Chống Nạn Mù Chữ,Chống Ngoại Xâm,Ái Quốc,Lịch Sử,Bình Dân Học Vụ,
Thuyền không bánh lái thuyền quay (2)
Em chưa biết chữ chua cay đủ điều
Hỡi ai còn chuộng còn yêu
Thi đua ta quyết diệt tiêu ma mù
Hôm qua đi đến bên gò
Gặp em nho nhỏ giữ bò hát ca
Việt Nam Dân chủ Cộng hoà
Ai mà mù chữ tên la khắp làng
Hôm qua đi đến bên đàng
Gặp nàng má đỏ bị chàng giăng dây.
Lẳng lặng mà nghe
Cái vè xin thuế
Mùa màng mất tệ
Buôn bán không ra
Kẻ gần người xa
Cũng nghèo cũng khổ
Hai đồng xâu nọ
Bảy ngày công sưu
Cao đã quá đầu
Kêu đà ngắn cổ
Ở đâu ở đó
Cũng rúc mà ra
Kẻ kéo xuống Tòa
Người nằm trên tỉnh
Đông đà quá đông
Trong tự Hà Đông
Ngoài từ Diên Phước
Đại Lộc xin trước
Duy Xuyên, Quế Sơn
Thăng Bình, Hòa Vang…
Huyện mô cũng có
Lạy quan bảo hộ
Dân thiệt cơ hàn
Phải tới kêu van
Nhờ ơn chuẩn giám
Đứa thời lởm chởm
Đùm muối đùm cơm
Đứa chạy lơm xơm
Bọc khoai, mang gộ
Quần thì đóng khố
Áo chí mông tròn
Hình tợ châu ôn
Dạng như Phật đất
Trong Tòa cũng chật
Nằm tới ngoài đàng
Từ phố Hội An
Đến sông Chợ Củi
Kêu nghèo, kêu đói
Xin thuế, xin xâu
Có kẻ cúp đầu
Người thì dài tóc
Đi ngang, đi dọc
Kéo vô, kéo ra
Miệng nói: “Chu choa!”
Lòng thời tở mở
Thằng xâu thuế chợ
Cũng đánh chạy tan
Ông cai đắp đàng
Sợ đều trốn phứt
Ban đầu la cực
Sau lại làm hung
Vì kẻ lung tung
Bắt người sậm sực
Nhộn nhộn nhựt nhựt
Túi búi tăng băng
Kẻ tống dù đen
Người mang trát đỏ
Các quan sức tỏ
Tất cả vọng hô
Từ dân trấn vô
Bất tuân trong dạ
Lạ đà quá lạ
Kinh cũng quá kinh
Trong réo lãnh binh
Ngoài khiêng tri phủ
Có quan tổng cũ
Cũng trấn nước nhầu
Xin thuế xin xâu
Sao hung chi dữ
Từ tỉnh, từ sứ
Chí huyện, chí nha
Thấy những người ta
Nằm thôi chật nức
Sứ đà hiểu sức
Biểu nhau kéo về
Dân cũng chẳng nghe
Cứ việc nằm đó
Lính kêu khố đỏ
Đánh bể mật xanh
Kẻ thì dập mình
Người kêu bể trốc
Mấy anh đầu trọc
Cũng xiểng mang tai
Mấy chú tóc dài
Cũng đơ cán cuốc
Súng dộng rật rật
Roi quất vo vo
Ai cũng tự do
Khôn bề độc lập
Tòa tư ra gấp
Bộ kéo về liền
Tỉnh có quan phiên
Người về hiểu trấp
Hai trăm lính tập
Quan một, quan hai
Súng đạn hẳn hòi
Quan gia minh bạch
Cúp thì trốn sạch
Miệng hết nói vông
Gần sông xuống sông
Gần núi lên núi
Kẻ rúc vô bụi
Người chui vô rừng
Bắt đánh tưng bừng
Bắt đi lịu địu
Vợ chồng bận bịu
Cha mẹ thiết tha
Kẻ giải xuống tòa
Người giam trên phủ
Thuế đà đến vụ
Xâu đã đến kỳ
Chẳng thấy giảm chi
Sao không xin nữa?
(Vè Xin Xâu)
Năm nay kinh tế
Không tiền đóng thuế
Lính bắt, lính còng
Vợ con khóc ròng
Mấy ông thiệt tệ
Tháng này thuế vụ không lo
Cơm ăn không no
Tiền đâu mà đóng
(Vè chống thuế)
Một mẹ sinh đặng ngàn con
Trai có gái có , tài khôn rõ ràng
Mặt trời đã xế vàng vàng
Con xa ngái mẹ lại càng thương thay
Cách nhau đã bốn năm ngày
Con lại gặp mẹ mừng thay là mừng
Dù ai buôn đâu bán đâu
Mười lăm tháng Tám phường trâu sẽ về
Tay cầm chiếc nón Dịch Đồng
Hỏi chàng có biết má hồng em đâu
Nắng mưa chiếc nón đội đầu
Xá nào chàng giữ cho nhau bận lòng
Dù ai buôn đâu bán đâu
Mười lăm tháng Tám phường trâu sẽ về
Tay cầm chiếc nón Dịch Đồng
Hỏi chàng có biết má hồng em đâu
Nắng mưa chiếc nón đội đầu
Xá nào chàng giữ cho nhau bận lòng
Chợ Lường họp lại vui thay
Đàng đông lúa gạo, đàng tây tru bò
Xã đã khéo lo
Lập lều hai dãy
Hàng sồi hàng vải
Thì kéo lên đình
Hàng xén xung quanh
Hàng thịt hàng lòng ở giữa
Ngong vô trửa chợ
Chộ thị với hồng
Dòm ngang xuống sông
Chộ thuyền với lái
Ngong sang bên phải
Chộ những vịt gà
Hàng nhãn, hàng na
Hàng trầu, hàng mấu
Hàng ngô, hàng đậu
Hàng mít, hàng cà
Hàng bánh, hàng quà
Hàng chi có cả
Rồi nào hàng cá
Hàng bưởi, hàng bòng …
(Vè chợ Lường)
Chợ Chùa một tháng sáu phiên
Mời anh đi chợ thăm miền quê ta
Xanh nhất là chị hàng na
Mặn mà hàng muối, ngọt hoa hàng đường
Thơm ngát là chị hàng hương
Tanh tao hàng cá, phô trương hàng vàng
Bộn bề là chị hàng dang
Bán rổ bán rá, bán sàng, bán nia
Nghênh ngang là chị hàng cua
Hàng ếch nhấp nhỏm , người mua cũng nhiều
Hàng khoai đếm suốt tới chiều
Người quen kẻ lạ cũng điều ngợi khen
Mau chân kẻo lỡ chuyến đò
Đi buôn đi bán những lo cùng phiền,
Chợ tỉnh - đông một tháng sáu phiên,
Có cô hàng xén, kết duyên vừa rồi,
Hàng cô những quế cùng hối,
Có mẹt bồ kết, có nối phèn chua,
Bó nhang cô để trong bồ,
Môt xấp vàng bạc, vàng hồ cô để trên.
Cái chợ Lưu Hoàng một tháng chín phiên
Đôi cô hàng xén xe duyên bán hàng
Cô có phèn chua, cánh kiến, vỏ vàng
Dây thau, dây thiếc, dây đàn, lưỡi câu
Cô có gương soi, có lược chải đầu
Hòn son, thoi mực, giấy tàu bày ra
Cô có hoàng cầm, thanh đại chu sa
Cam thảo khổ luyện cùng là hoàng liên
Cô có diêm sinh, có quả móng chó,
Có hột mã tiền Trần bì,
Chỉ xác xếp bên cạnh bồ
Kìa như cái rễ sài hồ
Dây gai, nắm bấc độ cơ mấy đồng
Chờ cho sang tiết mùa đông
Phèn đen,bầu bí trông mong đợi người
Cô có tổ tôm, tam cúc, đố mười
Cô buôn cô bán cho người tài hoa
Cô có lá dung, bồ kếp, đậu già
Hương đen, hương xạ, hương sà cho đủ vị hương
Cô có phẩm lam, phẩm tím, phẩm hường
Thạch xanh cô bán cho phường bát âm
Táo tàu với củ nhân sâm
Đắt hàng thì bán rẻ hàng ngậm chơi
Quả bồ hòn đắng lắm cô hàng xén ơi
Ông già bà lão chuộng nơi có cối giã trầu
Cô đã chắc về đâu cho hẳn hơn đâu
Cầu Trời phù hộ,cô sống lâu cô bán hàng
Cô có chỉ xanh, chỉ tím, chỉ vàng
Chỉ thâm, chỉ trắng bày hàng cơ ngơi
Hộp sáp đồng, con dao nhíp,ống vôi
Cô buôn cô bán cho người sĩ nho
Hồ tiêu với quả đò ho
Quế chi cô bán để cho nhiều tiền
Mẹt hàng túm tỏi còn nguyên
Xe điếu,guốc điếu cô phiền bày ra...
Chợ Đồng vui vẻ ai ơi
Sáu phiên một tháng đủ người gần xa
Trước cửa đình trông ra đường cái
Dưới dòng sông một dải trong veo
Thuyền buôn tay lái tay chèo
Bộ hành kẻ gánh người đeo dập dìu
Chợ Vị Hoàng một tháng sáu phiên
Gặp cô hàng xén kết nhân duyên cho rồi
Gánh hàng cô những quế hồi
Có mẹt bồ kết có nồi phèn chua
Hương thơm xếp để trong bồ
Trần bì cam thảo sài hồ hoàng liên
Hàng cô đáng giá bao tiền
Để ta chung vốn góp tiền buôn chung
Buôn chung ta lại bán chung
Được bao nhiêu lãi ta cùng chia nhau
Ngày một, ngày bảy chợ Lương,
Hai, sáu Ninh Cường, năm, chín Đông Biên.
Cồn Chàm mươi, bốn là phiên,
Ba, tám chợ Đền, thêm chợ xã Trung.
Hôm Đình buổi sáng họp đông,
Nửa ngày Phe Sáu, bên sông chợ Cầu.
Giáp Phương Để sớm chợ Dâu,
Lẻ chợ Cồn Cốc, chẵn âu Đông Cường.
Nhắn ai là khách thông thương,
Quần Anh lắm chợ ta buôn nhiều hàng.
Chợ Vị Hoàng tháng sáu phiên
Gặp cô hàng xén kết duyên bán hàng
Hàng cô cánh kiến vỏ vang
Giây thau giây thép giây đàn lưỡi câu
Gương soi với lược chải đầu
Hòn son bánh mực gương Tàu bày ra
Đèn nhang sắp để trong nhà
Giấy tiền vàng bạc đem ra bày hàng
Anh về hái đậu trẩy cà
Để em đi chợ kẻo mà lỡ phiên
Chợ lỡ phiên tốn công thiệt của
Miệng tiếng người cười rỡ sao nên
Lấy chồng phải gánh giang sơn
Chợ phiên còn lỡ, giang sơn còn gì ?
Chợ nào chợ chẳng có quà
Người nào chẳng biết một và bốn câu
Ở đây đất đỏ như nâu
Sao đó không hát vài câu huê tình
Hỏi cô, cô cứ làm thinh
Để ta hát mãi một mình sao đang.
Giả ơn quân tử ngàn vàng
Buông ra cho khách hồng nhan được nhờ.
Chợ Hàng Dầu một tháng sáu phiên
Gặp cô hàng xén kết duyên vừa rồi
Cái gánh hàng đây những quế cùng hồi
Có mẹt bồ kết, có nồi phèn chua
Bó hương thơm xếp để bên bồ
Trần bì, cam thảo, sài hồ, bàng liên
Hàng em đáng giá bao nhiêu tiền?
Để ta xếp vốn ta liền buôn chung
Buôn chung, ta lại bán chung
Được bao nhiêu lãi, ta cùng chia nhau.
Chợ Sài Gòn bán chó
Chợ Thầy Phó bán heo
Thương em anh bơi xuồng xuống, lúc đứng chèo
Cả ngày đường xa vắng, nhưng em chê phận anh nghèo phải khổ tấm thân
Chợ Sài Gòn chà gạo lức,
Chợ Bến Lức chà gạo vàng,
Chợ Sóc Trăng chà gạo lộn trấu càng.
Anh thương em là thương lời ăn tiếng nói dịu dàng,
Chớ không phải thấy em bịt răng vàng mà thương.
Chợ Keo một tháng mười hai phiên
Gặp cô hàng xóm kết duyên vừa rồi
Gánh hàng em những quế cùng hồi
Có mẹt bồ kết lại nồi phèn chua
Bó nhang thơm xếp ở cạnh bồ
Táo tầu, ý nhĩ, sài hồ, hoắc hương
Ống diêm đánh lửa cho chàng
Lược thưa, ống thuốc em mang cạnh lòng
Phẩm lam, phẩm lục, phẩm hồng
Bao kim, gói cúc, chín đồng lưỡi câu.
Mẹ anh lội bụi lội bờ
Sao anh áo lụa quần tơ ngày ngày
Mẹ anh bụng đói thân gầy
Sao anh vui thú mâm đầy cỗ cao
Mẹ anh như tép lao xao
Sao anh lấp lánh như sao trên trời
Mẹ anh quần quật một đời
Sao anh ngoảnh mặt anh cười cợt hoa
Cha sinh mẹ dưỡng (2)
Đức cù lao, lấy lượng nào đong
Thờ cha kính mẹ hết lòng
Ấy là chữ hiếu dạy trong luân thường
Chữ đễ nghĩa là chữ nhường
Nhường anh nhường chị lại nhường người trên
Ghi lòng tạc dạ chớ quên
Con em phải giữ lấy nền con em
