| |
Hai ‘báu vật’ phủ Lạng Thương (Đình Viễn
Sơn)
TPO – Đứng bên Đình Viễn Sơn cổ kính, cây dã hương có mặt trên mảnh đất
phủ Lạng Thương xưa ngàn đời nay. Trên thế giới chỉ có hai cây dã hương
như vậy, nhưng cây ở châu Phi hiện không còn tồn tại.
Đình Viễn Sơn (xã Tiên Lục, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang) là một
trong những đình cổ quý giá, được Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng là Di
tích Kiến trúc - Nghệ thuật ngày 21-1-1989.
Đình Viễn Sơn được xây dựng vào thế kỷ XVIII (1752) trên một dải đất đẹp,
rộng, thoáng ở đầu xóm Giữa (hay còn gọi là thôn Viễn Sơn), quay mặt về
hướng Đông - Bắc nhìn sang đồi xóm Ngoẹn và chùa Tiên Lục.
Bao quanh phía trước đình là một thung lũng nhỏ bốn mùa xanh tốt; phía
trái sau đình là cây dã hương cổ thụ ngàn năm tuổi, phía phải và phía
sau đình là khu dân cư xóm Giữa quần tụ xung quanh.
Đình Viễn Sơn có kiến trúc kiểu chữ Công, bao gồm: Tiền đường nối với
hậu cung bằng một dải ống muống; hai bên có hai dãy với 5 gian tả vu và
hữu vu. Kết cấu các vì kèo theo lối tiền kẻ, hậu bẩy, chồng rường, kê
đấu. Xung quanh đình là hệ thống tường vây kiên cố và cổng tam quan vững
chắc.
Toà tiền đường đình Viễn Sơn gồm 5 gian, hai chái, dải ống muống 5 gian
và hậu cung 3 gian; kết cấu khung mái kiểu tiền kẻ, hậu bẩy, chồng rường,
trụ giá chiêng; kết cấu khung cột hai hàng chân cột gỗ lim lớn; điêu
khắc khung mái ở đình Viễn Sơn rất lộng lẫy và đẹp với kiểu "thiếu nữ
cưỡi rồng ca múa", "Rồng ổ", "Lân mã chồng rường", "Vũ sĩ đội đình"...
và nhiều mảng điêu khắc thông, trúc, cúc, mai ở hậu cung mang tính dân
gian đậm nét thể hiện tài khéo léo của các nghệ nhân dân gian xưa.
Ngoài giá trị về nghệ thuật, đình Viễn Sơn còn lưu giữ được nhiều đồ thờ
thời Lê, thời Nguyễn rất quý giá, đó là: ngai thờ, trang phục Thánh,
bằng sắc, khám thờ, khung tàn, lọng, giá trống, bình hương, bát biểu,
hoành phi, câu đối, đại tự, cờ quạt, đao kiếm...
Đình Viễn Sơn thờ nhị vị thánh Cao Sơn - Quý Minh là hai vị tướng có
công giúp Vua Hùng thứ 18 dẹp loạn cho đất nước được thái bình, nhân dân
được ấm no, hạnh phúc.
Để tưởng nhớ hai vị thánh Cao Sơn - Quý Minh, nhân dân địa phương tổ
chức hội vào các ngày mùng 9 tháng Giêng, 20-3 và 20-8 âm lịch.
Vào các ngày này trong năm (nhất là ngày mùng 9 tháng Giêng âm lịch)
nhân dân mở hội lớn. Phần lễ là rước kiệu lên đền Thông, phần hội diễn
ra nhiều trò chơi truyền thống như: cướp cầu cạn, đu, vật, chọi gà, kéo
chữ... đáng chú ý nhất ở hội đình Viễn Sơn là trò chơi cướp cầu.
Lâm Anh
|
