Hương Hoa Đất Nước - Trọng Toàn (Trang 8)

 

 

Tham giàu em lấy thằng bé tỉ tì ti,

Làng trên xã dưới thiếu gì trai tơ,

Em đem thân cho thằng bé nó giày vò,

Mùa đông tháng giá nó nằm con trong lòng.

Cũng đã mang là gái có chồng,

Chín đêm trực tiết nằm không cả mười.

Nói ra sợ chị em cười,

Má hồng bỏ quá một đời xuân xanh.

Em cũng liều mình vì thằng bé trẻ ranh,

Đêm nằm sờ mó quẩn quanh cho đỡ buồn.

Buồn mình em lại bế thằng bé nó lên,

Nó còn bé mọn, đã nên cơm cháo gì?

Nó ngủ nó ngáy khì khì,

Một giấc đến sáng còn gì là xuân?

Chị em ơi hoa nở mấy lần?

 

Em ơi chớ thấy anh bé mà sầu,

Con ong kia nó bao lớn,

Nó chích nụ trái bầu, trái bầu eo.

 

Chồng lớn vợ bé thì xinh,

Chồng bé vợ lớn ra hình chị em.

 

Thân em làm lẽ chưa hề,

Có như chánh thất mà lê giữa giương.

Tối lại chị gái mất buồng,

Cho em manh chiếu nằm suông chuồng bò.

Mong chồng, chồng chẳng xuống cho, '

Đến cơn chồng xuống gà o gáy dồn,

Cha mẹ con gà kia sao mày vội gáy dồn,

Mày làm cho ta mất vía kinh hồn về nỗi chồng con!

 

Thôi thôi vụt đuốc đi thầm,

Còn duyên chi nữa buôn trầm bán hương.

 

685.

Thơm không ngon cũng tiếng thơm vườn,

Dầu gá duyên không đặng cũng để đường xuống lên

 

Thuốc Bông viên ngon lắm anh ơi!

Giấy quyến[1] rộng khổ anh bỏ tôi sao đành?

 

Tiếc thay con gái mười ba,

Liều thân mà lấy ông già sao đang?

 

Tóc dài thì tốn tiền dầu,

Nào ai bán tóc để đầu trơ trơ.

Tóc dài thì tốn tiền chanh,

Nào ai bán tóc nuôi anh bao giờ.

 

Tóc quăn chải lược đồi mồi,

Chải đứng chải ngồi, quăn vẫn hoàn quăn.

 

Tóc vắn còn có khi dài,

Mấy đời mặt rỗ mà mài cho ra.

Tôi đà biết vợ anh rồi,

Quăn quăn tóc trán là người hay ghen.

 

Tôi là con gái đồng trinh,

Tôi đi bán ruộng qua dinh ông Nghè.

Ông Nghè sai tính ra ve,

Bẩm lạy ông Nghè tôi đã có con.

Có con thì mặc có con,

Thắt lưng cho giòn theo võng cho mau.

 

Tôi ở cùng mẹ cùng cha,

Mẹ cha nâng giấc như hoa trên cành.

Bây giờ tôi ở cùng anh,

Anh tham nhan sắc anh đành phụ tôi.

Đất xấu nấu chẳng nên nồi,

Anh đi lấy vợ thì tôi lấy chồng.

Anh thì lấy vợ cách sông,

Để tôi lấy chồng giữa ngõ anh ra.

 

Tốt số lấy được chồng chung,

Lương vua khỏi đóng, áo chồng khỏi may.

Thà rằng làm lẽ thứ mười, .

Còn hơn chánh thất những người đần ngu.

 

Trách người quân tứ bạc tình,

Chơi hoa mà nỡ bẻ cành bán rao.

Trăm năm trăm tuổi trăm chồng,

Đẹp duyên thì lấy tơ hồng nào xe?

 

Trăm năm trăm tuổi trăm chồng,

Hễ ai có bạc thì bồng lên trên.

Trăm năm trăm tuổi trăm chồng,

Mà duyên chưa lợt, má hồng chưa phai.

161

 

Tre tàu quấn ống tơ bông,

Cưới em không được xuống biển đông trẫm mình.

 

700.

Trên trời có vảy tê tê,

Một ông bảy vợ không chê vợ nào.

Một vợ tát nước bờ ao,

Phải trận mưa rào đứng núp bụi tre.

Một vợ thì đi buôn bè,

Cơn sóng cơn gió nó đè xuống sông.

Một vợ thì đi buôn bông,

Chẳng may cơn táp nó vồng lên trên.

Một vợ thì đi buôn vôi,

Khi vôi phải nước nó sôi ầm ầm.

Một vợ thì đi buôn mâm,

Không may mâm thủy (?) lại nằm ăn tôi (?)

Một vợ thì đi buôn nồi,

Không may nồi méo một nồi hai vung.

Một vợ thì đi buôn hồng,

Không may hồng bẹp một đồng ba dôi.

Than rằng dết hỡi trời ơi,

Trời cho bảy vợ như tôi làm gì?

Tri nhân tri điện bất tri tâm,

Ở xa không biết nên lầm lấy nhau.

 

Trời năng mưa năng chuyển,

Đất ngoài biển năng lở năng bồi.

Đôi ta yêu lỡ nhau rồi,

Chàng than thiếp thở, phụ mẫu ngồi sao yên.

 

Vai mang bức tượng thờ chồng,

Thấy trai nhan sắc, nước mắt hồng tuôn rơi.

Ví dầu tình bậu muốn thôi,

Bậu gieo tiếng dữ cho rồi bậu ra.

Bậu ra bậu lấy ông câu,

Bậu câu cá bống chặt đầu kho tiêu.

Kho tiêu kho ớt kho hành,

Kho ba lượng thịt để dành em ăn.

 

Ví dầu tình chẳng yêu đang,

Xin đưa thiếp xuống đò ngang thiếp về.

Vị chi một bát cháo lòng,

Làm cho thiên hạ bỏ chồng theo trai.

 

Vô duyên mới lấy chồng khòm,

Mai sau nó chết cái hòm khum khum.

Vợ anh xấu máu hay ghen,

Anh đừng lấp lửng chơi đèn hai tim.

Vợ ba con anh còn để bỏ,

Huống chi nàng ngọn cỏ phất phơ.

 

Chương XXX

Tình Xuân

 

(Từ chữ A đến chữ Kì

Ai đi đường ấy hỡi ai,

Hay là trúc đã nhớ mai đi tìm?

 

Ai làm cái nón có thao,

Để cho anh thấy cô nào cũng xinh.

 

Ai ơi trẻ mãi ru mà?

Càng so sánh lắm càng già mất duyên.

Còn duyên như tượng tô vàng,

Hết ê uyên như ổ  ong tàn ngày mưa.

Còn duyên đóng cửa kén chồng,

Hết duyên ngồi gốc cây hồng lượm hoa.

Còn duyên kén cá chọn canh,

Hết duyên củ ráy đưa hành cũng vơ.

Còn duyên kén những trai tơ,

Hết duyên ông lão cũng vơ làm chồng.

 

Còn duyên đóng cứa kén chồng,

Hết duyên bán quán ngồi trông bộ hành.

 

Ai về em gởi bức tranh,

Tô con chim sáo đậu nhành chi lan.

 

Ai xui em có má hồng,

Để người quân tử chưa trông đã thèm.

 

Ai xui em lấy học trò,

Thấy nghiên thấy bút những lo mà gầy.

 

Ai xui má đỏ hồng hồng,

Để anh nhác thấy đem lòng thương yêu.

Ai xui rã chút duyên kim cải,

Ai khiến rời chút ngãi tào khang.

Đã đành trâm gãy gương tan,

Kẻ ở Phiên bang,

Người về Hớn địa,

Tính không tròn trịa,

Nên mới ra rời.

Nằm đêm anh những vái trời,

Cho em kiếm nơi quyền quái nối lời non sông.

 

Anh bắt tay em cho thỏa tấm lòng,

Chừng nào nam đáo nữ phòng sẽ hay.

 

Anh cũng đã hay,

Tôi ngay phò chúa thánh,

Gái chừng lấy hai chồng.

Biết em buông mối chỉ hồng,

Tiếc anh đi chậm nên đứng ngoài phòng bơ vơ.

 

Anh đi anh có dặn phòng,

Chua cam chớ phụ, ngọt bòng đừng ham.

 

Anh đi em một ngó chừng,

Ngó sông, sông rộng, ngó rừng, rừng sâu.

 

Anh đi ghe rổi chín chèo,

Bởi anh thua bạc chín chèo còn ba.

 

Anh di lọng lụa ba bông,

Bỏ  em cấy lúa giữa đồng cây khô.

 

Anh đừng ham cái bông quế bỏ phế cái bông lài,

Mai sau quế rụng bông lài thơm xa.

 

Anh đừng lên xuống uổng công,

Tai nghe thầy mẹ nói không đi rồi.

 

Anh hùng ẩn sĩ qui điền,

Kiếm nơi cha thảo mẹ hiền gởi thân.

 

Anh như cái võ môn,

Cao không xiết kể,

Ngăn ngoài cứa bể,

Mà đợi cá lý ngư về,

Nếu kiếp tu còn vụng, khôn bề thoát qua.

 

Anh là con trai út trong nhà,

Anh đi kén vợ đường xa quê người.

Thấy em đẹp nói đẹp cười,

Dẹp người tốt nết, lại tươi răng vàng.

Vậy nay anh gởi thơ sang,

Tình cờ anh quyết lấy nàng mà thôi.

 

Ăn chanh ngồi gốc cây chanh,

Khuyên cội, khuyên cành, khuyên lá, khuyên bông.

Khuyên cho do vợ đây chồng,

Đó bế con gái, dây bồng con trai.

 

730. Ăn xin cho đáng ăn xin,

Lấy chồng cho đáng bồ nhìn giữ dưa.

 

Ao hồ cá lội trông sao, ..

Em có chồng anh biết liệu làm sao bây giờ?

 

Áo đen ai nhuộm cho mình,

Cho duyên bậu đậm cho tình anh thương.

 

Áo đen năm nút viền bâu,

Bậu về xứ bậu biết đâu mà tìm.

Áo Tô Tần ấm cật, cơm Tứ Lộ no lòng,

 

Ăn bận, anh dài vắn cho xong,

Kiệm cần dư dả để phòng cưới em.

 

Ba đồng một chục đàn ông,

Ta bỏ vào lồng, ta xách đi chơi.

Ba trăm một mụ đàn bà,

Đem về mà giải chiếu hoa cho ngồi.

 

Ba năm tượng rách còn thờ,

Hường nhan cũng đẹp sợ bề có đôi.

Anh đừng nói vậy anh ôi,

Hình đung yểu điệu có đôi bao giờ?

 

Ba phen lên ngựa mà về,

Cầm cương níu lại xin đề câu thơ.

Câu thơ ba bốn câu thơ,

Câu đợi câu chờ, câu nhớ câu thương.

 

Bảng treo tại chợ Mỹ Lồng,

Chữ đề tên bậu không chồng có con.

 

Bao giờ cho lúa trổ bông,

Cho chị có chồng, em gặm giò heo.

 

Bắc cầu cho kiến leo qua

Cho con ông xã tới nhà mà chói.

 

Bắc thang lên hỏi trăng già,

Phận đàn bà con gái hạt mưa sa giữa trời.

May ra gặp được giếng khơi,

Chẳng may gặp phải nơi ruộng cà cũng thôi.

Trót yêu nhau giá thú bất luận tài.

 

Bậu chê nước sông bậu uống nước bàu

Chê đây lấy đó lại giàu hơn ai.

 

Bây giờ em đã có chồng,

Như chim vào lồng như cá cắn câu.

Cá cắn câu biết đâu mà gỡ,

Chim vào lồng biết thuở nào ra.

 

Bấy lâu phong kín nhụy đào,

Bây giờ khác thể hàng rào lâu năm.

 

Bậu về qua kính vái lời chúc,

Song nhạc thọ trường, quế trúc lan phương.

 

Bên hữu con Thiên lý mã,

Bên tả con Vạn lý vân,

Hai bên nhắm cũng cần phân, '.

Lòng anh muốn cỡi một lần đủ đôi.

Thiên lý mã sãi như tên bắn,

Vạn lý câu chạy tế giống rồng bay.

E khi anh cỡi chàng tài,

Sa cơ một phút ngàn ngày chịu đau.

 

Bên này sông có trồng bụi sả,

Bên kia sông ông xã trồng một bụi tre,

Trách ai làm bụi tre nó ngã, bụi sả nó sầu

Phải chi ngoài biển có cầu,

Anh ra đó giải đoạn sầu cho em.

 

Bên sông thanh vắng một mình,

Có ông ngư phủ biết tình mà thôi.

 

Biển có nước, đâu đâu cũng có,

Non cỏ cây, xứ xứ cũng cây.

Hẻm vì đó ý phụ đây,

Non nhơn nước trí vui vầy mới xuê.

 

Biển Hồ lai láng láng lai,

Ai đem thân thích lạc loài nơi đây.

Bông ngâu rụng xuống thùng chè,

Thấy em mặt rỗ hoa mè anh thương.

Chim quyên về núi tang tình,

Có đôi cũng lịch, một mình cũng xinh.

 

Có cưới mà không có cheo,

Nhân duyên trắc trở như kèo không đanh.

 

Bồng em đi dạo vườn dưa,

Dưa đã có trái, chị chưa có chồng.

 

Bớ chiếc ghe sau chèo mau anh đợi,

Kẻo khuất bóng bần anh bắc em nam.

 

Bớ thảm bớ thiết ôm

Bở bạn tình nhân ôi!

173

 

Thân em như cái quả xoài trên cây.

Gió đông, gió tây, gió nam, gió bắc,

Nó đánh lúc la lúc lắc trên cành.

Một mai vô tình rụng xuống biết vào tay ai?

Kìa khóm trúc, nọ khóm mai,

Ông Tơ bà Nguyệt xe hoài chẳng thương.

Một lần chờ, hai lần đợi,

Sớm lần nhớ, chớ lần thương,

Anh thương em, nhưng bác mẹ họ hàng chẳng thương.

 

Bụi cỏ le the, bụi tre lúp xúp,

Em có nơi nào anh giúp đôi bông.

 

Buổi chợ đông con cá hồng anh chê lạt,

Buổi chợ tàn rồi con tép bạc cũng phải mua.

Buổi xuân xanh thiếp chẳng  gặp chàng,

Bây giờ năm con bảy cái ra đàng gặp nhau.

 

Bữa nay loan phụng hiệp bầy,

Hò chơi nhơn đạo sau vầy nhơn duyên.

 

Bướm bắt bông như Quan công mới ngộ với Tào tặc,

Anh mới ngộ với em một đôi lần vắng mặt nhớ thương.

 

Cá bống di tu,

Cá thu nó khóc,

Cá lóc nó rầu,

Phải chi ngoài biển có cầu,

Anh ra đến đó giải đoạn sầu cho em.

 

Cá chẳng ăn câu thiệt là cá đại,

Câu anh cầm câu ngắt câu nhân

 

Con cá đối nằm trong cối đá,

Con chim đa da, đậu nhánh đa đa.

Chồng gần bậu không lấy, bậu lấy chồng xa.

Mai sau cha yếu mẹ già,

Chén cơm, bát nước, bộ kỷ trà ai bưng?

 

Cá rô róc rách ruộng cày,

Ai ghẹo gì mày hỡi cá rô don.

 

Cá tươi thì xem lấy mang,

Người khôn xem lấy đôi hàng tóc mai.

 

Cách bức chẳng được nói luôn,

Những người bên ấy có buồn cùng chăng?

 

Cách mấy thu tưởng là em đi biệt,

Hay đâu em còn trực tiết đợi anh.

 

Cái lá sen rũ, cái củ sen chìm,

Bao nhiêu quí vật, lại tìm quí nhơn.

 

Cái quạt mười lăm cái nan,

Ở giữa phất giấy hai nan hai đầu.

Quạt này anh để che đầu,

Đêm đêm đi ngủ chung nhau quạt này.

 

Ước gì chung mẹ chung thầy,

Để em giữ cái quạt này làm thân.

Rồi ta chung chiếu chung chăn,

Chung quần, chung áo, chung khăn đội đầu.

Nằm thời chung cái giường tàu,

Dậy thời chung cả hộp trầu, ống vôi.

Ăn cơm chung cả một nồi,

Gội đầu chung cả dầu hồi nước hoa.

Chải đầu chung cái lược ngà,

Soi gương chung cả ngành hoa giắt đầu.

 

Căm hờn Vệ Luật, Lý Lăng,

Làm cho lỗi thửa đạo hằng quân thân.

 

Căn duyên này, ai phá cho rời,

ông TƠ ông buộc, ông Trời biểu không.

 

Cầm lược thì nhớ đến gương,

Nằm chăn nhớ chiếu, đi đường nhớ nhau.

 

Cây cao, anh dứt nửa lừng,

Oán căn, oán nợ, xin đừng oán em.

 

Cây chánh lại nở hoa chanh,

Để con bướm trắng bay quanh cả ngày. .'

 

Cây chi chi không đọt,

Trái ngọt tợ như đường,

Trai như anh đây mà nói được,

Gái em thương biết chừng nào.

- Thanh long chi không đọt,

Trái ngọt như đường,

mai anh đà đối được gái em thương lẽ nào?

 

Cây da cũ, con yến rũ, cây da tàn,

Bao nhiêu lá rụng thương nàng bấy nhiêu.

 

Cây da trốc gốc trôi rồi,

Đò đưa bến khác, em ngồi đợi ai?

 

Cây da trốc gốc, thợ mộc đang cưa,

Gặp em đứng bóng đang trưa,

Trách trời vội tối, phân chưa hết lời.

 

Cây da trước miếu ai biểu cây da tàn,

Bao nhiêu lá rụng, thương nàng bấy nhiêu.

 

Cây oằn vì bởi trái sai,

Xa em vì bởi ông mai ít lời.

 

Cầm cân mà đi mua vàng,

Gặp em giữa đàng biết lượng làm sao?

 

Cất mái chèo lau, em nhìn chàng rơi lụy,

Thổn thức gan vàng, thối dị tấn nan.

 

Chàng đành, phụ mẫu không đành,

Lá che cây khuất ngọn ngành trời ơi!

---

[1] Giấy quyến để vấn thuốc, nếu cắt ra năm phần, năm dung thì gọi là ăn năm; nếu cắt ra sáu dung thì gọi là ăn sáu (Có lẽ nghĩa tương đương với tiếng Pháp “consommer”

Tập 1

Trang 1  Trang 2  Trang 3  Trang 4  Trang 5 Trang 6  Trang 7  Trang 8  Trang 9  Trang 10 Trang 11  Trang 12 

Tập 2

Trang 13  Trang 14  Trang 15  Trang 16  Trang 17 Trang 18  Trang 19  Trang 20