Bướm bay giữa biển bướm rơi (3)
Thấy em còn nhỏ nhiều nơi anh buồn
Anh buồn vì chẳng xứng đôi
Không xứng đôi thì thôi bớ bạn
Lên xuống chi hoài, mà rộn tiếng oan.
Bởi qua nghèo qua chịu chữ ngu si,
Phải chi qua có của hiếm gì người thương.
Bởi vì duyên nợ của nàng,
Đôi ta gá nghĩa bạn vàng cho yên.
Em có chồng như ngựa có yên,
Anh có vợ như chim quyên có bầy.
Bởi vì chai rượu Bạch Liên
Mai dong điềm chỉ tới miền nhà em
Cũng vì chai rượu gói nem
Mà cha mẹ đã gả em đi rồi
Còn gì than thở anh ơi
Chỉ thêm đau ruột, em có chồng rồi, biết sao!
Bởi vì con heo nên phải đèo khúc chuối,
Bởi vì con muỗi nên phải thả màn loan,
Bởi vì chàng nên thiếp phải chịu đòn oan
Phụ mẫu nhà đay nghiến, thế gian chê cười.
Bởi vì con heo thiếp phải đèo cây chuối
Bởi vì con muỗi thiếp phải thả màn loan
Bởi vì chàng thiếp phải chịu đòn oan
Cha mẹ mắng nhiếc thế gian chê cười.
- Anh đi qua ngang trước ngõ
Thấy cha mẹ đánh em lăn em lóc em trằn em trọc
Roi dài nọc em ra
Quất một cái trót hỏi em đà theo ai
Lời thủy chung em chẳng dám khai
Bốn con ngồi bốn góc (chân) giường
Mẹ ơi, mẹ hỡi, mẹ thương con nào?
Mẹ thương con út (bé) mẹ thay
Thương thì thương vậy, không tầy trưởng nam.
Trưởng nam nào được gì đâu!
Một trăm cái giỗ đổ đầu trưởng nam.
Bốn mùa xuân, hạ, thu, đông (5)
Ôm duyên thủ tiết ngồi trông cảnh chàng
Ngựa Ô đem thắng kiệu vàng
Đàng cái quan không chạy chạy càn vô gai
Bạc tình chi rứa hỡi ai
Không nhớ khi cắt tóc giao hòa buổi tiền duyên
Buổi tiền duyên em cũng muốn cho gần
Nay cho xa cách chín mười phân ơi trời!
Bông ba lợt lòng ta không lợt
Sóng bão xô thuyền chớ ta bạn đừng xô
Ân tình thảm biết chừng mô
Bạn có chê mình khó về kiếm nơi mô sang giàu
Dù có lâm cơn dĩa muối rau sàn
Nước sông gạo chợ thì ta cũng giữ đàng lại qua.
Bồng bổng bồng bông
Trai ơn vua chầu chực sân rồng,
Gái ơn chồng ngồi võng ru con
Ơn vua xem nặng bằng non,
Ơn chồng đội đức tổ tông dõi truyền
Làm trai lấy được vợ hiền,
Như cầm đồng tiền vớ được của ngon,
Phận gái lấy được chồng khôn,
Xem bằng cá vượt vũ môn hóa rồng.
Trèo lên cây bưởi hái hoa
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân.
Nụ tầm xuân nở ra cánh biếc,
Em đã có chồng, anh tiếc em thay
Thoạt vào anh nắm cổ tay,
Sao trước em trắng mà rày em đen?
Hay là lấy phải chồng hèn,
Cơm sống canh mặn nó đen mắt người.
- Ba đồng một mớ trầu cay
Sao anh không hỏi từ ngày còn không?
Bây giờ em đã có chồng,
Như chim vào lồng như cá cắn câu.
Cá cắn câu biết đâu mà gỡ,
Chim vào lồng biết thuở nào ra?
Trèo lên cây bưởi hái hoa (2)
Bước xuống vườn cà, hái nụ tầm xuân
Nụ tầm xuân nở ra cánh biếc
Em đã có chồng, anh tiếc lắm thay
Ba đồng một mớ trầu cay
Sao anh không hỏi từ ngày còn không
Bây giờ em đã có chồng
Như chim vào lồng, như cá cắn câu
Cá cắn câu biết đâu mà gỡ
Chim vào lồng biết thuở nào ra
Trèo lên cây chót vót cây khô,
Ngó về đồng ruộng thấy bốn cô chưa chồng,
Cô hai cấy lúa vừa xong,
Cô ba chưa chồng bản ngản bơ ngơ,
Cô tư tuổi hãy còn thơ,
Cô năm còn dại còn khờ,
Tôi đây ở vậy mà chờ bốn cô,
Vái trời cho có lúa bồ,
Tôi qua cưới hết bốn cô đem về,
Cô hai lo tảo bán tần,
Cô ba xách nước dưỡng thân mẹ già,
Cô tư xách chổi chăn gà chăn heo,
Cô năm gá nghĩa tình chung với mình,
Năm thê bảy thiếp chúng mình đông vui.
Trèo lên cây gạo cao cao (3)
Lệ cheo làng Nhót độ bao nhiêu tiền?
Cheo thời có bảy quan hai
Lệ làng khảo rể trăm hai mươi vồ.
Thôi thôi tôi giã ơn cô
Tiền cheo cũng nặng, trăm vồ cũng đau.
Trèo lên cây gạo cao cao (4)
Bước xuống hội Gióng vui sao vui vầy
Giáo gươm cờ xí trùng trùng
Hằng năm mở hội tưng bừng vui thay
Nhớ xưa Thánh Gióng tích rày
Uy phong rạng rỡ đến nay còn truyền.
Trèo lên cây gạo con con
Muốn lấy vợ giòn phải nặng tiền cheo
Nặng là bao nhiêu?
Ba mươi quan quý.
Mẹ anh có ý mới lấy được nàng
Mai mẹ anh sang, Mẹ nàng thách cưới
Bạc thì trăm rưỡi, Tiền chín mươi chum
Lụa thì chín tấm cho dày
Trâu bò chín chục đuổi ngay vào làng.
Anh sắm được anh mới hỏi nàng
Nếu không sắm đủ chớ vào làng làm chi!
Trèo lên cây khế ngã ngang
Anh chưa có vợ cậy nàng vá may
Áo anh rách nách rách tay
Cậy người xe chỉ vá may cho cùng
Vá rồi anh hỏi đền công
Mai sau có chồng anh lại giúp cho
Giúp cho một thúng xôi vò
Một con lợn béo một vò rượu tăm
Giúp cho bức chiếu người nằm
Bức mền người đắp đôi tằm người đeo
Giúp cho người quan tám tiền cheo
Quan năm tiền cưới lại đèo bông tai
Giúp cho người ba bốn séc khoai
Một ang muối nhỏ một hai ang mè
Giúp cho người ba bốn cân chè
Một cân đường cát một ghè tiêu khô
Giúp cho ngườt một chuỗi cá rô
Một hũ nước mắm một bồ than săn
Giúp cho người một gói lá vằng
Một đứa nấu nước một thằng giữ con
Mai sau đặng chữ vuông tròn
Anh vô gá ngãi đầu non ở đời.
Trèo lên cây khế nửa ngày
Ai làm chua xót lòng này khế ơi!
Khế chết khế lại mọc chồi
Để sung mọc nhĩ để hồi đeo hoa (*)
Đôi bên bác mẹ cùng già
Lấy anh hay chữ để mà cậy trông
Mùa hè cho chí mùa đông
Mùa nào áo ấy cho chồng đi thi
Hết gạo thiếp lại gánh đi
Hỏi thăm trường học vậy thì nơi nao
Hỏi thăm đến ngõ thì vào
Tay cắp thúng gạo miệng chào thưa anh
Trong thì mặc áo đào xanh
Ngoài thì bươm bướm bay quanh dập dìu
Trèo lên cây khế nửa ngày (2)
Ai làm chua xót lòng này khế ơi!
Mặt trăng sánh với mặt trời
Sao hôm sánh với sao mai chằng chằng.
Mình ơi có nhớ ta chăng?
Ta như sao vượt chờ trăng giữa trời.