|
| |
| |
Đảo Phú Quốc
-
Phú Quốc là ḥn đảo lớn nhất của Việt Nam, nằm trong vịnh Thái Lan,
thuộc tỉnh Kiên Giang. Có diện tích 593,05 km², xấp xỉ diện tích đảo
quốc Singapore. Thị trấn Dương Đông, tọa lạc ở phía tây bắc, là thủ
phủ của huyện đảo. Phú Quốc nằm cách thành phố Rạch Giá 120 km và
cách thị xă Hà Tiên 45 km.
-
-
Vị trí địa lư
-
Đảo Phú Quốc nằm trong vịnh Thái Lan, phía tây nam của Việt Nam, Phú
Quốc trải dài từ vĩ độ: 9o53’ đến 10o28’ độ vĩ bắc và kinh độ:
103o49’ đến 104o05’ độ kinh đông.
-
Địa h́nh
-
Vùng biển Phú Quốc có 22 ḥn đảo lớn nhỏ, trong đó đảo Phú Quốc lớn
nhất có diện tích 574 km2 (56.200 ha), dài 50 km, nơi rộng nhất (ở
phía bắc đảo) 25 km. Điểm cao nhất tới 603 m (núi Chúa). Địa h́nh
thiên nhiên thoai thoải chạy từ nam đến bắc với 99 ngọn núi đồi.
Phần các vùng biển quanh đảo nông có độ sâu chưa đến 10 m. Tuy nhiên,
cụm đảo nhỏ của cảng An Thới bị ngăn cách hẳn với phần mũi phía nam
của đảo Phú Quốc bởi một eo biển có độ sâu tới hơn 60 m.
-
-
Các đơn vị hành chính trực thuộc
-
Phú Quốc được chia thành 8 xă, 2 thị trấn là:
-
· Thị trấn An Thới
-
· Thị trấn Dương Đông
-
· Xă Dương Tơ
-
· Xă Cửa Cạn
-
· Xă Gành Dầu
-
· Xă Cửa Dương
-
· Xă Băi Thơm
-
· Xă Ḥn Thơm
-
· Xă Hàm Ninh
-
· Xă Thổ Chu/Thổ Châu
-
· Mă số điện thoại để gọi tới Phú Quốc: 077 (trong
nước) hoặc 8477 (nước ngoài gọi tới)
-
-
Theo ḍng lịch sử
-
Năm 1671, một người Hoa tên Mạc Cửu (Mạc Kính Cửu), quê ở Lôi Châu
tỉnh Quảng Đông, mang cả gia đ́nh, binh sĩ và một số sĩ phu khoảng
400 người lên thuyền rời khỏi Phúc Kiến. Sau nhiều ngày lênh đênh
trên biển cả, phái đoàn Mạc Cửu đổ bộ lên một vùng đất hoang trong
vịnh Thái Lan. Sau khi ḍ hỏi và biết vùng đất này thuộc ảnh hưởng
Chân Lạp, phái đoàn liền t́m đường đến Oudong xin tị nạn, nhưng lúc
đó nội bộ Chân Lạp có loạn. Mạc Cửu gặp Nặc Ông Thu (Ang Sur,
Jayajettha III) và ở lại hợp tác cho đến năm 1681.
-
1680, Mạc Cửu đă lập ấp rải rác từ Vũng Thơm, Trủng Kè, Cần Vọt,
Rạch Giá, Cà Mau. Hà Tiên trở thành thương cảng quan trọng, thôn ấp
định cư nằm sát mé biển, thuận tiện cho ghe thuyền tới lui, hoặc ở
đất cao theo Giang thành, sông Cái Lớn, sông Gành Hào, Ông Đốc để
canh tác.
-
Ông lập ra 7 ṣng bạc dọc bờ biển: Mán Khảm (Peam), Long Kỳ (Ream),
Cần Bột (Kampot), Hương Úc (Kompong Som), Sài Mạt (Cheal Meas), Linh
Quỳnh (Rạch Giá) và Phú Quốc (Koh Tral). Thủ phủ đặt tại Mán Khảm
(cảng của người Mán, tức người Khmer), sau đổi thành Căn Khẩu (Căn
Kháo hay Căn Cáo). Tiếng đồn vang xa, lưu dân gốc Hoa từ khắp nơi
trong vịnh Thái Lan xin vào đây lập nghiệp, dần dần vùng đất này trở
thành một lănh địa phồn vinh với tên gọi mới: Căn Khẩu Quốc. Đảo Koh
Tral cũng đổi tên thành Phú Quốc (vùng đất giàu có).
-
Năm 1708 Mạc Cửu liên lạc được với Chúa Quốc Nguyễn Phúc Chu.
-
Năm 1714, Mạc Cửu xin làm thuộc hạ của chúa Nguyễn và được phong
chức tổng binh cai trị đất Căn Khẩu.
-
Năm 1724, Mạc Cửu dâng luôn toàn bộ đất đai và được phong làm đô đốc
cai trị lănh thổ Căn Khẩu, đổi tên thành Long Hồ dinh.
-
Từ 1729, Long Hồ dinh nổi tiếng là vùng đất trù phú nhất vịnh Thái
Lan.
-
1735 Mạc Cửu mất, con là Mạc Sĩ Lân, sau đổi thành Mạc Thiên Tứ,
được phong làm đô đốc, kế nghiệp cha cai trị Long Hồ dinh. Gia đ́nh
họ Mạc được Ninh vương Nguyễn Phúc Trú nâng lên hàng vương tôn. Long
Hồ dinh đổi tên thành trấn Hà Tiên.
-
Năm 1739, Mạc Thiên Tứ lập thêm bốn huyện: Long Xuyên (Cà Mau), Kiên
Giang (Rạch Giá), Trấn Giang (Cần Thơ) và Trấn Di (bắc Bạc Liêu).
-
Năm 1755, Nặc Nguyên nhờ Mạc Thiên Tứ dâng chúa Nguyễn lănh thổ hai
phủ Tầm Bôn (Cần Thơ) và Lôi Lập (Long Xuyên) để được về Nam Vang
cai trị. Năm 1758, chúa Nguyễn đưa Nặc Tôn (Ang Ton II) lên làm vua
và được tặng thêm lănh thổ Tầm Phong Long (Châu Đốc và Sa Đéc). Nặc
Tôn tặng riêng Mạc Thiên Tứ lănh thổ 5 phủ miền Đông-Nam Chân Lạp:
Hương Úc (Kompong Som), Cần Bột (Kampot), Trực Sâm (Chưng Rừm), Sài
Mạt (Cheal Meas) và Linh Quỳnh (vùng duyên hải từ xă Sré Ambel đến
làng Peam), nói chung là toàn bộ vùng biển ven duyên quanh đảo Phú
Quốc, Mạc Thiên Tứ dâng hết cho Vơ vương Nguyễn Phúc Khoát. Thật ra
đây là những vùng đất hoang, không người Khmer nào sinh sống tại đây
v́ śnh lầy và lụt lội quanh năm. Vơ vương sát nhập tất cả các vùng
đất mới vào trấn Hà Tiên, giao cho Mạc Thiên Tứ cai trị.
-
-
Dân cư
-
Trước năm 1975 dân số trên đảo chỉ hơn 5000 người. Sau năm 1975, dân
số trên đảo tăng lên nhanh chóng do hiện tượng di dân. Đến năm 2003,
theo thống kê của tỉnh Kiên Giang dân cư sinh sống trên đảo đă lên
đến trên 79.800 người, với mật độ trung b́nh là 135 người/km², thấp
hơn mật độ trung b́nh của cả nước 253 người/km².
-
-
Văn hóa, tôn giáo
-
Phú Quốc được xem là nơi phát tích của đạo Cao Đài. Ngày nay trên
đảo có một thánh thất Cao Đài ở thị trấn Dương Đông.
-
Trên đảo có duy nhất một nhà thờ đạo Thiên chúa ở thị trấn An Thới,
đó cũng là nơi trước đây tập trung dân di cư từ miền bắc vào năm
1954.
-
Ở đảo Phú Quốc, vào ngày rằm tháng 7 âm lịch người dân thường đi
chùa tại thị trấn Dương Đông. Vào ngày này sinh hoạt tôn giáo diễn
ra khá nhộn nhịp.
-
-
Đặc sản
-
· Nước mắm Phú Quốc
-
· Chó Phú Quốc
-
· Tiêu Phú Quốc
-
· Cá khô Thiều
-
· Rượu Sim
-
· Nấm Tràm
-
· Rượu Mỏ quạ
-
· Rượu Hải mă
-
-
Danh lam - Thắng cảnh - Du lịch
-
· Vườn quốc gia Phú Quốc
-
· Khu đề xuất bảo tồn biển Phú Quốc
-
o Dinh cậu
-
o Đá h́nh sư tử Dinh Cậu - Văn Hiến
-
· An Thới
-
o Băi Kem
-
o Băi Kem-An Thới
-
o Nhà Lao Cây Dừa
-
o Mũi Ông Đội
-
o Băi Đầm
-
o Băi Sao
-
o Băi Xếp Lớn
-
o Băi Xếp Nhỏ
-
o Núi Cô Chín
-
o Đài Radar
-
o Băi Đất Đỏ
-
· Quần đảo An Thới
-
o Ḥn Thơm
-
o Ḥn Dừa
-
o Ḥn Rỏi
-
o Ḥn Đụn
-
o Ḥn Mây Rút
-
o Ḥn Chân Qui
-
o Ḥn Dăm
-
· Dương Đông
-
o Suối Đá Bàn
-
o Dinh Cậu
-
· Băi Trường
-
· Rạch Tràm
-
· Rạch Vẹm
-
· Bắc Đảo
-
o Băi Thơm
-
o Gành Dầu
-
· Làng chài Hàm Ninh
-
o Băi Ṿng
-
o Suối Tranh
Nguồn: saigontimesusa |
|
