Hương Hoa Đất Nước - Trọng Toàn (Trang 11)

 

Ngồi buồn xe chỉ uốn cần,

Chỉ xe chưa đặng, cá lần ra khơi.

 

Ngồi trong cứa sổ chạm rồng,

Chiếu hoa nệm gấm không chồng cũng hư.

 

Ngỡ rằng em chửa có chồng,

Để anh mua cốm mua hồng sang sêu.

Ai ngờ em đã có chồng,

Để cốm anh mốc để hồng long tai.

Ngỡ là long một long hai,

Ai ngờ long cả trăm hai quả hồng.

 

Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên,

Giang tân ngư hỏa đối sầu miền;

Đêm khuya nghe tiếng ai hỏi nhỏ bên thuyền,

Hỏi thăm quân tứ vượt miền đi đâu?

 

Ngựa ô anh thắng kiệu vàng,

Anh tra khớp bạc đưa nàng về dinh.

 

Người ta có vợ có chồng,

Em như con sáo trong lồng kêu mai.

 

Người ta đi đôi về đôi,

Thân em đi lẻ về loi một mình.

 

Người ta lên núi thì vui,

Sao tôi lên núi những chui cùng trèo.

Gập ghềnh núi đá cheo leo,

Biết đâu quân tử mà gieo mình vào.

 

Người ta năm bảy chị em,

Tôi đây khác thể chiếc nem lột trần.

 

Nhà anh chín đụn mười trâu,

Lại thêm ao cá bắc cầu lừa chân.

Cầu này là cầu ái ân,

Một trăm con gái rửa chân cầu này.

Có rửa thì rửa chân tay,

Chớ rửa chân mày chết cá ao anh.

 

Nhà anh lợp những mo nang,

Nói láo với nàng nhà ngói năm căn.

 

1015.

Nhác trông em, cái áo vá vai,

Thầy mẹ em vá hay tài vá nên,

Cái mụn vá em trông cũng có quyền (?)

 

Nhãn lồng trong bọc ngoài bao,

Chim còn ăn đặng huống đào ở rơi.

 

Nhập sơn cầm hổ dị,

Khai khẩu cốc nhơn nan,

Đến đây anh mở miệng ngỡ ngàng,

Là người lạ mặt lạ làng khó phân.

 

Nhơn tham tài tắc tử,

Cũng như điều tham thực tắc vong;

Ban sơ ai dễ rõ lòng,

Lừa kia dầu nóng vàng ròng chẳng nao.

 

Những người má đỏ hồng hồng,

Răng đen rưng rức thì chồng chẳng yêu.

 

Những người mặt đỏ như niêu,

Hàm răng trắng nõn, chồng yêu cỡn cờ.

 

Những người thắt đáy lưng ong,

Vừa khéo chiều chồng, vừa khéo nuôi con.

 

Nhứt diệp phù bình qui đại hải,

Nhơn sanh   hà xứ bất tương .phùng,

Bốn phương chi thiếu anh hùng,

Liễu mai em chọn bá tùng sánh duyên.

 

Nói ra tuy lụy nhỏ ướt dầm,

Hai đứa mình khác thể ngọc trầm biển đông.

 

Nỗi về nỗi ở chưa xong,

Bối rối trong lòng như đánh cờ vây.

 

Nội gia ngựa kỷ nhứt vị công khanh,

Cha tôi đành, mẹ tôi không đành,

Giả như gáo nước nọ tưới lửa thành không tan.

 

1025.

Nước có khi trong khi đục,

Người có kẻ tục người thanh,

Hễ con cá khôn lựa vịnh,

Con chim phải lựa nhành.

Mặc ai nay dỗ mai dành,

Bền lòng quân tử lánh lành chẳng xiêu.

 

Nước được sông lửng dửng,

Mây đưa gió dật dờ,

Tơ duyên đã buộc sờ sờ,

Qua đây bậu đó còn chờ đâu xa?

 

Nước mắm ngon chấm con cá liệt

Em có chồng rồi nói thiệt anh hay.

 

Nước ròng bỏ bãi xa cừ,

Gặp em hỏi thử sao từ ngồi nhân.

Ngồi nhân mỏng đánh to như cánh chuồn chuồn.

Khi vui nó đậu, khi buồn nó bay.

 Nước sông còn đỏ như vang,

Nhiều nơi lịch sự hơn nàng, nàng ơi.

 

 Nước sông cuốn cuộn chảy xuôi,

Có con cá diệc đỏ đuôi theo mồi.

 

1030. Nước trong cá lội thấy vi,

Anh cậu không được cũng vì sóng xao.

Nước trong thấy đá, cá lội thấy hình,

Có đôi công lịch, một mình cũng xong.

 

- ô hô chậu rã, cúc ngã, sen tàn,

Tiếc công anh lận đận với nàng bấy lâu.

 

ô thước kỳ hình nhi thiên lý,

Ai ai có trí bằng trí Không Minh,

Gươm linh tỏ rạng mặc tình,

Chừng nào gá nghĩa cựu tình sẽ thương.

 

Ở xa không biết nên lầm,

Bây giờ rõ được vàng cầm cũng buông.

 

Ở xa xuôi chịu chữ vô tình,

Tới lui không đặng nên mình có đôi.

 

Ơn cha rộng thinh thinh như biển,

Nghĩa mẹ dài dặc đặc bằng sông,

Thấy em phận gái chưa chồng,

Dầm sương phản mại nên lòng anh thương.

 

Phác ngọc tối trân (?) quân nghi vi thạch,

Cao dương tuy mỹ chúng khẩu nan điều,

Thế gian chuyện ít họ muốn xít ra nhiều,

Oan em anh cũng rõ, lỡ chiều anh phải theo.

 

Phải chi anh chưa vợ,

Hãy còn nợ còn duyên,

Em cũng cậy yên như thuyền cậy lái.

Ai ngờ phận trái như lái nghịch chèo.

Thôi anh phải giữ lấy lèo,

Đừng ham thả lỏng hiểm nghèo có khi.

 

Phải em gặp ông Tơ, hỏi sơ cho biết,

Gặp bà Nguyệt gạn thiệt cho rành,

Vì đâu hoa nọ lìa nhành,

Nợ duyên sao sớm dứt cho đành dạ em?

 

1040.

Phàn Lê Huê say mê Thái Tử,

Oán thù dữ còn đổi ra hiền,

Huống chi phận gái thuyền quyên,

Chẳng qua căn số định, giận phiền uổng công.

 

Phát gai gốc muốn thông đàng cả,

Vén ngút mây thấy quả trời cao,

Hiểm nguy là chốn Động đào,

Phải duyên chàng Ngư phủ còn vào được thay.

 

Phú tắc cộng tác, bần tắc cộng ưu,

Hoạn nạn tương cứu, sanh   tử bất ly,

Bây giờ anh đặng chữ vu qui,

Ham nơi quan quái sá gì thân tôi.

 

Phụ đấy, đây chẳng có lo,

Cầu gãy còn đò, giếng cạn còn sông.

 

Phụ mẫu em không có con trai,

Kiếm nơi rể thảo một mai phượng thờ.

 

Không con trai thời có cháu trai,

Phận anh là rể đứng ngoài ngó vô.

 

1045. phụng hoàng cắn bức thơ loan,

Miệng kêu quân tử dậy xem thơ này.

 

Phụng hoàng đầu đỏ mỏ vàng,

Ra đi phụ mẫu dặn gặp nàng kết đôi.

 

Phụng hoàng không dại không khờ,

Núi sơn long không đậu, đậu chi cồn cỏ may.

Miệng đuổi chim tay cầm cần vụt,

Mảng mùa rồi, xí hụt anh ơi.

 

Qua đây như sợi chỉ dài,

Dò sông sông cạn, đò hoài cũng thông.

 

Qua đình ghé nón trông đình,

Đình bao nhiêu ngói thương mình bấy nhiêu.

 

1050.

Qua phân đã cạn lời,

Bậu còn hơi hờn trách,

Để qua nói sách còn có ghi rằng:

Nam trọng tài năng, nữ hằng trinh khiết.

Bậu đứt qua rồi sau tiếc thương qua.

 

Qua truông anh đạp lấy gai,

Anh ngồi anh lẻ trách ai không chờ.

 

Quả đào tiên ruột mất vỏ còn,

Buông lời hỏi bạn đường mòn ai đi?

Quế càng già càng tốt,

Mía càng đốt càng ngon,

Anh thương em đặng nghĩa vuông tròn,

Mấy sông cũng lội, mấy hòn cũng leo.

 

Ra đi em một ngó chừng,

Ngó sông sông rộng, ngó rừng rừng cao.

 

Ra di là sự đánh liều, .

Gió mai cũng chịu, mưa chiều cũng .cam.

 

Ra về, nguyệt lặn sao thưa,

Dứt tình tại bậu, qua chưa tiếng gì.

 

Ra về, thấy kiêng thêm thương,

Nhành mai ủ dột, vách tường nhện giăng.

 

Răng em lổ đổ hột cườm,

Giả như trái lựu chín hườm trên cây.

 

Rồi đây ta kiện ông Tơ,

Nơi thương không vấn, vấn vơ nơi nào.

 

Rồng chầu ngoài Huế, ngựa tế Đồng Nai,

Nước sông trong sao lại chảy hoài?

Thương người xa xứ lạc loài đến đây.

 

Ruột nàng ai cắt mà đau,

Hoa nàng ai bẻ đầu dầu không tươi.

 

Rửa chơn cho sạch,

Bước lên con ngựa bạch, nó chạy song (?) kiều.

Thấy em lao khổ, chín chiều ruột đau.

 

Rừng hoang sóc nhảy tưng bừng,

Hoa chưa nở nhụy, bướm đừng lao xao.

 

Rượu hồng đào trút nhào vô nhạo,

Kiếm nơi nào nhơn đạo hơn anh.

 

Rượu ngon cái cặn cũng ngon,

Thương em chẳng luận chồng con mấy đời.

 

Chương XXXII

Tình Xuân

(Từ Chữ S đến chữ Y)

 

Sá chi một nải chuối xanh,

Năm bảy người đành cho mủ dính tay.

 

Sài Gòn mũi đỏ, Gia Định súp lê,

Giã hiền thê ở lại lấy chồng,

Thoàn anh ra cứa như rồng lên mây.

 

Sáng trăng sáng cả đêm rằm,

Nửa đêm về sáng, trăng nằm ngọn cây.

 

Sáng trăng trải chiếu hai hàng,

Bên anh đọc sách, bên nàng quay tơ.

Quay tơ phái giữ mối tơ,

Dầu năm bảy mối cũng chờ mối anh:

 

1070.

Song song đôi cửa then gài,

Dầu mưa có tạt, tạt ngoài mái hiên:

 

Số  em là số ở hầu,

Ăn cau vòng nguyệt, ăn trầu kiếng dơi.

 

Sông bên gây, anh lập cảnh chùa Tân Thiện,

Sông bên kia, anh lập cái huyện Hà Đông,

Cái huyện Hà đông để cho. ông Bao Công xử kiện.

Cái chùa Tân Thiện nhiều kẻ tu hành;

Bạn mình ơi, chim kêu dưới suối trên nhành.

Qua không bỏ bậu bậu đành bỏ qua!

 

Sông sâu không lội thì đưa,

Đò này không suối ai đưa một mình.

Sông sâu cá lội mất tăm,

(Sông dài cá lội biệt tăm)

Chín tháng cũng đợi mười năm cũng chờ.

 

Sông sâu sào vắn khó đò,

Muốn qua thăm bậu sợ đò không đưa.

 

Sông sâu ngựa lội ngập kiều,

Dầu anh có phụ cũng nhiều nơi thương.

Sợ đó không ưng,

Đó ưng đây anh mừng biết mấy,

Hễ anh thấy thương rồi cha mẹ cũng thương.

 

Tai nghe lịnh cắm hoa tai,

Khi đeo hoa lý hoa lài cũng xinh.

 

Tại thiên nguyện tác tị đực điều,

Tại địa nguyện tác trên lý chi;

E là e đó dạ đa nghi,

Đây em quyết giữ trọn nghĩ sắt son.

 

Tấm áo nâu sòng xếp nếp em để trong nhà,

Ba vuông khăn tím phất phơ đội đầu,

Tấm yếm đào sao em khéo giữ màu,

Răng đen rưng rức, mái tóc đầu em hỡi còn xanh.

 

Tấn thối nan cực khổ trăm bề ,

Ở đây khó ở ra về khó ra.

 

Tay bưng đĩa muối chấm gừng,

Gừng cay muối mặn xin dừng bỏ nhau.

Tay bưng quả nếp vô chùa, (lên)

Thắp hương lạy Phật xin bùa em đeo.

 

Tay cầm cây viết liếc xem,

Thấy ai đi đó tưởng tình nương vội mừng.

 

Tay đứt tay bao nỡ,

Ruột cắt ruột sao đành,

Mấy khi mà gặp con bạn lành,

Trách trời vội sáng mới tan tành dôi ta.

 

Tham vàng bỏ ngãi chàng ơi,

Vàng ăn thì hết, ngãi tôi hãy còn.

 

Thân em tỉ như cánh buồm treo trước gió,

Rày đây mai đó, thiệt khó định quá chừng.

Biết đâu nhân dạo anh mừng đó anh.

 

Thân em như củ ấu gai,

Ruột trong thì trắng vỏ ngoài thì đen.

Ai ơi nếm thử mà xem,

Nếm ra mới biết rằng em ngọt bùi.

 

Thân em như miếng cau khô,

Kẻ thanh tham mỏng, người thô tham dày.

 

Thân em như thể trái chanh,

Lắt lẻo trên nhành nhiều kẻ ước mơ.

 

Thân em như thước lụa điều,

Đã đông nơi chuộng, lại nhiều nơi thương.

Thẩn thơ dưới gốc mai già,

Hỏi thăm ông Nguyệt có nhà hay không?

 

Thấy em chiếu tướng một mình,

Muốn vô chiếu tướng sợ đường sĩ ngăn.

Thấy em đẹp nói đẹp cười,

Đẹp người đẹp nết lại tươi răng vàng.

 

Chân em đi dép quai ngang,

Mặt vuông chữ điền liều vành cá chơi (?)

Ta thương mình lắm mình ôi,

Cá chết về mồi khốn nạn đôi ta.

 

Thấy em hay chữ hỏi thử một đôi lời,

Tây đăng giây thép giữa trời làm chi?

Tây đăng giây thép giữa trời,

Chờ anh có việc anh trao lời em hay.

 

Thấy em nhỏ thó lại có duyên ngầm,

Anh phải lòng thầm hơn mấy năm nay.

 

Thấy em nhỏ thó lại có hường nhan,

Chân mày lân con mắt lộ,

Nội xứ này không ai ngộ bằng em.

 

Thấy em như thấy mặt trời,

Thấy thời thấy vậy trao lời khó trao.

 

Thấy trăng em luống hổ với đèn,

Ai cho sang cả khó hèn khác nhau.

 

1100.

Theo anh cho ấm tấm thân,

Khỏi qua non nọ khỏi lần núi kia.

Thiếp dám hỏi chàng vậy chớ cao đàng sức khỏe,

Đường đệ mấy nhành lan huệ mấy bông?

 

Duyên phải duyên kim cải,

Nghĩa phải nghĩa giao hòa,

Rồi đây con bạn có về nhà,

Anh kính thăm cô bác ông bà bình an.

 

Thiếp dám hỏi thăm chàng,

Cao đàng còn sức khỏe,

Đường đệ mấy nhành, lan huệ mấy bông?

 

Qua phân lại cho em tường,

Cao đường già yếu,

Anh chị có đôi bạn rồi, qua thiếu chữ trung (?)

 

Nghe anh phân lại hãn,

Em cũng mảng ước lần,

Phải chi trời khiến em ở gần,

Sớm trưa hái tảo bẻ tần em kính dưng.

 

Thiếp từ thiên biên nguyệt,

Quân như lãnh thượng vân,

Tuy gần mà chẳng phải gần,

Cũng như biển Sở non Tần cách xa.

 

Thò tay mà ngắt cọng ngờ,

Thương em đứt ruột giả đò 'ngó lơ.

 

Thôi thôi buông áo em ra,

Để em đi bán kẻo hoa em tàn.

Hoa tàn vì bởi mẹ cha,

Khi búp không bán, để tàn ai mua?

 

Thuở hồi anh nhỏ thầy anh có bảo rằng:

Cứ chuyên tập nghiệp hằng,

Phải siêng năng dọc sách,

Câu võ vô thiết tỏa năng lưu khách,

Sắc bất ba đào đi nịch nhân.

Xét xa rồi lại xét gần,

Thấy em ai khiến mười phần nên thương.

 

Thuyền đời nào bến có đời,

Khăng khăng một lời quân tứ nhút ngôn.

 

Thuyền về đến bến anh ơi,

Sao anh không bắc cầu noi lên bờ.

 

Thúng lủng trôn không bưng khó bợ,

Anh tới chấn này bợ ngợ có em.

(Trung)

 

Thức lâu mới biết đêm dài, (2)

Ở lâu mới biết con người đong đưa.

 

Thương em biết chở mấy tàu,

Răng em lổ đổ từ dăm bào em ơi!

 

Thương em bỏ nón về dù,

Về cha mẹ hỏi qua cầu gió bay.

 

Thương em chẳng đám tới nhà,

Đi qua đi lại hỏi gà bán mua.

 

Thương em tam tứ núi anh cũng trèo,

Thất bát giang anh cũng lội,

Cửu thập đèo anh cũng qua.

 

Thương em thuở áo mới may,

Bây giờ áo rách thay tay vá quàng.

 

Thương em vô giá quá chừng,

Trèo non quên mệt ngậm gừng quên cay.

 

Thương nhau cởi áo cho nhau, (2)

Về nhà mẹ hỏi qua cầu gió bay.

Con ơi con nói trớ trêu,

Áo mặc trong mình đến nỗi gió bay?

Gió bay cầu thấp cầu cao,

Gió bay cầu nào con chỉ mẹ coi.

 

Tập 1

Trang 1  Trang 2  Trang 3  Trang 4  Trang 5 Trang 6  Trang 7  Trang 8  Trang 9  Trang 10 Trang 11  Trang 12 

Tập 2

Trang 13  Trang 14  Trang 15  Trang 16  Trang 17 Trang 18  Trang 19  Trang 20