|
|
|
Nội dung chi tiết
-
Xuất xứ
-
Đại Chúng,
-
Thể loại
-
Thành Ngữ
-
Câu số
-
9338
-
Anh ngữ
-
-
Chủ đề
-
Ứng Xử,Xử Thế,
-
Đặc tính bổ sung và lời giải câu đố
-
-
Ghi chú
-
Nhóm quan điểm thứ nhất, trong đó có GS Nguyễn Lân, cho rằng: “Cà là do từ cổ có nghĩa là gà”. Cùng quan điểm, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ giải thích: Con gà âm Hán là kê, tiếng Mường là kha, tiếng Nghệ Tĩnh là ga, cổ âm đồng hóa với ca, cà. “Con cà, con kê” là nói đi nói lại cùng một chuyện, dài dòng, luẩn quẩn và trùng lặp, “hết con gà lại quay lại... con gà”.
Trong khi nhóm ý kiến thứ hai lại cho rằng cà và kê ở đây thực chất là 2 loại cây. Lê Gia trong sách “1575 thành ngữ, tục ngữ cần bàn thêm” giải thích: Quả cà và bông kê là 2 thứ “rất nhiều hột”, khi gieo ương thì mọc rất nhiều cây con và thường gọi là “con cà, con kê”, để “chỉ sự sinh sản ra quá nhiều, thường dùng chỉ về sự nhiều việc, nhiều chuyện xảy ra”.
Cũng lại có ý kiến cho rằng thành ngữ này sử dụng từ có gốc tiếng Pháp. Theo đó, caquet (từ tượng thanh đọc là ca kê) chỉ tiếng gà cục tác, nghĩa bóng là ba hoa. “Caqueter (động từ) nghĩa là nói không ngừng, nói dông dài, nói chuyện tầm phơ khiến người nghe phải khó chịu”. Ta đã nhập caquet của Pháp, rồi Việt hóa thành “cà kê”.
Những người thuộc nhóm ý kiến thứ nhất đã bác bỏ cách hiểu thứ hai vì cho rằng trong khoa học, không có con nào tên là con cà.
Ngược lại, những người ở cách hiểu thứ hai đã chỉ ra điểm không ổn của việc tự điều chỉnh lại nghĩa bóng cho hợp với cách giảng nghĩa đen (thành ngữ ám chỉ sự lan man, dài dòng, hết chuyện này sang chuyện khác chứ không phải nói loanh quanh, lòng vòng, nhăng cuội, hết chuyện con gà rồi lại quay lại... con gà).
Theo chúng tôi, “con cà, con kê” (dị bản “cà kê dê ngỗng”) là chuyện lan man, dông dài, không theo chủ đề nào, giống như từ chuyện “cây cà” chuyển sang chuyện “cây kê”; từ “dê” lại sang chuyện “ngỗng”. Trong khi “cà” với “kê”, “dê” với “ngỗng” là những giống loài hoàn toàn khác nhau, chẳng dính dáng gì đến nhau
Thoạt nghe nhiều người nghĩ ngay là con gà, con kê, tức muốn ám chỉ một người nói vòng vo vì con gà với con kê thực ra là một.
Nhưng nghĩa gốc của nó lại hoàn toàn khác. Ngày xưa làm nông nghiệp, người dân sau khi gieo cây cà, cây kê, đến thời điểm nhổ lên để trồng ra luống người ta cũng buộc lại thành từng bó như bó mạ mà các bạn thấy trên hình, được gọi là con cà, con kê. Việc trồng cà, trồng kê rất mất nhiều thời gian và tỉ mẩn vì phải tách từng cây trong bó ra rồi mới trồng.
Câu con cà con kê ý nói rất dài dòng, không biết bao giờ mới dứt như công việc trồng cà, trồng kê.
-
Nội dung
-
Con cà con kê
Quay về danh sách
;
|
