Hà Phương Hoài
Cơ Trời Vận Nước
-
-
- Bạt
-
- Vài Cảm Nghĩ Về Một Chủ
Đề " Thắng hay Thua" "Thành hay Bại" Trong Cơ Trời Vạn Nước Của Hà Phương Hoài
- Nguyễn
Hữu Lễ
-
-
- Bỗng
nhiên chợt nhớ lại hơn tám năm về trước, vào dịp hè 1992, tôi được nhà thơ Hà
Phương Hoài cho thưởng thức thi tập "Tơ Ṿ".
- Từng
gịng thơ tiếp nối như mô tả cuộc nổi trôi lạc loài của người dân Việt hay những
biến đổi tang thương của một dân tộc đang sắp sửa chối bỏ thân phận con
người...
- Tác
giả đưa tôi đi trên gịng sông định mệnh, theo từng điệp khúc của thi ca tôi
băng ḿnh theo vật vờ như một kiếp phiêu bồng: Sau lưng là một quê hương với
cuồng phong băo tố, với mây sầu, gió thảm và trước mặt là màn đêm le lói vài tia
chớp của một tương lai. . .
- Hồi
tưởng lại, dường như tôi đă cảm nhận ngay Hà Phương Hoài đă đứng vững trong
"Gịng thác lũ thi nhân" của người Việt Hải ngoại.
- Thế
rồi, giờ đây tôi lại bắt gặp Hà Phương Hoài qua một tác phẩm có nội dung là
truyện dài dă sử. Tác phẩm h́nh như đă hơn một lần thay họ đổi tên (từ danh xưng
"Thành Bại" đă đổi thành "Thua và Thắng"và rồi "Cơ Trời Vận Nước"). Thực tế cả
ba danh xưng đều cho ta một chút t́nh hoài cổ:
- "Chớ đem thành bại luận anh
hùng"
- hay
- "Đem đại nghĩa để thắng hung
tàn"
- Nói
cho đúng, Hà Phương Hoài đề nghị tôi ghi hộ anh vài cảm nghĩ về quyển sách đầu
tay nầy - Như kiếp tằm trả nợ dâu, xin v́ anh đọc và đọc nhiều
lần
- Nếu
chỉ đọc một lần, như một độc giả b́nh thường không khó khăn, không chọn lựa tác
phẩm th́ thú thật đây là tác phẩm theo thiển ư không nghiên về chủ đề ái t́nh,
cũng không phải là tiểu thuyết kiếm hiệp như sách của Trung Hoa mặc dù tác giả
có đề cập đến vơ thuật Việt Nam, vơ từ vùng B́nh định, Qui nhơn (Chùa Linh Sơn
Tự), cũng không hoàn toàn là truyện dă sử dù tác giả có đề cập đến Đại đế Quang
Trung của nhà Tây Sơn với địa linh: Vùng đất Tây sơn chịu nhiều đắng cay chua
xót qua nhiều thế hệ: Triều Nguyễn với báo thù báo oán, thời Pháp thuộc, thực
dân đàn áp lương dân, thời Việt Minh (Cộng Sản) thẳng tay tiêu diệt mọi tầng lớp
không theo đảng và càng không phải là tiểu thuyết hoặc truyện dài về chính trị
dù trong truyện có ghi về chế độ Việt Nam Cộng Ḥa thời TT Ngô đ́nh Diệm - Ngô
đ́nh Nhu ở phương Nam và chế độ Cộng Sản Hà Nội mà bang hội đại diện ở miền
Trung là Hồng Kỳ Hội (Bang hội lá cờ đỏ) là đảng Cộng Sản trá h́nh. Chỉ một vài
nét chấm phá về chiến tranh và nồng độ gia tăng về cuộc chiến chứ không gây cảm
giác mạnh cho độc giả như "Đại Lộ Kinh Hoàng", "B́nh Long Anh Dũng"
v.v.
- Sau
cùng, nếu độc giả đọc đôi lần hay xem chậm răi từ chương để thưởng thức sự diễn
tiến của cốt chuyện, chắc chắn quư độc giả sẽ đồng ư với tôi: tập truyện có cái ǵ đó rất thu hút, bắt ta
phải phân vân, làm tâm tư ta xao xuyến. . .
- Một
tác phẩm chỉ vỏn vẹn hai phần và gồm mười chương: Phần một gồm bốn chương đầu
vừa giới thiệu nhân vật chính là Nguyễn Tuấn và lai lịch (có chút liên hệ với
hậu duệ của Đại đế Quang Trung). Diễn tiến cuộc đời Tuấn là vào Linh Sơn Tự học
vơ, học thiền và luyện Vô Lực Thần Công. Cơ duyên đưa đẩy, Tuấn vào làm việc cho
quan tuần Phủ Qui Nhơn, bị Cộng Sản theo dơi phải rời Qui Nhơn, để xuống Vĩnh
Long.
- Phần
hai gồm sáu chương cuối cùng. Tuấn đến Vĩnh Long rồi đi Thất Sơn tu học thêm.
Trở về Sàig̣n ít năm sau th́ vào vùng đất Ba Thục của Phương nam. Được sự đề bạt
của Tổng Giám Đốc Cảnh Sát Quốc Gia, Tuấn được cử làm Giám đốc Công tŕnh Tái
thiết Di tích Lịch sử Tây sơn ở Qui Nhơn.
- Và
cuối cùng, Tuấn bước vào lao lư v́ có liên hệ đến gịng họ Tây sơn và bị đày đi
Côn đảo. Cả chương chín là cuộc đời tù tội của Tuấn. Để cuối cùng đất nước thay
ngôi đổi chủ (Chương mười), Miền Nam rơi vào tay Cộng Sản, Tuấn từ Côn đảo trở
về đưa thân nhân, vợ con lên tàu vượt biển t́m miền đất hứa, riêng chàng cùng
bạn và đệ tử quay trở ve,࠴ự chọn cho ḿnh một hướng đi: mang con tim dấu yêu đi
vào trong thế giới của chết chóc, của mất mát, không tưởng và . . . mịt
mù.
- Bằng
vào tóm lược, quả thật tác phẩm rất đơn giản trong một kết cấu vừa đủ để độc giả
tiêu khiển một đôi giờ.
- Nhưng
cũng từ đây, xin mạn phép nêu lên cùng bạn đọc vài nét đặc thù có thể giải thích
là nguyên nhân tạo cho tâm hồn ta nhiều xao động, nhiều tư tưởng bâng khuâng.
- a)
Nét đặc thù thứ nhất là t́nh yêu: Trong tác phẩm có đề cập đến hai mối t́nh: Mối
t́nh thứ nhất giữa Tú Anh (con quan tuần phủ Qui Nhơn) và Tuấn. T́nh yêu đơn
phương của Tú Anh, một cô gái hoàn toàn theo tây học, từng sang Pháp và thành
tài về nước làm luật sư. Chấp nhận cho người ḿnh yêu lập gia đ́nh với người
khác, và vẫn một đời ấp ủ mối t́nh đơn phương đau đớn đó. Một thứ t́nh yêu vừa
lăng mạn tràn đầy bản chất Việt Nam xưa. Mối t́nh thứ hai là Thuyên (vợ của
Tuấn). Biết được tài năng và chí hướng của chồng, Thuyên chấp nhận trong im ĺm
đưa hai con ra đi với gia đ́nh chồng để Tuấn trở về tổ chức chống lại Cộng
Sản.
- Nếu
lấy t́nh cảm để cân phân th́ Thuyên đâu kém ǵ người chinh phụ hay nàng Tô Thị
chờ chồng.
- b)
Nét đặc thù thứ hai là vơ thuật. Một điều không ai chối căi được được là vùng
đất B́nh Định, làng Tây Sơn nổi tiếng về vơ thuật, một nền vơ thuật thuần túy
Việt nam. Nào ai biết đâu, với nền vơ thuật đó, tác giả chứng minh một cách tài
t́nh, nhất là: Nguyên lư của nền văn hóa Việt. Tuấn học Vơ, tập thiền và cuối
cùng luyện "Vô Lực Thần Công". Muốn thành đạt môn công phu nầy phải t́m một nơi
chí dương, (rất nóng), chí âm (rất lạnh) và dùng cơ thể để đón nhận cả hai phần
âm dương đó. Tuấn đă t́m ra một khe núi: vừa có gió núi (cát đá) chuyển vào nóng
như lửa thiêu, vừa có gió biển thổi vào lạnh như băng giá. Tuấn đă tạo cho ḿnh
được thế giới "không" trong cơ thể cho nên ngoại khí tuôn vào cuộn cuộn như thác
đổ. Chàng lấy cái sức mạnh (lực) của đất trời làm sức mạnh cho ḿnh nên sức mạnh
đó là sức vô biên, không bao giờ tan biến.
- Đó là
"Vô Lực Thần Công" là tối thượng của vơ thuật. Nói một cách khác là "Cái đạo của
vơ học". Thử hỏi dùng sức vạn năng của thiên nhiên để chống sức của con người
th́ con người chịu làm sao thấu. Tác giả coi đó là "Đạo An của vơ thuật". Từ đấy
ta suy ra được một điều: sức mạnh của tư tưởng đông và tây giống như chí nhu và
chí cương của vũ trụ khi được giống Lạc Việt tiếp thụ đă biến đi và biến vào cái
"không" của bản chất dân tộc. Do đó văn hóa tổng hợp của dân tộc Việt là sức
mạnh tổng hợp của hai nền văn hóa Đông và Tây. Chí lư thay và cao cả thay khi có
thể dùng vơ thuật để diễn đạt nền văn hóa ngh́n đời của dân tộc Việt. Cao hơn
thế nữa là dùng vơ thuật để diễn đạt triết lư tu thân thâm thúy của con người.
- Nét
đặc thù thứ ba là cuộc chiến và sự trường tồn của dân tộc. Tuy chương mười đánh
dấu giai đoạn cuối cùng của cuộc chiến tranh Nam Bắc. Cộng Sản chiếm toàn bộ
nước Việt. H́nh ảnh từng đoàn những chiếc ghe chở lương dân ra đi vào một vùng
không định hướng, nhưng chắc chắn là vùng trời hứa hẹn ánh sáng của hừng đông.
Sau lưng họ là màn đêm, là kinh hoàng kéo đến cho từng thế hệ con người dân
Việt. Bất kể ai c̣n có chút ḷng nghĩ đến cha ông, nghĩ đến quê hương và dân tộc
làm sao chẳng có lúc mơ ước một ngày có thể gần, có thể thật xa nhưng chắc phải
có
-
- ... "Trong buổi đoàn viên huynh đệ tương
thân"
- "Đứng bên nhau trên mất mát quây
quần"
- "Kẻ bùi ngùi hối
hận"
- "Kẻ bồi hồi kính
cẩn"
- "Đặt ṿng hoa tái ngộ lên mộ cha
ông"
- "Khai sáng kỷ nguyên tă trắng thắng cờ
hồng"
-
(NCT)
-
- Đó không phải chỉ có những
người Việt hải ngoại và có lẽ cả ba miền Nam-Trung-Bắc Việt nam đều có một lời
nguyền như vậy. Cho nên, qua lời tác giả, một nét đặc thù kết cuộc chính là sự
trường tồn của giống ṇi, của quê hương. Tác giả đă cho Tuấn trở về, t́m trong
sự mất mát, trong chết chóc trong cái mịt mù và không tưởng đó một. . . cuộc hồi
sinh của một dân tộc kiêu hùng.
-
- Mạnh Đông
2000
- Nguyễn Hữu
Lễ
-
-
-
Mục
Lục
-
-
Trang
- ____________________________________________________
- Giới Thiệu
(Hà Huyền
Chi)
iv
- Lời
Nói Đầu
vi
- Chương Một
1
- Chương Hai
26
- Chương Ba
65
- Chương Bốn
90
- Chương Năm
136
- Chương Sáu
159
- Chương Bảy
195
- Chương Tám
238
- Chương Chín
256
- Chương Mười
282
- Bạt
(Nguyễn Hữu Lễ)
303
-
-
- Cơ
Trời Vận Nước
- In tại
Nhà In Impress-In
Printing, Inc.,
Chandler,
Arizona
-
Xuất
bản lần thứ nhất 1000 cuốn
- Thời điểm vào năm 1945 -
1946 Qui Nhơn vẫn c̣n gọi là phủ.
- Trước thời Đệ Nhất cộng Ḥa
một vài năm, chức tỉnh trưởng văn c̣n gọi là Quan
Tuần.
-
| |
|
