Sao hôm đã lặn, sao mai đã mọc anh tề,
Thôi thôi bớt hò nhân nghĩa, cho em về kẻo khuya.
- Trăng lên đến đó, bạn tề,
Ta chưa nói chi được, bạn về bỏ ta.
- Ra về nhớ nghĩa em không
Hay thuận buồm, xuôi gió, biệt mông xa chừng .
Đi mô cho thiếp theo cùng,
Đói no thiếp chịu, lạnh lùng thiếp cam.
- Em lên non anh cũng lên theo,
Mà em xuống thuyền, anh cũng xin đeo theo mạn thuyền.
Câu cá, cá chẳng ăn mồi,
Đừng câu mà mệt, đừng ngồiĐừng câu mà mệt, đừng ngồi mà trưa!
- Đợi lâu cá chẳng ăn mồi,
Anh móc vào con tôm bạc, cá lần hồi cũng mắc câu!
Câu lương duyên thề nguyền giao ước,
Nghĩa sắt cầm giữ vẹn, trước cũng như sau.
Anh chớ tham sang mà bỏ bạn cựu,
Chớ tham giàu mà bỏ em!
- Dãy dọc tòa ngang, giàu sang có số,
Kim Long, Nam Phổ, nước đổ về Sình.
Đôi đứa mình chút nghĩa ba sinh,
Có làm răng đi nữa, cũng không đành bỏ nhau.
Bấy lâu anh mắc đi mô,
Thả sen không thấy tới hồ thăm sen
- Bấy lâu anh bận việc nhà,
Tai nghe phảng phất em đà có đôi.
Tưởng thả sen thì bông tươi lá tốt,
Ai hay nửa chừng lá rụng, bông khô.
Không còn sinh ba, nở nhụy, nỏ đảo tới hồ làm chi!
Bên chợ Đông Ba tiếng gà eo éc
Bên chùa Thọ Lục, tiếng trống sang canh.
Giữa sông Hương gợn sóng khuynh thành,
Đêm khuya một chiếc thuyền mành ngửa nghiêng.
Bên trong cửa Ngọ Môn, kèn kêu, trống vỗ,
Bên ngoài của Ngọ Môn, súng nổ đêm ngày.
Duyên chàng nợ thiếp chớ đổi, đừng thay,
May thì làm nên danh vọng,
Rủi có ăn mày cũng theo nhau.
- Thiếp với chàng vương mang mấy câu tình tự,
Trên thì núi Ngự, dưới có sông Hướng.
Trăm năm thiếp quyết hai chữ cương thường,
Sợ là sợ chàng ham vui cảnh khác,
Bỏ duyên nàng khổ thân.
Thiếp với chàng xưa kia tưởng đi chung một kiệt (*)
Ai hay ông trời phân biệt mỗi đứa một đàng.
Chậu ngả đường chậu, cây da vàng theo cây!
- Tưởng theo nhau đến bách niên giai lão,
Không hay mô duyên nợ chừng này đà phân áo rẻ ban.
Duyên em hư đành phận, cũng vọng cầu cho anh nên.
Cho em hỏi anh:
Chữ chi là chữ chôn xuống đất?
Chữ chi là chữ cất lên cao?
Chữ chi nặng không ai na nổi?
Chữ chi mà gió thổi không bay?
Trai nam nhi, anh đà đối đặng, miếng trầu cay cho chàng
- Này hỡi em ơi,
Chữ tử là chữ chôn xuống đất,
Hai chữ nhân nghĩa anh cất lên cao,
Hai chữ nhờ thường phương tha không nổi,
Chữ tình chữ hiếu gió thời không bay.
Trai nam nhi, anh đà đối đặng, miếng trầu cay đâu nào?
Kiếm năm ba quan mà chuộc anh về,
Kẻo anh đi giết trâu, bứt cỏ dầm dề khổ thân.
- Năm ni anh còn nhỏ thì bứt cỏ, giết trâu,
Sang năm khôn lớn, anh lại bưng trầu cưới em.
Xấu như tui đây, thiệt ra phận xấu,
Áo không có mà bận, Nón không có mà đội,
Mũi chảy thò lò, Còn có đôi ba mụ vợ,
Tốt như o mà không có chồng
- Rặc bàu, cá phải lội sông,
Xấu như anh mà có đôi ba mụ vợ,
Họa là trời cũng chịu thua!
Quê Hương, Địa Danh, Tình Yêu Trai Gái, Tán Tỉnh, Lỡ Duyên,
Cầu Tràng Tiền sáu vài mười hai nhịp
Anh qua không kịp, tội lắm, em ơi
Nghĩa tào khang ai mà vội dứt
Đêm nằm ấm ức, lụy nhỏ tuôn rơi
Bấy lâu ni chịu tiếng mang lời
Dẫu có xa nhau đi nữa…
Dẫu có xa nhau đi nữa…
Cũng bởi ông trời mà xa
Hết hạ thu sang, mùa màng rộn rã,
Tôi mở lời chào tất cả bà con,
Muốn thân nhau mượn câu hò tiếng hát, tâm sự đổi trao,
Xin mời thanh-niên nam nữ, ta mạnh dạn bước vào hò chơi.
Đối Đáp,Tang Chế,Cha Mẹ,Tinh Yêu Trai Gái,Tán Tỉnh,
Anh nghiêng tai cho em hỏi nhỏ, không dám hỏi to,
Hỏi anh tang chế cho ai?
Bịt cho thân phụ thì xé hai em bịt cùng.
- Thôi thì tang chế chịu chung,
Mũ rơm anh đội, áo thùng em mang.
Con chi trên rừng chỉ ăn không uống?
Con chi dưới ruộng có uống không ăn?
Trai nam nhơn giải đặng,
Dầu khó khăn em cũng chịu cùng.
- Con mọt trên rừng chỉ ăn không uống,
Con đỉa dưới ruộng có uống không ăn.
Trai nam nhơn giải đặng, chịu khó xin mời về!
Con chim đại bàng bay ngang hòn núi bạc,
Con cá ngư ông móng nước ngoài khơi.
Gặp nhau đây phân giải đôi lời.
Kẻo mai kia con cá về sông vịnh;
Con chim đổi dời non xanh
Anh thương em, không dám tới nhà,
Đi quanh hàng xóm, hỏi: ‘Có gà bán không'?
- Anh thương em thì bước tới nhà,
Đừng đi quanh hàng xóm hỏi dò la bạn cười.
Anh tới đây ở mãi không về,
Răng cho hai bên cha mẹ đến, anh mới về quê anh.
- Thôi thôi chàng nhớm gót ra về,
Kẻo thế gian đồn đại thiếp say mê với chàng.
Tui có cây mít cụt đọt, rễ mọc tứ phương,
Cho o đem về, sống làm nhà mà ở,
Chết gọt bát lư hương mà thờ?
- Anh có cây mít cụt đọt, rễ mọc tứ phương,
Em ra lấy chồng để phụng sự gia nương,
Thầy mạ bên anh còn sống thì làm nhà cho thầy mạ ở,
Đã chết thì gọt lư hương mà thờ?
Núi Ngự Bình trước tròn sau méo (6)
Sông An Cựu nắng đục mưa trong,
Đưa tay trao bức thư phong,
Hỏi thăm bên bạn đã bằng lòng ai chưa?
- Núi Ngự Bình trước tròn sau méo,
Sông An Cựu nắng đục mưa trong,
Em đây vốn thiệt chưa chồng,
Núi cao sông rộng, biết gởi lòng cùng ai.
Hỏi cua, cua nói có,
Hỏi vò vọ, vò vọ nói không,
Để anh vô thề thẳng dạ, kẻo lòng em nghi.
- Em còn nghi ngại ra răng,
Mực tàu không thẳng cho bằng dạ anh.
Em nấu cơm quên đơm vào rá,
Em kho cá quên bỏ đồ màu
Ra lấy chồng sợ nỗi làm dâu,
Em đây vụng đường nội trợ, e mai sau anh buồn.
- Canh cá không ngon, miệng giòn là đặng,
Dù ai nói muối mặn, mình cứ bảo muối cay,
Quyết lòng gá nghĩa sum vầy,
Thân phụ già có chê chua chê chát,
Đã có anh đây đỡ lời
Anh về kiếm vợ kẻo già,
Kiếm con kẻo muộn, em đà có nơi.
- Không ăn đã thấy rổ,
Không ngồi cổ, đã nếm đến của ngon.
Dẫu mà em có chồng con,
Nhớ khi gót mỏng da mòn có anh
Sống thời làm bạn với anh,
Em thác về rú rậm, chịu cảnh rừng xanh một mình!
Không đáo tới mộ nàng, chớ đáo tới mộ nàng,
Thì hai hàng lụy nhỏ,
Tay anh ngắt cỏ, miệng thổi lửa thắp hương.
Thế mô anh cũng lo cho tròn nhiệm vụ,
Không đến nỗi bỏ nường mà thở than.
Gái xuân đi chớ Hạ,
Mua một con cá thu về chợ hãy còn đông.
Ai nói với anh rằng em chưa có chồng,
Khiến anh chi sá băng đồng tới đây?
- Trai phương nam dọn hàng thuốc bắc,
Gái đông tây cảm động niềm tây.
Tai anh nghe em hãy còn ba đào thủ tiết,
Nên đáo tới đây kiếm tìm.
Gáo vàng đem múc giếng tay,
Anh khôn ngoan cho lắm cũng tớ thầy người ta!
- Em đập chó không ngó đàng sau,
Thân phụ già em khi trước,
Cũng ở cửa nhà giàu đó thôi!
Gặp anh đây, hỏi thiệt đôi lời,
Ai đào sông cho cá lội,
Ai bẻ nang chống trời cho chim bay?
- Bà Nữ Oa đội đá vá trời,
Thân phụ già sinh em phận gái,
Hỏi nhiều lời cổ kim.
Gặp nhau đây, không chào thì ra câu tình tệ,
Mà chào rồi sự thể bất minh,
Ở xa xôi không đặng rõ sự tình,
Em có đôi rồi, không biết, em một mình cũng nỏ hay?
- Gió thổi pho pho, đưa đò lên Huế,
Trăng non đoài vội xế về Vinh (l).
Em đây vốn thiệt một mình,
Có ai vô dựng nợ, gá nghĩa chung tình cho vui
Đất Thừa Thiên trai tài gái lịch
Non xanh, nước biếc, điện ngọc, đền rồng
Tháp bảy tầng, Thánh Miếu, chùa Ông
Chuông khua Diệu Ðế, trống rung Tam Hòa
Cầu Trường Tiền mười hai nhịp bắc qua
Tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ, đợi khách âu ca thái bình
Này hỡi anh ơi, cho em hỏi anh:
Trăm trăm loại dầu, có dầu chi là dầu không thắp?
Trăm trăm thứ bắp, có bắp chi là bắp không rang?
Trăm ngàn thứ than, có than chi là than không quạt?
Trăm ngàn thứ bạc, có bạc chi là loại bạc không đổi, không tiêu?
Trai nam nhi, bên chàng đối đặng, dải lụa điều em trao.
- Này hỡi em ơi,
Trăm trăm loại dầu,
Có nắng dãi mưa dầu là loại dầu không thắp.
Trăm trăm thứ bắp, có lắp bắp mồm,
Lắp bắp miệng là loại bắp không rang.
Trăm ngàn thứ than, có than thở,
Thở than là than không quạt.
Trăm ngàn thứ bạc, có bạc tình,
Bạc nghĩa là bạc không đổi, không tiêu.
Trai nam nhi, anh đà đối đặng, dải lụa điều có đâu?
Con sao hôm đã lặn, con sao mai đã mọc bên tê tề,
Anh ơi, anh có điều chi phân đi nói lại,
Cho em về kẻo khuya.
- Mình về răng được mà về,
Câu thơ chưa gửi, lời thề chưa trao.
Nước dưới sông nhiều dòng cá lội,
Thiếp với chàng bao nỗi éo le.
Mấy lâu ni cách trở bạn bè,
Khăn lau nước mắt, tay đè lá gan!
- Nàng (Thiếp) với ta (chàng) vô can vô cớ,
Ai buộc sợi tình thương nhớ khôn khuây;
Ôm đờn chẳng đặng vung dây,
Em đừng nhắc lại, dạ đây thêm buồn.
Tai anh nghe thầy mẹ bán gả em đi,
Cũng bằng đưa dao vô cắt ruột anh, em ơi?
- Ví dầu thầy mẹ nhận lễ một trăm mâm,
Em cũng xin trả lại để kết nghĩa tri âm cùng chàng.
Tai nghe gà lạ gáy hay
Gáy lên năm ba tiếng để gà đây gáy cùng.
- Gà tui đang nhốt trong lồng,
Muốn gáy lên năm ba tiếng,
Sợ con gà bên nớ sang thốt cái mồng gà bên ni
Tiếng đồn anh chăn vịt, nuôi gà,
Em hỏi anh, con vịt lội giữa giang hà ăn chi.
- Tội em phận gái nên mới ra ri,
Chốn giang hà vịt lội, thiếu gì tép rong.
Tiếng đồn anh hay chữ, cho em hỏi thử đôi lời
Răng anh ăn cơm bằng đũa, bắt cá đồng bằng tay?
- Em ơi, em đố chi câu quá ngặt nghèo,
Em về đếm thử con mèo mấy sợi lông!
Tiếng đồn anh hay chữ, em hỏi thử vài lời:
Dưới dương gian có họ, côi (trên) ông trời họ chi?
- Em nghiêng tai xuống đất, kêu cho đất ơi,
Rồi tới đây anh nói họ ông trời cho em nghe.
Tiếng đồn anh học sách kinh thi,
Con trâu đực đi theo con trâu cái,
Hắn cười chi rứa anh?
- Con trâu cái cầu lực, con trâu đực cầu tài,
Hắn cũng muốn đường tử tôn miêu duệ sinh nhai,
Bởi vì hắn trèo lên trật cẳng trước,
Nên hắn hổ ngai, đứng cười!
Chim bay về núi túi rồi,
Anh không đi ngủ, còn ngồi chi đây?
Đêm nay ra đứng giữa trời,
Em cầm tờ giấy bạch, nghe lời anh phân.
- Muốn phân, ngồi lại mà phân,
Ai xa cho biết, ai gần cho hay!
Chim bay về núi, túi rồi,
Anh không đi ngủ, còn ngồi chi đây?
Đêm nay ra đứng giữa trời,
Em cầm tờ giấy bạch, nghe lời anh phân.
- Muốn phân, ngồi lại mà phân,
Ai xa cho biết, ai gần cho hay!
Vạt áo em trước ngắn, sau dài,
Hay là em đã mang thai trong người?
- Áo năm khuy em cài khít rịt,
Yếm bốn dải, em nịt chặt như đóng đinh.
Hỏi làm răng anh lách người vô lọt,
Mà biết trong mình em có thai!
Bác lui về đan tấm mành mành,
Che râu bác lại, em mới đành phận thương!
- Đan tấm mành mành, khó đổi khó thay,
Một khi căn duyên hòa hợp,
Bác chống cao tay cũng hỏng cằm!
Đứng bên ni sông, thấy thuyền năm ván,
Đứng bên tê quán, thấy quán năm căn.
Quán năm căn còn chờ người, không mở,
Thuyền thục nữ để chở người thương.
Một thương, hai thương, ba thương, bốn nhớ,
Ai làm cho dang dở duyên mình.
Trách ông tơ hồng, bà nguyệt lão không phân minh rõ ràng!
- Dãy dọc tòa ngang, giàu sang có số,
Kim Long, Bạch Hổ nước đổ về Sình,
Đôi đứa mình chút nợ ba sinh,
Dẫu có xa nhau đi nữa, cũng nhớ chút tình viếng thăm.
Kể từ ngày anh khăn gói ra đi,
Quán mô đông không dám ghé,
Sợ lỗi lời thề cùng em.
- Nước dưới sông, ai đem chén đo lường,
Hai đứa mình thương nhau cho trọn,
Đừng có tư lương bạn cười.
Tấm thân em như con cá gáy dưới sông,
Nhảy lên tam cấp, hoá con rồng cho anh coi!
- Anh đây vốn học trò Tôn Ngộ Không,
Tay cầm cái vợt, giá vũ đằng vân,
Em có hoá thành một trăm con cá gáy,
Đã thoát thân con nào!
