Nhất cao là núi Đan Nê
Nhất đông chợ Bản, nhất vui chợ Chùa
Vải chợ Chùa năm quan một tấm
Em mua về dãi phẩm cho tươi
Một năm được mấy tháng vui
Tháng sáu là một, tháng mười là hai
Thân ta dầm mưa nắng mà áo ta tả tơi,
Rét buốt mồ hôi mà thân ta cùng cực,
Ta nhớ mãi trong lòng, anh em ơi!
Công ta sớm tối trưa chiều,
Bởi vì đâu anh em hỡi,
Bởi địa chủ sớm chiều hại ta.
Vua Thuấn cày trên non Lịch,
Miệng thả ví dò, tay quất nhành ổi,
Ống địch dài khen ai khéo thổi,
Giọng trầm trầm nhiều nỗi khúc mắc.
Miếu thần linh có cây mộc trắc,
Hai đứa thề chết ngắc một đứa
Nước ngả ba chảy ra Giồng Dứa
Nghe giọng em hò anh ứa giọt lụy.
Ra đi anh có dặn dò (2)
Ruộng sâu cấy trước, ruộng gò cấy sau
Lúa mùa thì cấy cho sâu,
Lúa chiêm thì gảy cành dâu mới vừa.
Răng bừa tám cái còn thưa,
Lưỡi cầy tám tấc mới vừa luống to.
Muốn cho lúa nẩy bông to,
Cầy sâu bừa kỹ, phân tro cho nhiều.
Tháng chạp là tháng trồng khoai
Tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà
Tháng ba thì đậu đã già
Ta đi ta hái về nhà phơi khô
Tháng tư đi tậu trâu bò
Để ta sắm sửa làm mùa tháng năm
Sớm ngày đem lúa ra ngâm
Bao giờ mọc mầm ta sẽ vớt ra
Gánh đi ta ném ruộng ta
Đến khi nên mạ thì ta nhổ về
Sắp tiền mượn kẻ cấy thuê
Cấy xong rồi mới trở về nghỉ ngơi
Cỏ lúa đã dọn sạch rồi
Nước ruộng vơi mười còn độ một hai
Ruộng thấp đóng một gầu dai
Ruộng cao thì phải đóng hai gầu sòng
Chờ cho lúa có đòng đòng
Bấy giờ ta sẽ trả công cho người
Bao giờ cho đến tháng mười
Ta đem liềm hái ra ngoài ruộng ta
Gặt hái ta đem về nhà
Phơi khô quạt sạch ấy là xong công
Tháng năm gặt hái đã xong
Nhờ trời một mẫu năm nong thóc đầy
Năm nong đầy, em xay em giã
Trấu ủ phân cám bã nuôi heọ
Sang năm lúa tốt tiền nhiều
Em đem đóng thuế, đóng sưu cho chồng.
Đói no có thiếp có chàng
Còn hơn chung đỉnh giàu sang một mình.
Tháng Giêng là tháng ăn chơi (2)
Tháng hai trồng đậu, trồng khoai, trồng cà,
Tháng ba thì đậu đã già,
Ta đi, ta hái về nhà phơi khô,
Tháng tư đi tậu trâu bò,
Để cho ta lại làm mùa tháng năm
Sớm ngày đem lúa ra ngâm,
Bao giờ mọc mầm ta sẽ vớt ra
Gánh đi ta ném ruộng ta
Đến khi lên mạ, thì ta nhổ về
Lấy tiền mượn kẻ cấy thuê
Cấy xong rồi mới trở về nghỉ ngơi
Cỏ lúa dọn đã sạch rồi
Nước ruộng vơi mười, còn độ một hai
Ruộng thấp đóng một gàu giai
Ruộng cao thì phải đóng hai gàu sòng,
Chờ cho lúa có đòng đòng
Bấy giờ ta sẽ trả công cho người
Bao giờ cho đến tháng mười
Ta đem liềm hái ra ngoài ruộng ta,
Gặt hái ta đem về nhà
Phơi khô, quạt sạch ấy là xong công
Buồn rầu buồn rỉ buồn rê
Bán bò tậu ruộng mua dê về cày
Đồn rằng dê đực khoẻ thay
Bắt ách lên cày nó lại phá ngang
Tình thình tích thịch tình tang
Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng
Bên thì lấy giấy mà bưng
Bên thời bôi mỡ kiến mừng kiến sang
Ơn trời mưa nắng phải thì (thời)
Nơi thì bừa cạn nơi thì (thời) cày sâu
Công ơn (Ra công) chẳng quản bao lâu
Ngày nay nước bạc, ngày sau cơm vàng
Ai ơi chớ bỏ ruộng hoang
Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu
Bao giờ cho đến tháng hai,
Bao giờ cho đến tháng năm,
Thổi nồi cơm nếp vừa nằm vừa ăn.
Bao giờ cho đến tháng mười,
Thổi nồi cơm nếp vừa cười vừa ăn.
Bao giờ đồng rộng thảnh thơi,
Nằm trâu thổi sáo vui đời Thuần Nghiêu.
Bảy thưa bảy dày, cùng là ngạt kéo,
Chị em khéo léo, Dễ mượn dễ vay,
Thân tôi ngày rày, Dầm sương dãi nắng,
Chị em có mắng, Tôi cũng ngồi đây
Nó là tuồng dày,
…………………Nó cũng a dua,
Ăn thì tôi vùa, Thua thì tôi chạy.
Bánh nhiều quá cũng kêu bánh ít,
Chuối non nhớt cũng gọi chuối già.
Trượng phu đối được mới là đáng khen.
- Canh chua lét sao kêu canh ngọt,
Cây cao nghệu cũng gọi cau lùn,
Đối chơi với bạn anh hùng há thua?
Ai đâu mà chẳng biết ta
Ta ở Xóm Láng, vốn nhà trồng rau
Rau thơm, rau húng, rau mùi
Thì là, cải cúc, đủ loài hành hoa
Mồng tơi, mướp đắng, ớt cà
Bí đao đậu ván vốn nhà trồng nên
Giúp em đôi quan tám dẻ cho bền
Mượn người lịch sự gánh lên chợ trời
Gánh đi lòng những bồi hồi
Mong cho đến chợ còn ngồi nghỉ ngơi!
Tháng giêng lúa mới chia vè
Tháng tư lúa đã đỏ hoe đầy đồng.
Chị em đi sắp gánh gồng
Đòn càn tay hái ta cùng ra đi
Khó nghèo cấy mướn gặt thuê
Lấy công đổi của chớ hề luy ai
Tháng hai cho chí tháng mười
Năm mười hai tháng em ngồi em suy
Vụ chiêm em cấy lúa đi
Vụ mùa lúa ré, sớm thì ba giăng.
Thú quê rau cá đã từng
Gạo thơm cơm trắng chi bằng tám xoan.
Việc nhà em liệu lo toan
Khuyên chàng học tập cho ngoan kẻo mà.
Tháng sáu em cấy anh bừa
Tháng mười em gặt anh đưa cơm chiều
