ba mươi quan .
Nghe nói, hắn tưởng không có ǵ sung sướng hơn thế nữa, cảm thấy ḷng nhân đức
của bà chủ đối với ḿnh bằng trời bằng biển, vội nhận lời ngay . Từ đó, hắn đóng
vai thầy đồ cố sức làm cho chủ tin cậỵ Nhưng người vợ vẫn thử măi không thôi .
Một lần, gặp ngày tết, bà chủ sai lấy tiền ra cho kẻ hầu người hạ. Nàng nói :
- Ta cho mỗi người năm quan, hăy mang đi đánh bạc cho vui, nếu hết sẽ cho thêm .
Thầy đồ ta cũng được năm quan tiền. Nhưng trong khi mọi người đem tiền nướng vào
xóc đĩa, bài mười, th́ trái lại, hắn mang nguyên vẹn số tiền đó về gửi cho chủ.
Bà chủ hỏi :
- Tại sao anh không thích đánh bạc ? Hắn trả lời :
- Bẩm bà, tôi ngày xưa, v́ cờ bạc mà đến nông nỗi nàỵ Cho nên bây giờ buộc chỉ
cổ tay thề rằng không đụng đến nó.
Thế rồi luôn miệng, hắn kể hết cho chủ nghe, từ cuộc đời cũ có ruộng nhiều, có
vợ ngoan như thế nào, rồi bán ruộng đuổi vợ ra sao, cho đến lang thang đói rách,
và ngày nay đă ăn năn hối lỗi v.v... Bà chủ hỏi :
- Anh c̣n thương vợ nữa không ? Hắn rầu rĩ :
- Tôi đă nhiều lần ḍ t́m mà không thấỵ
- Nghe anh nói tôi rất thương t́nh. Vậy tôi cho anh năm quan để anh đi t́m vợ.
Nếu hết tiền mà vẫn chưa thấy, anh cứ về đây, tôi sẽ cho thêm mà t́m cho rạ
Hắn mừng rỡ vâng vâng, dạ dạ, mang tiền đi t́m. Nhưng sau ba tháng trở về với bộ
mặt thiểu năo, hắn cho chủ biết không hề thấy tung tích đâu cả, chắc là vợ hắn
đă chết.
Từ đấy, vợ thấy chồng chí t́nh, lại có ḷng tu tỉnh, nên rất mừng. Nhưng nàng
vẫn chưa ra mặt vội, chỉ an ủi hắn hăy ở lại đây, may ra sẽ có ngày hội ngộ.
Một hôm, nhân ngày giỗ cha chồng, bà chủ nhờ thầy đồ chép bài văn tế. Hắn ta
ngạc nhiên và bội phần mừng rỡ khi thấy bài vị của tổ tiên nhà chủ chính là bài
vị tổ tiên ḿnh. Lập tức, hai vợ chồng ôm nhau khóc lóc. Rồi sau khi cúng xong,
họ mời làng xóm và người nhà ngồi lại kể rơ sự t́nh. Ai nấy đều cho là một cuộc
tái ngộ hiếm có.
Về sau, hai vợ chồng dựng vợ gả chồng cho hai con nuôi, giao cửa hiệu lại cho
chúng cai quản. Sau đấy, họ dắt nhau trở về quê hương xưa, chuộc lại vườn tược
nhà cửa cũ. Và sau khi đă sống yên ổn ở quê nhà, vợ mới sai đào hũ vàng bố chồng
cho ḿnh ngày xưa lên . Nàng nói :
- Có vàng chưa chắc đă có hạnh phúc. Cho nên trong những cơn túng thiếu nhất,
tôi vẫn không cần đến nó.
Nói đoạn, đem số vàng ấy cúng cho đền chùa để bố thí cho người nghèọ Từ đấy, hai
vợ chồng sống với nhau đến đầu bạc. Câu tục ngữ : "Làm trai rửa bát quét nhà. Vợ
gọi th́ 'Dạ bẩm bà tôi đây !'" là do chuyện này mà ra.
|
