Home T́m Ca Dao Trang Chủ Toàn Bộ Danh Mục e-Cadao English

Thư Mục

 
Lời Phi Lộ
Lời Giới Thiệu
Cách Sử Dụng
Dẫn Giải
Diêu Dụng
Cảm Nghĩ
 
Ẩm Thực
Chợ Quê
Cội Nguồn
Cổ Tích
Lễ Hội
Lịch Sử
Ngôn Ngữ
Nhân Vật Nữ
Nhạc Cụ Việt Nam
Phong Tục Tập Quán
Quê Ta
Tiền Tệ Việt Nam
Tiểu Luận
Văn Minh Cổ
Vui Ca Dao
 
Trang Nhạc Dân Ca
 
Trang Chủ
 

 
 

 

 
 
 
Bách phát bách trúng
 
Trên thao trường, hay ngoài mặt trận, những tay thiện xạ
thường được ca ngợi là người có tài "bách phát bách trúng" hay  "trăm phát trăm trúng". V́ sao người ta lại ựa thích ca ngợi bắn giỏi theo cách như vậy)
Chuyện kể lại rằng:
Ngày xưa, thời Xuân Thu Chiến Quốc, dưới trướng của Sở
Công Vương có hai người bắn cung lừng danh thiên hạ. Một người tên là Phan Đáng, c̣n người kia là Dường Do Cơ.Có một lần, trong lúc tập luyện, Phan Đáng bạn ba phát tên đều trúng vào hồng tâm, lấy làm đắc ư lắm. Lúc ấy, Dường Do Cơ cũng ở đó, tỏ vẻ không thán phục, bảo rằng: bắn trúng hồng tâm có ǵ là đặc biệt. Cách xa một trăm bước, mũi tên của tôi có thể xuyên qua bất ḱ chiếc lá nào của cây dương liễu". Nói rồi, Dường Do Cơ giương cung: Quả nhiên, mũi tên xuyên qua chiếc lá dương liễu trên cành cây um tùm.
Nhưng Phan Đáng vẫn không chịu, liền chọn lấy ba lá liễu ở
ba chỗ khác nhau, đánh dấu và thách Dường Do Cơ bắn trúng. Dường Do Cơ chỉ nh́n qua, rồi lùi vào vị trí để bắn. Thế rồi, cả ba mũi tên như có mắt, lần lượt xuyên qua ba chiếc lá, trước sự kinh ngạc của mọi người.
Về sau, trong cuốn sử kí của nhà viết sử nổi tiếng Tư Mă Thiêncó đoạn viết: nước Sở có một người tên là Dường Do Cơ,
là một người bắn tên rất ḱ tài, cách xa trăm bước mà "bách phát bách trúng"
Dường Do Cơ chỉ bắn cả thảy có bốn phát tên trong cuộc thi tài
ấy mà sao Tư Mă Thiên lại viết là: hoạch phát bách trúng '? Th́ ra, ,"bách" (nghĩa là một trăm) không được dùng để chỉ số lượng cụ thể và xác định. Một nhà thiện xạ được ca ngợi là bách phát bách trúng' không nhất thiết phải giương cung đến một trăm lần."Bách" ở đây được dùng với nghĩa biểu trưng là "nhiều, rất nhiều", . c̣n kết cấu "bách... bách..:" biểu thị sự đối xứng tuyệt đối như là "bao nhiêu... th́... bấy nhiêu".
Trong tiếng Việt, thành ngữ này có hai dạng đồng nghĩa
được dùng song song: "bách phát bách trúng" và "trăm phát trăm trúng". Ví dụ:
"Tôi nghe thiên hạ đồn ông Lê có tài bắn bách phát bách trúng : nên tôi có ḷng hâm mộ từ lâu (Đỗ Quang Tiến, "Ṿm trời biên giới). "Đồng chí thủ trưởng dặn: - Đồng chí là xạ thủ trăm phát trăm trúng th́ phải sử dụng loại súng tầm xa" (Nhiều tác giả,
 
"Gương chiến đấu thanh niên Miền Nam.
Về sau, "bách phát bách trúng" c̣n để chỉ khả năng của những người. làm việc ǵ cũng đạt kết quả như ư muốn. Cũng vậy hiện nay, "trúng" dâu phải chỉ là trúng đích mà :c̣n có
nghĩa là đạt kết quả. thành công nữa.

Xem: <a href="http://e-cadao.com/giaithich/gtbachphat.htm">Bách Phát Bách Trúng</a>

 

(Trích từ "Kể chuyện Thành ngữ, Tục ngữ" - Hoàng Văn Hoành - Viện Ngôn Ngữ Học)

 

Sưu Tầm Tài Liệu và Web Design

  Hà Phương Hoài

Hỗ Trợ Kỹ Thuật

Hoàng Vân, Julia Nguyễn

Web Database

Nguyễn Hoàng Dũng
Xin vui ḷng liên lạc với  haphuonghoai@gmail.com về tất cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
Copyright © 2003 Trang Ca Dao và Tục Ngữ
Last modified: 10/19/17