|
| |
- LÀNG NGHỀ TRUYỀN THỐNG
-
- Làng rèn Vân Chàng: Làng nằm trong lưu vực sông Minh, bao bọc bởi rú
Ngọc và rú Tiên thuộc tổng Minh Lang, huyện Thiên Lộc. Ngày nay thuộc xã Đức
Thuận, thị xã Hồng Lĩnh. Từ bao đời làng rèn Vân Chàng không chỉ có tiếng ở địa
phương mà cả trong nước về sản xuất các mặt hàng đồ sắt phục vụ nông nghiệp và
đời sống.
- - Làng rèn Minh Lương: Làng nằm cạnh làng Vân Chàng, nay thuộc xã
Trung Lương, thị xã Hồng Lĩnh. Làng phát đạt nghề rèn nông cụ, hiện nay nghề
dươc tiếp tục phát triển và mở rộng .
- - Làng mộc Thái Yên: Đầu thế kỷ XX, Thái Yên là một thôn thuộc xã
Quang Chiêm.Từ nằm 1976 Thái Yên nằm trong xã Đồng Quang, ngày nay Thái Yên
thuộc xã Đức Bình, huyện Đức Thọ. Thợ mộc Thái Yên giỏi nghề kiến trúc nhà cửa,
đình chùa với kỷ thuật cao về chạm, trổ, tiện, xoi...Đồng thời rất khéo tay làm
đồ gia dụng kiểu mới như: giường, tủ, bàn ghế....Hàng mộc Thái Yên nổi tiếng
trong nước, kể cả Hà Nội, Hải Phòng, Sài Gòn và cũng ăn khách ở Hồng Kông,
Thượng Hải.
- - Làng gốm Cẩm Trang: Từ Tam Soa - Linh Cảm ngược sông Ngàn Sâu qua xã
Ân Phú đến thác Trành là địa phận Cẩm Trang. Ngày nay Cẩm Trang nằm trong xã Đức
Giang, huyện Vũ Quang. Trước đây thợ gốm chủ yếu nung các loại sành nhỏ như:
bình, vò, chậu liển, be, hũ, vại....dùng trong gia đình. Ngày nay Cẩm Trang đã
nung gạch, ngói được quý khách hàng ưa chuộng. Nhưng do thiếu điều kiện như:
giao thông, kỷ thuật mới hiện đại, thị trường....Nên nghề gốm cổ truyền ở Cẩm
Trang nay đã mất mà chỉ có nghề nung gạch các loại .
- - Làng đóng thuyền Trường Xuân: Làng Trường Xuân là một giải đất đẹp,
ven sông La, giáp các làng Thọ Ninh, Thọ Trường, Thịnh Quả ....trước đây. Nay
làng Trường Xuân thuộc xã Trường Sơn, huyện Đức Thọ, và làng có 170 hộ làm nghề
đóng thuyền, xẽ gỗ. Thợ đóng thuyền Trường Xuân đã đóng hàng nghìn thuyền lớn
nhỏ phục vụ đánh cá, vận tải trong hai cuộc kháng chiến, đến nay nghề truyền
thống này vẩn được duy trì tốt .
- - Làng đúc đồng Đức Lâm: Xưa kia làng thuộc tổng Thượng nhi, phủ Thạch
Hà, nay là xã Thạch Lâm, huyện Thạch Hà. Đức Lâm là một làng cổ có nghề đúc đồng
truyền thống từ xa xưa trên dưới 200 năm. Thợ đúc đồng đã từng đúc các loại: từ
nồi, chậu, chảo, bình, mâm đến loa chiêng, kẻng, chuông, đồ trang sức như tiền
đồng, thỏi bạc, trâm vàng. Đến nay nghề đúc đồng ở Đức Lâm đã bị mai một.
- Làng Vĩnh Hoà: Làng xưa kia có tên Vĩnh Bảo, xã Phúc Truyền, huyện
Thiên Lộc. Nay Vỉnh Hoà xã Mỹ Lộc. Làng có các nghề sau :
- - Nghề đúc lưỡi cày: đúc cả lưỡi và diệp .
- - Nghề nấu gang.
- - Nghề dệt võng.
- - Làng Đan - Đan chế: Làng vốn có tên là Đan liên, thuộc tổng Trung,
phủ Thạch Hà sau đổi thành Long Đan và nay là xã Thạch Long, huyện Thạch Hà.
Làng nổi tiếng đan lát các loại đồ dùng gia đình: thúng, mủng, dần, sàng, nong,
nia, gàu tát nước, rổ, rá...
- - Làng nón Tiên Điền: Làng Tiên Điền nay thuộc xã Tiên Điền, huyện
Nghi Xuân. Xưa kia làng có nghề làm tơi nón, đã đi vào thơ Nguyễn Du:
- "Quê nhà nắng sớm mưa mai
- Đã buồn, giở đến (nón) tơi càng buồn".
- Nay nghề này ở Tiên Điền đã bị mai một.
- - Làng dệt vải Trường Lưu: Đời Lê thuộc xã Lai tổng, Lai thạch, huyện
La Sơn, phủ Đức Quang, nay là xã Trường Lưu, huyện Can Lộc. Từ bao đời, nghề thủ
công chính ở Trường Lưu là nghề bông vải, kéo sợi, dệt vải. Sản phẩm phục vụ
trong làng, trong tổng bao gồm các loại vải mộc, vải thô may mặc gia đình, có cả
tơ lụa cho các cô gái. Làng Trường Lưu đã hình thành phường vải và hát ví phường
vải cũng phát triển ở đây. Hiện nay nghề dệt vải ở Trường Lưu đã mai một .
- - Làng Văn Tràng: Làng thuộc xóm Bắc Hải xã Kỳ Hải, huyện Kỳ Anh, ngày
nay làng có nghề đúc lưỡi cày, đúc súng đạn .
- - Làng thợ bạc Nam Trị: Thuộc hầu hết xã Thạch Trị và một phần xã
Thạch Lạc, huyện Thạch Hà. Làng nổi tiếng nghề chạm vàng, bạc (nghề kim hoàn)
làm đồ nữ trang .
- - Làng Phù Lưu Thượng: Nay làng thuộc xã Hồng Lộc, huyện Can Lôc. Làng
có nghề trồng chè ngon có tiếng được đi vào ca dao, tục ngữ :"Lá dày bé bé, gấp
bẻ thì giòn".
- - Làng chiếu Trảo Nha: Làng nằm bao ba phía một ngọn đồi nhỏ gọi là
Ngạn Sơn, nay thuộc thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc. Làng nổi tiếng với nghề dệt
chiếu: "Chiếu chợ Nghèn gần xa có tiếng ".
- - Làng Ba Xã - Ích Hậu: Nay là xã Hậu Lộc, huyện Can Lộc. Làng có nghề
trồng mía, kéo mật, trồng dưa gang.
- - Làng Hữu Bằng: Ngày nay thuộc xã Sơn Bằng, huyện Hương Sơn. Làng có
nghề làm điếu cày bằng tre già và hộp thuốc lào bằng vỏ bưởi.
- - Làng Đan Du: Làng thuộc xã Kỳ Thư, huyện Kỳ Anh. Làng có nghề làm
nón là chính. Cách đây 70 năm nghề nón ở Đan Du đã hình thành và chiếm lĩnh thị
trường trong tỉnh.
- - Làng nón Phù Việt: Làng thuộc xã Thạch Việt, huyện Thạch Hà, làng
nổi tiếng nghề nón trong tỉnh nên đã đi vào thơ ca: "... Nón Ba Giang óng ả
đường làng..."
- Hiện nay vẫn còn nhiều hộ gia đình làm nón nhưng do nhu cầu tiêu dùng của
nhân dân, nguyên liệu khó khăn nên nghề nón ở Phù Việt vẫn có phần hạn chế.
- Làng Phú Phong: Làng thuộc xã Phú Phong, huyện Hương Khê. Nghề trồng
cau là nghề thịnh hành nhất của làng vì đây là nguồn lợi to lớn, làm giàu cho
dân làng. - - Làng Cương Gián: Nay là xã Cương Gián, huyện Nghi Xuân. Làng vốn nổi
tiếng làm nghề nước mắm đã được ghi trong sách ''''Nghi Xuân địa chí". Thời
thiệu trị, các làng duyên hải đều có nghề nước mắm, nhưng thịnh nhất là ở Cương
Gián, tuy vậy đến nay nước mắm Cương Gián vẫn chưa được phục hồi.
- - Làng Nhượng Bạn: Làng thuộc xã Cẩm Nhượng, huyện Cẩm Xuyên. Làng có
nghề làm nước mắm thịnh hành từ xa xưa đến nay, mỗi gia đình ở Cẩm Nhượng đều có
từ 5 đến 7 vại nước mắm muối để trong nhà.
|
